Tags
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΚΑΤΖΟΓΙΑ
τη στήλη γράφει & επιμελείται
η Λίλα Παπαπάσχου
Πόσα χρόνια ασχολείσαι με το θέατρο και πως προέκυψε η σχέση σου με αυτό;
Ήμουνα στη Δευτέρα Λυκείου, 28η Οκτωβρίου θυμάμαι, πριν κάποια χρόνια… στο «δεύτερο παρελθόν» (γελώντας!) κι η φιλόλογος μου επειδή ήμουν καλή μαθήτρια, μου έδωσε ένα ποίημα να απαγγείλω για τη σημαία… συμπτωματικά είχα και πρόβλημα με το λαιμό μου (φαρυγγολαρυγγίτιδα) γιατί ήμουν σε μια πορεία και φώναζα, πολιτικοποιημένη τότε στην ΚΝΕ, αλλά το ποίημα νομίζω το είπα πάρα πολύ καλά, γιατί μετά ήρθε η φιλόλογος ενθουσιασμένη και μου είπε «στη ζωή σου εσύ δεν πρέπει να ασχοληθείς με τίποτα άλλο εκτός από το θέατρο. Θα το πω και στον πατέρα σου. Να δώσεις Πανελλήνιες , αλλά πηγαίνοντας στην Αθήνα, θα πρέπει να κάνεις μόνο θέατρο!». Δίνω Πανελλήνιες, περνάω Νοσηλευτική, Παιδαγωγική Ακαδημία ήθελα δεν έχει σημασία , την τελείωσα μετά κι αυτή. Έρχομαι Αθήνα, περνώντας στη Νοσηλευτική κι από τότε ξεκίνησε η αναζήτηση μου για να πάω σε κάποια Δραματική Σχολή, όπως και έκανα και… έτσι είμαστε εδώ που είμαστε αυτή τη στιγμή!
Έχεις σκεφτεί ποτέ υπό πίεση να εγκαταλείψεις το θέατρο; Αν ναι, τι σε κράτησε;
Έχω σκεφτεί πολλές φορές να το εγκαταλείψω. Θα πω κάτι που εκφράζει νομίζω, όλους τους «καλλιτέχνες», όλα τα παιδιά που έχουμε περάσει απ’ τις Δραματικές Σχολές, θεωρώ τον εαυτό μου παιδί, γι’ αυτό θέλω να με λένε παιδί… Ο πρώτος μας «στραγγαλισμός» ήταν μέσα στις Δραματικές Σχολές. Εκεί κατέβηκα πολλές σκάλες Δραματικών Σχολών, γι’ αυτό και άλλαξα κάμποσες, ξανανέβηκα βέβαια άλλες σκάλες, κατάφερα κι έμεινα σε κάποια «οροφή» και πήρα κι εγώ ένα Δίπλωμα όπως όλοι μας… Στο χώρο μετά όταν μπήκα επαγγελματικά, είναι αυτά που περνάμε οι περισσότεροι από κάποιους σκηνοθέτες, που λέγονται ή μάλλον θέλουν να λέγονται καλλιτέχνες, αλλά δεν είναι, γιατί δυστυχώς δεν υπηρετούν για μένα το «διδάσκετε τους άλλους σαν να γνώριζαν αυτό που θέλετε να τους πείτε κι απλά το είχαν ξεχάσει». Δεν θέλω να θεωρηθώ χριστιανή εδώ, με την έννοια της κατήχησης, αλλά είναι πολύ σοφά λόγια αυτά από τη Γραφή: «Αλίμονο σας Νομοδιδάσκαλοι, βρήκατε το κλειδί της Γνώσης και μπήκατε μέσα κι αυτούς που θέλησαν να μπουν, τους εμποδίσατε». Αυτό είναι το βίωμα μου και νομίζω ότι αντικατοπτρίζει τα βιώματα των περισσότερων ηθοποιών και δη καλλιτεχνών… Άντεξα όμως και κρατήθηκα και πάλι και πάλι, γιατί είναι βαθιά η φωνή της ψυχής που σου λέει, ότι όλες αυτές τις αξίες και τα πιστεύω σου πρέπει να τα καταθέσεις και επειδή δεν είχα άλλο τρόπο να τα εκφράσω, η μόνη μου ελπίδα αγκίστρωσης μέσα σε όλο αυτό το σύστημα ήταν το θέατρο, γι’ αυτό λοιπόν και δεν το εγκατέλειψα. Για να κρατήσω κι εγώ την έννοια της λέξης άνθρωπος. υπηρετώντας πια σαν αξία το θέατρο.
