Π Ρ Ο Σ Ω Π Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α
ΝΙΚΟΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΩΤΗΣ
Τη στήλη γράφει & επιμελείται
η Λίλα Παπαπάσχου
Γιατί ηθοποιός κι όχι κάτι άλλο; Πιο χειροπιαστό…
Κατ’ αρχήν δεν ήμουν πάντα ηθοποιός. Εγκατέλειψα το σχολείο σε μικρή ηλικία κι έκτοτε έχω ασχοληθεί με πάρα πολλά και διαφορετικά πράγματα. Γύρω στα 23 αποφάσισα ν’ ασχοληθώ και με την υποκριτική. Κι αυτό για να μην πεθάνω με απωθημένα. Θα μου έμενε σαν απωθημένο και θα έφτανα τα 60, λέγοντας στον εαυτό μου “γιατί δεν το έκανες τότε που το ήθελες”. Κάπως έτσι έγινε.
Νιώθεις από τον περίγυρο σου «παρεξηγημένος» όπως υποτίθεται, ότι πρέπει να αισθάνεται κάθε γνήσιος καλλιτέχνης ή εκτός σκηνής, είσαι ένας καθόλα φυσιολογικός άνθρωπος, πλήρως ενταγμένος στο κοινωνικό σύνολο;
Ο περίγυρος μ’ αγαπάει και μ’ εκτιμάει γι’ αυτό που είμαι. Ηθοποιός είμαι μόνο στη σκηνή, στο γύρισμα…Στη καθημερινή μου ζωή είμαι απλά ο Νίκος. Δεν φωνάζει πουθενά, ότι είμαι ηθοποιός. Είμαι άνθρωπος. Είναι προτεραιότητα για μένα άλλωστε, να είμαι πρώτα άνθρωπος και μετά ηθοποιός.
Γιατί όταν έρχεται η ώρα να πληρωθεί ένας επαγγελματίας ηθοποιός, οι περισσότεροι επιμένουν να τον αντιμετωπίζουν ως ερασιτέχνη; Τελικά η ηθοποιία είναι επάγγελμα, λειτούργημα, εθελοντική εργασία, ψώνιο;
Η ηθοποιία για μένα είναι εργασία, δεν είναι “δουλειά”. Τώρα το γεγονός, ότι δεν πληρωνόμαστε, σ’ ένα μεγάλο ποσοστό – το μεγαλύτερο – είναι δική μας ευθύνη. Εμείς το “περάσαμε” αυτό, οι ηθοποιοί. Βάζω και τον εαυτό μου μέσα, γιατί πρόκειται για ένα ματαιόδοξο επάγγελμα, οπότε η ανάγκη να υπάρχεις μέσα απ’ αυτήν την εργασία, σε αναγκάζει ορισμένες φορές, να κάνεις υποχωρήσεις. Εγώ λοιπόν, προκειμένου να υπάρξω, έχω κάνει κάποιες υποχωρήσεις. Γιατί έχω την ανάγκη να υπάρχω. Νιώθω ανάπηρος, αν δεν υπάρχω, ως ηθοποιός. Άρα λίγο ως πολύ το έχουμε προκαλέσει εμείς οι ίδιοι αυτό.
Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο, να πρωταγωνιστεί κάποιος-α στο θέατρο ή τον κινηματογράφο και συνηθέστερα στην τηλεόραση, χωρίς να έχει σπουδάσει καν ηθοποιός. Σ’ ενοχλεί αυτό ή είναι κάτι με το οποίο έχεις συμφιλιωθεί;
Είναι κάτι με το οποίο, δεν έχω συμφιλιωθεί και δεν πρόκειται να συμφιλιωθώ ποτέ. Με ενοχλεί και με θυμώνει, γιατί πολύ απλά ο θεατής δεν θα εμπιστευόταν τη ζωή του σ’ έναν άνθρωπο, που δεν έχει σπουδάσει γιατρός, για να τον χειρουργήσει. Παρόλα αυτά εμπιστεύεται κάποιον, ο οποίος δεν έχει σπουδάσει μια εξαιρετικά περίπλοκη κι απαιτητική τέχνη, για να τον διασκεδάσει, να τον ψυχαγωγήσει, να τον προβληματίσει, να τον συγκινήσει. Είναι πολύ ενοχλητικό αυτό.