Ηθοποιό στην Ελλάδα σε κάνει μόνο το θέατρο; Πιστεύεις στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο;
Θεωρώ ότι περισσότερο σε κάνει ηθοποιό το θέατρο. Είναι καταρχήν από αρχαιοτάτων χρόνων στην πυραμίδα της Τέχνης, το πρώτο. Είναι μέσα από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο. Έχεις αμεσότητα όταν είσαι στο θέατρο, κάτι που δεν συμβαίνει στον κινηματογράφο. Φυσικά είναι τεράστια κι η Τέχνη του κινηματογράφου. Είναι αστείρευτη, ανεξάντλητη, ζωντανή, αλλά νομίζω ότι αυτό το να κοιτάς στα μάτια και να καταθέτεις την ψυχή σου και να παίρνεις από τις ψυχές των άλλων, είναι αυτό που σε βάζει τελικά μέσα στον ίδιο τον άνθρωπο, μέσα στην ίδια την εξέλιξη, μέσα στην ίδια την κοινωνία και εντέλει στην ίδια την Τέχνη. Πιστεύω στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο, πάρα πολύ και χαίρομαι, που ειδικά τα τελευταία χρόνια έχουμε συμμετοχές σe Διεθνή Φεστιβάλ. Θα ήθελα πω κάτι σ’ αυτό το σημείο για έναν μεγάλο Έλληνα σκηνοθέτη (ισχύει βέβαια και για άλλους εν ζωή μεγάλους σκηνοθέτες )που σέβομαι κι αγαπώ εξαιρετικά, τον αδικοχαμένο Θεόδωρο Αγγελόπουλο. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι από μας έχουμε παρακολουθήσει και ξεχωρίζουμε τις ταινίες του, αλλά θα πρέπει κάποια στιγμή, να ξεφύγουμε από τη σκιά του. Είναι αυτή η σχολή του συμβολικού, του μελαγχολικού Αγγελόπουλου (και όχι μόνο), που την είδαμε, την ξαναείδαμε, την βιώσαμε, αλλά υπάρχουν νέοι άνθρωποι, με πολύ ταλέντο, με όραμα, πιστεύω ότι ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος έχει όραμα, μου αρέσει που είναι ανατρεπτικός, αφαιρετικός, δεν έχει κλισέ και βγαίνει περισσότερο μέσα από το σήμερα. Θίγει προβλήματα της καθημερινότητας μας: χάσμα γενεών, σεξισμός, διαπροσωπικές σχέσεις, ρατσισμός, κοινωνία, πολιτική κ.λ.π. και νομίζω ότι αν προσέξουν λίγο οι Έλληνες, δεν το παίζω ειδήμων, απλά τι εισπράττω καταθέτω. Η αφηγηματική δομή, θα πρέπει να προχωρήσει πέρα από την «ηρωποίηση», το ανθρωποκεντρικό δηλαδή στοιχείο, το οποίο το έχει πολύ έντονα, στέκεται στον ήρωα, αυτό το κάνει. Αυτό που ίσως λείπει είναι μια ευρύτερη ματιά, προς το τι γίνεται γύρω μας, στο ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι. Τα οικονομικό-κοινωνικό-πολιτικά προβλήματα γύρω μας, είναι τεράστια και πολυσύνθετα και τείνουν να γίνουν μάστιγα για την σύγχρονη, ελληνική κοινωνία. Εκεί νομίζω ότι πρέπει να χτυπήσει ο ελληνικός κινηματογράφος, τη ρίζα ακριβώς του δέντρου αυτού και νομίζω ότι τα κλαδιά μετά θα είναι πελώρια, αν κι απ’ ότι γνωρίζω δεν υπάρχει το budget, σήμερα για τον ελληνικό κινηματογράφο στην Ελλάδα, δυστυχώς. Δεν έχει τίποτα επί της ουσίας να ζηλέψει από τον ξένο και θα πρέπει να παίζει καθοριστικό ρόλο στα διεθνή Φεστιβάλ, χωρίς κανένα κόμπλεξ κατωτερότητας.
Κι η τηλεόραση; Σε αφορά; Θα ήθελες με τις παρούσες συνθήκες (οικονομικές και κοινωνικοπολιτικές) να παίξεις σε κάποιο σήριαλ; Παρακολουθείς κάποιο απ’ αυτά που παίζονται αυτή τη στιγμή;
Νομίζω ότι για να απαντήσω σ’ αυτήν την ερώτηση, πρέπει να ορίσουμε πρώτα την έννοια της ποιότητας. Αλλά η λέξη ποιότητα, μιλάει από μόνη της. Δεν παρακολουθώ τηλεόραση γιατί δεν έχω χρόνο. Θεωρώ ότι είναι λίγα τα σήριαλ, τα οποία είναι ποιοτικά σήμερα και φυσικά θα ήθελα να παίξω σε κάποιο απ’ αυτά. Δεν το έχω κυνηγήσει βέβαια, δεν το έχω πολυψάξει, έχω πάει σε κάποια casting, αλλά δεν έχει κάτσει κάτι, για τους γνωστούς-άγνωστους λόγους, που όλοι τελικά ξέρουμε. Αλλά αυτό που θα ήθελα, θα το πω λίγο χιουμοριστικά και σατιρικά και σίγουρα θα καταλάβετε τι εννοώ «Αχ θα ήθελα να παίξω σε κάτι που θα έχει 99% σεξ και 1 % σκέψη». Δυστυχώς αυτό προβάλλετε σήμερα, το 99% είναι σεξ και το 1% είναι η σκέψη, ο προβληματισμός, η ποιότητα, η αναζήτηση, κάτι… Τα περισσότερα σήριαλ αυτή τη στιγμή προβάλλουν τις… πως να το χαρακτηρίσω, τις «ανικανοποίητες» ανάγκες, μην θεωρηθώ εδώ προσβλητική δεν εννοώ τις βιολογικές, ακάλυπτες ανάγκες ψυχοσωματικές των περισσότερων σκηνοθετών, αυτή είναι η αλήθεια. Πρέπει να την δούμε κατάματα, γιατί μόνο αυτή θα μας οδηγήσει στην αλήθεια. Μόνο η πραγματικότητα θα μας μάθει, πως την πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε.