Σου έχει τύχει ποτέ, να πρέπει, να συνεργαστείς με έναν πραγματικά ατάλαντο συνάδελφο σου; Κάποιον ή κάποια που να μη «τα λέει» με τίποτα. Αν ναι, πως αντέδρασες;
Μου έχει συμβεί και λειτούργησα με τον τρόπο που λειτουργώ σε κάθε εργασιακό περιβάλλον και χώρο. Θεωρώ, ότι δίνω πάντα το καλύτερο που έχω. Τώρα αν ο άλλος δεν θέλει ή δεν μπορεί ν’ ανταπεξέλθει, αυτό είναι δικό του θέμα. Ίσως βέβαια «κλωτσάει» σαν σύνολο μετά, αλλά δεν μπορώ να κάνω κάτι. Δεν επιλέγω τους συνεργάτες μου, όπως δεν επέλεξα τους συγγενείς μου. Προσπαθώ να συνυπάρξω όσο πιο αρμονικά μπορώ και με όσο πιο επαγγελματικούς όρους γίνεται. Το χειμώνα βέβαια, που θα κάνω την πρώτη μου σκηνοθετική απόπειρα, εκεί ναι, θα τους επιλέξω εγώ.
Πηγαίνεις σε οντισιόν; Είναι τόσο φθοροποιός διαδικασία, όσο έχει κατά καιρούς ακουστεί; Γίνονται πραγματικά ανοιχτές ακροάσεις στην Ελλάδα, ή πρόκειται συνήθως για διαφημιστικό κόλπο;
Οι περισσότερες θεωρώ, ότι γίνονται καθαρά για λόγους μάρκετινγκ, παρόλα αυτά έχω βρει δουλειά από οντισιόν, οπότε δεν μπορώ να τα αφορίσω όλα και να τα βάλω στο ίδιο τσουβάλι. Πιστεύω ότι είναι πολύ άχαρη διαδικασία για έναν ηθοποιό, τρομερά άχαρη, πιο άχαρη δεν γίνεται. Το να καλείσαι, ν’ αποδείξεις μέσα σε τρία δευτερόλεπτα έως τρία λεπτά, ότι τι; Μπορώ να παίξω; Μπορώ να είμαι ηθοποιός; Βλέπω βέβαια στις οντισιόν και κάποιους παλιούς συμφοιτητές, να κουβαλούν τον ίδιο μονόλογο απ’ το πρώτο έτος κι όπου πάνε, να παρουσιάζουν αυτόν το μονόλογο. Ε εντάξει, μετά από πέντε χρόνια, κάπου θα τον έχεις φτάσει, καλό θα είναι. Επίσης, διαφωνώ και με τον τρόπο που γίνονται. Χωρίς ραντεβού, με χύμα πληροφορίες ή με διάφορες γενικότητες τύπου «για χειμώνα, ηλικίες 30-35» Τι σημαίνει 30-35, όσοι είναι τριάντα-τριανταπέντε να έρθουν; Ποιος σκηνοθετεί, ποιο έργο, για ποιο θέατρο, με ποια αμοιβή; Δυστυχώς όμως, ακόμα και μ’ αυτούς τους όρους, βλέπεις να στοιβάζονται κάθε φορά – στην κυριολεξία – γύρω στους 2.500 ηθοποιούς. Είναι τραγικό.
Σου έχουν προταθεί δουλειές μέσω διαδικτύου;
Ναι, μου προτάθηκαν δύο δουλειές. Η μία ήταν πέρυσι το καλοκαίρι για μια ταινία μικρού μήκους και η άλλη φέτος το χειμώνα για ένα τηλεοπτικό διαφημιστικό, στο οποίο τελικά έπαιξα.
Αν σου πρότειναν, να συμμετέχεις σε μια δουλειά στο εξωτερικό, όπου θα έπρεπε να παίξεις σε μια ξένη γλώσσα, θα δεχόσουν; Είναι εύκολο για έναν ηθοποιό, να ερμηνεύσει έναν ρόλο σε άλλη γλώσσα, εκτός της μητρικής του;
Εύκολο δεν είναι σίγουρα. Τώρα την αλήθεια μου είτε την καταθέσω στα Ελληνικά, είτε στα Αγγλικά ή στα Γαλλικά είναι η αλήθεια μου. Ναι μεν, υπάρχει η δυσκολία της ξένης γλώσσας, αλλά η αλήθεια είναι μία, ίδια.
Πρόσφατα, «χάθηκε» ο Ρόμπιν Γουίλιαμς, ένας σπουδαίος κωμικός ηθοποιός – κι όχι μόνο – δίνοντας ο ίδιος τέλος στη ζωή του. Πως γίνεται άνθρωποι που φαινομενικά τα έχουν όλα, να είναι τόσο βαθιά δυστυχισμένοι, κρύβοντας πίσω από τα εκθαμβωτικά φλας και τα ζαχαρωμένα χαμόγελα, τόση απόγνωση και άλλη τόση θλίψη;
Αν υποθέσουμε, ότι η ψυχή είναι ένα χρηματοκιβώτιο, δεν μπορείς να ξέρεις τι κουβάλαγε και τι έκρυβε μέσα του. Το έχουμε δει κι από Έλληνες ηθοποιούς νομίζω αυτό. Όχι ν’ αυτοκτονούν, να φτάνουν δηλαδή σ’ αυτό το σημείο, αλλά να πεθαίνουν και να μαθαίνουμε εκ των υστέρων τα γιατί και τα πως. Πολλές φορές είναι άλλη η εικόνα που δίνουν κι εντελώς διαφορετική η πραγματικότητα. Άλλο ο ηθοποιός κι άλλο ο άνθρωπος. Προφανώς αυτοκτόνησε ο άνθρωπος, όχι ο ηθοποιός.
Εσύ έχεις ονειρευτεί ποτέ τη διασημότητα; Πιστεύεις, ότι το να είσαι αναγνωρίσιμος στο συγκεκριμένο επάγγελμα, αυξάνει τις προτάσεις εργασίας και κατ’ επέκταση το κασέ του κάθε καλλιτέχνη;
Σίγουρα η «διασημότητα» βοηθάει στο να ανεβάσει κάποιος το κασέ του. Προσωπικά όμως, δεν έχω ονειρευτεί ποτέ για τον εαυτό μου, να φιγουράρουν τα μούτρα μου σ’ ένα σταυρόλεξο κρεμασμένο έξω από ένα περίπτερο ή σε κάποια από τις κουτσομπολίστικες φυλλάδες. Με τίποτα, χίλιες φορές να με ξέρει η μάνα μου και πέντε δικοί μου άνθρωποι κι ας μη σώσω, ν’ ανεβάσω ποτέ το κασέ μου. Ποτέ όμως!
Έχεις παίξει σε τηλεοπτικά σήριαλ, διαφημίσεις κτλ;
Πως σου φάνηκε σαν εμπειρία;
Έχω λάβει μέρος σε αρκετά σήριαλ και φέτος το χειμώνα όπως προείπα, έκανα κι ένα διαφημιστικό. Συνήθως οι δουλειές αυτές χαρακτηρίζονται από προχειρότητα και ταχύτητα… Το προϊόν πρέπει να βγει γρήγορα στην αγορά και με το μικρότερο δυνατό κόστος. Αν καταφέρεις κι απομονώσεις κάποια στοιχεία, προχειρότητας όπως προανέφερα κι επιπολαιότητας ίσως, νομίζω ότι μπορείς να το διασκεδάσεις κιόλας. Σίγουρα μπορείς, ακόμα και να κερδίσεις κάτι απ’ όλο αυτό.