Τι “ζηλεύεις» στους ξένους συναδέλφους σου; Θεωρείς ότι υπερτερούν από άποψης παιδείας και υποδομών σε σχέση με τους Έλληνες;
Θα ξεκινήσω με μία εισαγωγή σ’ αυτήν την ερώτηση, που νομίζω ότι δίνει και την απάντηση, εκ των προτέρων. Σε μια κοινωνία, που όλα υπερτερούν και είναι μπροστά σε εξέλιξη, θα υπερτερεί και η Τέχνη φυσικά και σύμφωνα μ’ αυτά που γνωρίζουμε, πρόκειται για κοινωνίες προόδου. Εμείς, για να πω το πιο απλό, ψάχνουμε έναν σωστό γιατρό ή αντίστοιχα έναν δάσκαλο για να εμπιστευτούμε την υγεία και τη γνώση του παιδιού μας. Ψάχνουμε και ψάχνουμε και ψάχνουμε… Εκεί είναι τα περισσότερα πράγματα δεδομένα. Μέσα στο πλαίσιο της ανάπτυξης και μιας άλλης κουλτούρας. Αφού λοιπόν η πολιτισμική συνθήκη είναι διαφορετική, διαφορετικός θα είναι κι ο τρόπος παιξίματος κι η παιδεία τους όλη. Φυσικά και ζηλεύω με την καλή έννοια γιατί δεν υπάρχει ανταγωνισμός στον βαθμό που υπάρχει εδώ. Εδώ υπερτερεί ο ανταγωνισμός κι αυτό είναι κάτι που το αντιλαμβανόμαστε όλοι, βλέποντας συνεχώς να ανακυκλώνονται τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα, παντού, αυτό δεν είναι τυχαίο. Επίσης, εκεί υπάρχει τεχνική υποδομή. Από το πιο απλό γύρισμα και το πως πρέπει να κρατάς ένα ποτήρι, μέχρι πώς να κάνεις ένα φόνο, χρησιμοποιώντας τα αντίστοιχα αντικείμενα. Ή το πώς θα βγάλεις αυτό το εσωτερικό παίξιμο, που κι εδώ το διδασκόμαστε, αλλά εκεί είναι διαφορετικό γιατί είναι άλλη κουλτούρα, άλλη η αίσθηση, η αισθαντικότητα… Ικανοί άνθρωποι και ταλέντα υπάρχουν, αλλά δυστυχώς μόνο αυτό δεν επαρκεί πάντα.
Είσαι πολιτικοποιημένη;
Θεωρώ ότι κάθε άνθρωπος, οφείλει να είναι πολιτικοποιημένος. Θα ήθελα εδώ να διαχωρίσω την έννοια πολιτικοποιημένος, από την έννοια κομματικοποιημένος, Δυστυχώς η ευτυχώς υπάρχουν τα κόμματα, τα οποία κόμματα μέσα από τα «αποκόμματα» μας κάνουν κι εμάς τελείες και παύλες! Και γινόμαστε φερέφωνα του ενός ή του άλλου, γιατί όπου υπάρχει ένας κι άλλος ένας δεύτερος, νομίζω δεν υπάρχει η φωνή του τρίτου. Αναγκάζεσαι ν’ ακολουθήσεις τη γραμμή που σου χαράζει το κάθε κόμμα και αυτό δεν είναι σωστό. Γιατί έτσι δεν μπορείς να έχεις ελεύθερη κρίση κι ούτε να βλέπεις την αλήθεια κατάματα. Αυτό για να επιτευχθεί θέλει μια μεγάλη και ευρεία αντίληψη, και ανεξαρτητοποίηση και κριτική ικανότητα. Πρέπει να έχεις ξεκάθαρη κρίση και δεν μπορείς να την έχεις όταν είσαι πίσω από κάποια σημαία.
Κρύβονται πολιτικά συμφέροντα πίσω από κάποιους καλλιτεχνικούς οργανισμούς; Πιστεύεις ότι ανέκαθεν και πόσο μάλλον εν μέσω κρίσης προωθούνται συγκεκριμένα άτομα ή ομάδες;
Είναι προφανές ότι η μετριότητα και η ιδιοτέλεια έχουν εισχωρήσει δυστυχώς και στους καλλιτεχνικούς χώρους και δεν αφήνουν έτσι, ούτε μια χαραμάδα, στον σκεπτόμενο άνθρωπο, που ψάχνεται τόσο επαγγελματικά, όσο και προσωπικά. Εγώ αυτό πιστεύω και το αποδεικνύει πολύ απλά το γεγονός, ότι θα περιμέναμε να δούμε όλο και περισσότερα καινούργια πρόσωπα, παντού, αλλά…. Αλλά…
Ποιοι άνθρωποι σε διαμόρφωσαν καλλιτεχνικά; Ποιοι σε στήριξαν στα πρώτα σου βήματα;
Ο πιο σημαντικός άνθρωπος στη ζωή μου και αγαπημένος μου, που είναι ακόμα και σήμερα μαζί μου κάθε μέρα σχεδόν αν και δεν την βλέπω τόσο συχνά, επειδή τα τελευταία χρόνια μένει στην Καρδίτσα, είναι η Μάρθα Μακρή – ζωγράφος, σκηνογράφος και ενδυματολόγος – με σπουδές πολλών χρόνων στην Ρωσία και μ’ ένα πολύ πλούσιο βιογραφικό, το οποίο δεν μας φτάνει ο χρόνος για να το αναφέρω. Εξαίρετος άνθρωπος, εξαίρετη σκηνογράφος, εξαίρετη ζωγράφος, με την οποία μοιράστηκα από την πρώτη στιγμή την ανάγκη μου να ασχοληθώ με το θέατρο. Οι πρώτες μου δουλειές μου ήταν μαζί της, η πρώτη μου δασκάλα στο θέατρο ήταν εκείνη και με στηρίζει ακόμα και σήμερα. Πρόσφατα μας έκανε και τα σκηνικά στο ΡΙΣΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ. Ο αμέσως επόμενος, πιο αγαπημένος μου άνθρωπος και σύντροφος είναι ο άνδρας μου, ο Δημήτρης Καλογεράς, εξαίρετος μουσικός και δάσκαλος κι εκείνος, με παρότρυνε να βγω από το σπίτι και να κάνω πράγματα… όντας 18- 19 χρονών και μετά 22, και παρόλο που είχα κι ένα μωρό στην αγκαλιά, με τη δική του στήριξη άρχισα να δημιουργώ ακατάπαυστα. Πραγματικά με βοήθησε και τον ευχαριστώ πολύ γι’ αυτό. Μετά είναι κάτι λιγότερο χειροπιαστό, αλλά εξίσου σημαντικό για μένα, η ποίηση. Όλα αυτά που διάβαζα από παιδί. Γιατί διάβαζα από πολύ μικρή ποίηση, γενικότερα λογοτεχνία. Ρίτσο, Λειβαδίτη, Σεφέρη, Ελύτη, Βρεττάκο, Δημουλά και ξένη ποίηση, διάβαζα γενικά, ότι κι αν έπεφτε στα χέρια μου από ποίηση, το ξεκοκάλιζα και τώρα όταν γράφω, έτσι ταπεινά το λέω, κι οι συγγραφικές μου απόπειρες, είναι μέσα από ένα πρίσμα καθαρά ποιητικό. Η ζωή μου όλη, νομίζω ότι είναι μια ποίηση, έτσι νιώθω. Λάτρευα μικρή και τον Κάρολο Ντίκενς. Ταυτιζόμουν με τις ηρωίδες του. Πότε γινόμουν η Πιερίνα, πότε η Ροζαλίνα, ήταν οι αγαπημένες μου ηρωίδες και μου άρεσε πολύ να τις μιμούμαι… ακόμα και στον ύπνο μου (γελάει σαν μικρό παιδί!)
Ποια είναι η σχέση σου με τα Social Media; Έχει τύχει να προσβληθείς ή ν’ απειληθείς ποτέ διαδικτυακά;
Έχω μια ισορροπημένη σχέση. Τόσο, όσο. Στην εποχή μας, κακά τα ψέματα, δεν μπορείς ν’ απέχεις τελείως, ειδικά όταν κινείσαι στον καλλιτεχνικό χώρο. Απ’ εκεί και πέρα είναι θέμα προσωπικής ευθύνης. Παντού τα πάντα, όπως και στην αληθινή ζωή. Νομίζω, ότι επειδή βάζω κάποια όρια στην ζωή μου σαν άνθρωπος, όσο μπορώ γιατί κανείς μας δεν είναι τέλειος και κάποια στιγμή ξεπερνάμε δυστυχώς τα όρια μας – αλλά δεν πειράζει – πέφτουμε για να ξανασηκωθούμε, δεν έχει να τύχει να προσβληθώ ή ν’ απειληθώ μέσα από τα social media. Προσέχω, απλά αυτό, όσο μπορώ. Νομίζω ότι μόνο έτσι περνάς το σωστό μήνυμα.
Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι ρόλοι από το εγχώριο ή διεθνές ρεπερτόριο, τους οποίους θα ήθελες να υποδυθείς;
Το πρώτο θεατρικό έργο που διάβασα ήταν «ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΑΔΕΛΦΕΣ» του Τσέχωφ. Ήμουν μόλις δεκαεπτά χρονών. Με συνεπήρε! Μετά πήρα όλα τα έργα του Τσέχωφ και τα διάβασα και βυθίστηκα ακόμα περισσότερο στον κόσμο του. Τον αγάπησα πάρα πολύ μέσα από τα έργα του και μου άρεσε υπερβολικά και η φράση που είχε πει «η ιατρική είναι η νόμιμη γυναίκα μου και το θέατρο είναι η ερωμένη μου. Όταν με κουράζει η μία, κάνω έρωτα με την άλλη». Η άλλη φυσικά η φοβερά δοτική, φλογώδης ερωμένη, δεν είναι άλλη από το θέατρο. Και πόνεσα μαζί του. Πονούσα μέσα από αυτούς τους ρόλους. Νομίζω ότι είναι διαχρονικός, αγαπώ όλους τους ήρωες και τις ηρωίδες του και θα ήθελα, να τις παίξω όλες.
Ποια είναι η γνώμη σου για την τάση-μόδα γνωστοί άνδρες ηθοποιοί να υποδύονται όλους τους γυναικείους ρόλους σ’ ένα έργο, σημειώνοντας μάλιστα μεγάλη επιτυχία;
Κάθε επιτυχία αυτών των ηθοποιών που λέμε, δεν συνιστά απαραίτητα επιτυχία, γιατί το κοινό, πολλάκις – συχνάκις έχει απατηθεί, κι αυτό -συγχωρείστε με γι’ αυτό που θα πω- σε πολλές περιπτώσεις οφείλεται σ’ ένα έλλειμμα πνευματικότητας και καλλιέργειας, με αποτέλεσμα κάθε παρουσία «διαφορετικότητας» να το θαμπώνει κι αυτό λοιπόν κάποιοι, να το καρπώνονται. Οπότε δεν μπορούμε να μιλάμε έτσι για επιτυχία, γιατί αυτό είναι πλάνη. Γιατί η βασική αξία της Τέχνης δεν είναι να κάνει ο άνδρας τη γυναίκα και το αντίθετο, είναι κάτι πιο βαθύ και πιο ουσιαστικό, ασχέτως φύλου.
Θεωρείς ότι και οι γυναίκες ηθοποιοί θα μπορούσαν να κάνουν το ίδιο; Θα είχαν την ίδια απήχηση στο κοινό;
Και μπορούν και δεν μπορούν. Είναι δηλαδή ένα ερώτημα που θα ήθελα να το απαντήσω πιο γενικά. Επειδή σήμερα η κοινωνία μας βρίσκεται σε σύγχυση και έχει χάσει τα όρια της, γι’ αυτό και δημιουργούνται τέτοια ερωτήματα. Αν μπορούν οι γυναίκες να κάνουν τους άντρες ή το αντίστροφο. Είναι καθαρά λόγω της γενικής σύγχυσης που επικρατεί. Αυτή είναι η απάντηση μου.
Φέτος έφερες σε πέρας έναν άκρως απαιτητικό μονόλογο, βασισμένο σε δύο πολύ γνωστά έργα της Κωστούλας Μητροπούλου «ΤΟ ΡΙΣΚΟ» και «ΤΟ ΤΕΛΟΣ», τα οποία στην ουσία «έδεσες» σ’ ένα ενιαίο κείμενο με τον τίτλο «ΤΟ ΡΙΣΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ». Μίλησε μας λίγο γι’ αυτή την εμπειρία.
Θέλησα πέρυσι το καλοκαίρι ν’ ανεβάσω ένα έργο μόνη μου, να κάνω εγώ η ίδια την παραγωγή. Προβληματίστηκα με πάρα πολλά κείμενα. Ο Πατάκης και η Πολιτεία με είχαν κάνει θαμώνα, γιατί ήμουν κάθε απόγευμα εκεί και η αλήθεια είναι ότι με βοήθησαν πάρα πολύ, να είναι καλά. Το τρίτο έργο που διάβασα, ήταν το « ΕΞΙ ΡΟΛΟΙ ΓΙΑ ΣΟΛΙΣΤΕΣ» της Κωστούλας Μητροπούλου. Είχα ξαναδιαβάσει Μητροπούλου, αλλά όχι αυτό το συγκεκριμένο βιβλίο. Διάβασα πολλές φορές όλους τους μονολόγους και κόλλησα στο ΡΙΣΚΟ και στο ΤΕΛΟΣ. Μετά από έναν μήνα κι αφού διάβασα κι άλλα έργα, ξαναγύρισα στην αρχική μου επιλογή. Είπα τελείωσε, αυτό θ’ ανεβάσω, «ΤΟ ΡΙΣΚΟ» και «ΤΟ ΤΕΛΟΣ», θα κάνω μια συρραφή και θα το ανεβάσω. Με συγκινεί βαθιά σαν κείμενο, αν και αρχικά είχα κάποιους ενδοιασμούς γιατί δεν είναι ακριβώς το στιλ μου. Συνήθως επιλέγω πιο σύνθετα έργα, με κάποιο κοινωνικό μήνυμα και προεκτάσεις φιλοσοφικές. Βλέποντας όμως μια άλλη πλευρά του εαυτού μου και των γυναικών γύρω μου, που οι περισσότερες είναι εγκλωβισμένες μέσα σε προβληματικές σχέσεις και ψάχνουν απεγνωσμένα, να βρουν έναν άνθρωπο να μοιραστούν την ψυχή τους, τη ζωή τους, τα όνειρα τους, την ανάγκη τους για μητρότητα. Όχι ότι δεν υπάρχουν άνδρες σωστοί, προς Θεού, που να μπορούν να αποδεχτούν όλον αυτό τον χείμαρρο της γυναικείας φύσης, αλλά θα το πω. Είναι λίγοι και εκλεκτοί. «Πολλοί πιστοί…» όπως έλεγε κι ο Απόστολος Παύλος « και λίγοι οι εκλεκτοί». Πόνεσα για τη γυναικεία φύση και με βάση αυτό το συναίσθημα, που είναι πρωταρχικά συναίσθημα, αλλά εγώ το θεωρώ αξία και δεν είναι άλλο από τον ίδιο τον έρωτα, αποφάσισα να εστιάσω εκεί. Η ηρωίδα είναι μια γυναίκα με διττή προσωπικότητα και μου άρεσε, που όλο αυτό που ζει το παρουσιάζει μέσα από έναν ρόλο. Ο ρόλος μου και η ζωή μου μαζί, ξαφνικά εντελώς μαζί και απόλυτα ίδια κι εκεί μπερδεύεται πάνω στην σκηνή. Το βίωμα της είναι αληθινό; Είναι αποκύημα της φαντασίας της; Ο έρωτας της είναι προϊόν εξιδανίκευσης; Γιατί όλοι θέλουμε στη ζωή μας ένα ιδανικό πρόσωπο. Θέλουμε την επιβεβαίωση. Νομίζω ότι είμαστε συναισθηματικά ακάλυπτοι, περισσότερο οι γυναίκες, γι’ αυτό κι έχουμε όλα αυτά τα συμπλέγματα, τις ανασφάλειες, τους φόβους. Οι περισσότερες ζουν με ηρεμιστικά, δυστυχώς. Κι αυτό το βλέπω πρακτικά, μέσα από την άλλη μου ιδιότητα, της νοσηλεύτριας. Με πονάει πολύ αυτό. Αυτή ήταν η «ένεση», που λειτούργησε μέσα μου, σαν φάρμακο. Έτσι ξεκίνησε την πορεία του όλο αυτό το μαγικό, αυτοαναλυτικό, ερωτικό, διαδραστικό, υπαρξιακό, βιωματικό κείμενο που «συνέθεσα», το οποίο ως παράσταση λειτούργησε πολύ αποτελεσματικά και σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς, μπορώ να μιλήσω για μια αναπάντεχη επιτυχία. Τολμώ, να πω ότι πήγε εξαιρετικά καλά, τουλάχιστον από την αίσθηση που εισέπραξα από το κοινό και την δική μου, όταν ήμουν στην σκηνή και κατέθετα… ότι είχα και δεν είχα μέσα μου. Συγκλονιστική εμπειρία! Ήταν η δεύτερη φορά που έκανα μονόλογο. Είχα ξανακάνει το «ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ» στο θέατρο Κέα. Δύσκολος κι εκείνος ο μονόλογος, αφορούσε ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής μου. Εκεί συμμετείχε χορός κι εγώ είχα τον βασικό ρόλο, αλλά δεν συγκρίνεται με αυτό, το τελευταίο «ρίσκο». Αυτό ήταν ολοκληρωτικά δικό μου. Ήταν δική μου επιλογή το κείμενο, δική μου η συρραφή, η επιλογή των συντελεστών, ένα θεατρικό παιδί μου. Τώρα που φτάσαμε στο τέλος, ειλικρινά πονάω. Μου έρχεται να κλάψω, που θ’ αποχωριστώ αυτό τον ρόλο. Δεν με νοιάζουν τα χρήματα. Μακάρι να μπορούσαν όλες οι γυναίκες – κι όχι μόνο – να δουν την συγκεκριμένη παράσταση… νομίζω ότι την επόμενη χρονιά μπορεί να το κάνω με ελεύθερη είσοδο, για να μπορούν, να έρθουν κι όσοι δεν το έχουν δει… και να το μοιραστούμε σαν ένα κοινό μυστικό… να το επικοινωνήσουμε και στους άλλους… τους αμύητους…
Αν για κάποιο λόγο δεν μπορούσες να παίξεις πια στο θέατρο, ποια άλλη μορφή τέχνης θα μπορούσες ή θα ήθελες να υπηρετήσεις;
Το τραγούδι!!!
Είναι δύσκολο για μια ηθοποιό να συνδυάσει τη μητρότητα με μία επιτυχημένη καλλιτεχνική σταδιοδρομία;
Δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο. Θέλω, μπορώ, προχωρώ …αυτό…
Τι θα έλεγες σ’ έναν νέο άνθρωπο που θέλει ν’ ασχοληθεί με την υποκριτική ή την τέχνη γενικότερα σ’ επαγγελματικό επίπεδο;
Θα του έλεγα να το κάνει. Αλλά να είναι προετοιμασμένος και για κάτι πιο «εμετικό» από αυτό που έχει αρχικά ονειρευτεί. Δεν υπάρχουν αυθεντίες στο χώρο, αυτό εννοώ συμβολικά και επίσης ότι πολλοί από τους λεγόμενους μεγάλους, φτασμένους θεατρανθρώπους, που φαντάζουν στα μάτια των ρομαντικών νέων, αγέρωχοι και παντογνώστες, από κάτω είναι σάπιοι. Δυστυχώς κάπου στην πορεία έχασαν την ικανότητα να πατούν τα πόδια τους, σε φτωχικά, γυμνά σανίδια και να δίνουν στον κόσμο σαν την ύψιστη μορφή τέχνης, την αλήθεια. Θα πρέπει λοιπόν οι νέοι καλλιτέχνες να εξασκηθούν σ΄αυτό που λέει κι ένα τραγούδι «ακούμπα τα πόδια σου γυμνά σε φτωχικά σανίδια και δώσε στους άλλους σαν πνοή της τέχνης την αλήθεια. Να μάθουνε στο διάβα τους, την τέχνη σαν κοιτάζουν, να συναντούν την ίδια τη ζωή και να την αγκαλιάζουν». Αυτό μόνο. Και να κάνουν αυτό που αγαπούν, χωρίς φόβο και με πολύ πάθος, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους, ότι «θεοί» δεν υπάρχουν, έχουν πέσει αυτοί από τα βάθρα τους.
Ποιο είναι το στήριγμα σου στα δύσκολα;
Το στήριγμα μου στα δύσκολα είναι η πίστη μου στο Θεό, η βοήθεια του Δημήτρη σε όλα, είναι ο άλλος μου εαυτός, δεν ξέρω τελικά τι είναι αυτός ο Δημήτρης: πατέρας, αδελφός, σύντροφος, σύζυγος, είναι όλα, αυτή είναι η αλήθεια και η φίλη μου η Μάρθα. Ο Θεός, ο Δημήτρης και η Μάρθα και μετά θα βάλω την πίστη στον εαυτό μου ή μπορεί και να τη βάλω πρώτη δεν ξέρω. Αντλώ κι απ’ αυτό, νομίζω ότι είναι ανεξάντλητο κι όλο αυτό που έχω μέσα μου, αλλά δεν θέλω να το λέω, δεν είναι βοηθητικό. Όμως είναι αλήθεια, ότι τραβάω κι από μέσα μου πολλά πράγματα. Αστείρευτη, πάντα.
O έρωτας είναι τυφλός και τα συναφή; Στον έρωτα «ρισκάρεις» κι ας έρθει το όποιο «τέλος»;
Η σάρκα μάχεται το πνεύμα. Αδιαμφισβήτητο, αληθινό μέχρι εκεί που δεν παίρνει άλλο. Απ’ τη μία λες τι όμορφο είναι αυτό που ζω, τι ωραίο, να πάρω το ρίσκο; Απ’ την άλλη υπάρχουν πράγματα που όταν τα γνωρίζεις δεν πρέπει να το κάνεις. Είναι αυτό που έλεγε ο Απόστολος Παύλος «γνωρίζω τι πρέπει να κάνω, αλλά δεν μπορώ να το κάνω». Εκεί χωλαίνουμε όλοι νομίζω, στην πράξη, αλλά τελικά ρισκάρουμε όλοι. Γνωρίζουμε και ποιο είναι το τέλος, εμπλεκόμαστε και με άτομα ακατάλληλα για μας, το ξέρουμε από την αρχή, από την πρώτη στιγμή, αλλά δεν ξέρω γιατί, συνήθως υποκύπτουμε. Ίσως να πρέπει να το ζήσουμε για να πάμε παρακάτω, ίσως…
Πιστεύεις ότι όντως βγήκαμε από την κρίση και είμαστε σε μια φάση ανάπτυξης ή βυθιζόμαστε όλο και πιο πολύ στο σκοτάδι, κυριολεκτικά και μεταφορικά;
«…ο άνθρωπος είναι μαλακός και διψασμένος, άπληστος σαν το χόρτο, ρίζες τα νεύρα του κι απλώνουν, σαν έρθει ο Θέρος, προτιμά να θερίζουν τα δρεπάνια, σ’ άλλο χωράφι.» Κάπως έτσι λοιπόν είναι κι η κρίση σήμερα. Η κρίση όπως την έχουμε βαφτίσει, που είναι μια κρίση που μια χαρά οι ερπύστριες των αλληγορικών τανκς έχουν φροντίσει να την περνάνε, όχι ανώδυνα, κοτζάμ ερπύστριες είναι, μια χαρά θορυβώδεις, απλά πιο υπόκωφα, γι’ αυτό κι εμείς δεν το παίρνουμε είδηση. Μας έχουν αποχαυνώσει εντελώς και δεν νομίζω ότι θα βγούμε σύντομα από την κρίση. Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε απαισιόδοξοι, καταλήγοντας να μην ζούμε, να μην αντιδρούμε, να μην δημιουργούμε, εντέλει να μην αναπνέουμε. Προσπαθούν να μας ρίξουν όλο και πιο βαθιά στο τούνελ της απελπισίας, το οποίο δεν έχει φως, άρα θα πρέπει να κάνουμε εμείς κάτι για να βγούμε απ’ αυτό το αδιέξοδο, αρχικά ατομικά και μετά σε συλλογικό επίπεδο. Ψάχνοντας, αμφισβητώντας, αναθεωρώντας, αλλά ας μην μείνουμε άλλο στάσιμοι. Έχουμε ήδη υποστεί πολλά: ανεργία, απάνθρωπα νομοσχέδια, υποβάθμιση των εργασιακών συνθηκών, απαξίωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, διαθεσιμότητες, όλα αυτά τα χτυπήματα στην παιδεία, στην υγεία, στον πολιτισμό. Οι κινήσεις τους είναι λες κι έχουν στόχο να μας γυρίζουν πίσω στο Μεσαίωνα, στον σκοταδισμό. Νιώθω ειλικρινά πολύ περήφανη για τους συμπολίτες μου, γιατί θεωρώ πολύ σημαντικό ότι κατορθώνουμε, να επιβιώνουμε καθημερινά κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες, ο καθένας προσωπικά και όλοι μαζί σαν κοινωνία. Μακάρι να αφυπνιστούν συνειδήσεις και να μπορέσουμε να αντισταθούμε. Θέλει αφύπνιση, αντίσταση και γιατί όχι επανάσταση. Όταν λέω επανάσταση, δεν εννοώ να βγούμε στους δρόμους με τα γιαταγάνια. Μιλώ για μια εσωτερική επανάσταση, που πρέπει να κάνει ο καθένας μας. Να βγούμε επιτέλους από το καβούκι μας και να μην μαζέψουμε άλλο τ’ αγκάθια μας, αλλά να τα ανοίξουμε σαν τον σκαντζόχοιρο, έτοιμοι ν’ αμυνθούμε στις επιθέσεις του εχθρού, που είναι ορατότατος. Θέλω να τελειώσω με ένα στίχο του Βάρναλη «…είναι φωτιά της κόλασης που ασάλευτον κρατείμαι, αχ έλα θύμηση παλιά και πες μου συ, ποιος είμαι».
Μίλησε μας για τα μελλοντικά σου σχέδια. Τι θα ήθελες πολύ, μα πάρα πολύ, να κάνεις;
…και για πρώτη φορά έρχεται στο μυαλό μου ένας αετός, που τα φτερά του μοιάζουν με σπαθιά, σπαθιά που λάμπουν στον ήλιο. Δεν έβρεξε, δεν χιόνισε, δεν φύσηξε στη ζωή μου, δεν έριξε κεραυνούς, αν κρίνω από τα φτερά μου που μοιάζουν με σπαθιά, θα ήθελα να είναι ανοιχτά πάντα, πάντα αυτά τα φτερά μου, μέσα σε μια σκηνή, αυτό είναι το όνειρο μου. Θέλω συνέχεια να παίζω. Να τελειώνει ένα έργο και να αρχίζει κάτι άλλο. Να περνάω κάθε φορά ένα διαφορετικό μήνυμα. Να είμαι εκεί όμως, εκεί. Πάντα ζωντανή. Όπως τα φυτά έχουν ανάγκη τη φωτοσύνθεση για ν’ αναπτυχθούν και να καρπίσουν, έτσι και για μένα είναι αυτό. Είναι πια ανάγκη, δεν είναι καθήκον, ούτε επιλογή. Είναι ζωή!
Η Κατερίνα Γκατζόγια είναι ένας λαμπερός
αυτόφωτος άνθρωπος
και μια ανεξάντλητη πηγή θετικής ενέργειας
γι’ αυτό και την επέλεξα για την επίσημη “πρεμιέρα”
των ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΩΝ.
Εκείνη πήρε χωρίς δεύτερη σκέψη “ΤΟ ΡΙΣΚΟ”
να υποβληθεί πρώτη στις είκοσι “ανελέητες” ερωτήσεις μου
μιλώντας (…& ποζάροντας) χωρίς φόβο και με ασίγαστο πάθος
για όλα όσα την αφορούν, την προβληματίζουν, τη συγκινούν και φυσικά την εμπνέουν!
Σίγουρα αυτό δεν θα είναι “ΤΟ ΤΕΛΟΣ” της καλλιτεχνικής μας συνάντησης…
Έτσι κι αλλιώς η Κατερίνα τόσο στη ζωή
όσο και στην Τέχνη
πιστεύει μόνο στην…αρχή!!!