Ισχύει αυτό που λένε πολλοί συνάδελφοι σου περί αναγκαιότητας συμμετοχής τους στις προαναφερθείσες παραγωγές, ακόμα κι αν πρόκειται για κάτι, το οποίο θεωρούν υποδεέστερο ποιοτικά, ή πρόκειται για μια βολική δικαιολογία, με μόνο σκοπό το κέρδος;
Κακά τα ψέματα, τα χρήματα τα έχουμε ανάγκη όλοι, αλλά δεν θα θυσιάσω ποτέ κάτι στο βωμό του χρήματος, χάνοντας έτσι τον ύπνο μου. Θα προτιμήσω να κάνω μια άλλη δουλειά, προκειμένου να εξοικονομήσω τα χρήματα που χρειάζομαι, απ’ το να κάνω κάποια «έκπτωση» στην ποιότητα και το τελικό αποτέλεσμα, που θα μπορούσε να έχει μια δουλειά.
Έχεις μετανιώσει που διάλεξες αυτό το επάγγελμα; Θα προτιμούσες να είχες ασχοληθεί με κάτι άλλο, πιο προσοδοφόρο ενδεχομένως;
Όχι, δεν έχω μετανιώσει στιγμή γι’ αυτό που έχω επιλέξει. Γενικά έχω σαν αρχή μου, να μην μετανιώνω για τις επιλογές μου.
Ποια ήταν η πιο σημαντική σου συνεργασία έως τώρα στο χώρο και γιατί;
Ήταν η συνεργασία μου το 2007 με τον Γιώργο Κιμούλη, στο Μάκβεθ. Κι αυτό γιατί ασχολήθηκα μ’ έναν συγγραφέα που δεν είχα ασχοληθεί ποτέ και πέρα από τον απίστευτο επαγγελματισμό που έχει ο σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης, σαν σκηνοθέτης και σαν άνθρωπος – μου φέρθηκε άψογα – κάθε παράσταση ήταν μια περιπέτεια. Κάτι που δυστυχώς δεν το έχω ζήσει σ’ άλλες συνεργασίες. Ήταν κάθε βράδυ κάτι άλλο.
Διατηρείς επαφή με κάποιους από τους δασκάλους σου στη Δραματική Σχολή; Θεωρείς ότι οι παλαιότεροι βοηθούν τους νεότερους ν’ αναδειχτούν, ή ο φόβος της διαδοχής τους τρομάζει κι αντιδρούν ανάλογα;
Διατηρώ επαφή με κάποιους ανθρώπους. Με ορισμένους δασκάλους μου, με παλιούς συμφοιτητές, αλλά δεν μπορώ να τους βάλω όλους στην ίδια κατηγορία. Ναι, είναι κάποιοι που όντως φοβούνται και κάποιοι άλλοι που είναι η χαρά τους να προσφέρουν και να βοηθάνε. Μ’ αυτούς ταυτίζομαι κυρίως. Όπως κι εγώ αν μπορώ να βοηθήσω, θα το κάνω, έτσι κι αν κάποιος μπορεί να βοηθήσει εμένα, θα ήθελα ιδανικά, να το κάνει. Αισθάνομαι πάντως τυχερός, που υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι στη ζωή μου.
Αν υποθέσουμε, ότι κάποιος σε ανάγκαζε να διαλέξεις ανάμεσα στον κινηματογράφο-τηλεόραση και το θέατρο, για να ασχοληθείς μ’ αυτό εφ’ όρου ζωής, χωρίς να έχεις τη δυνατότητα να κάνεις τίποτα άλλο. Τι θα διάλεγες και γιατί;
Τώρα είναι σαν να μου ζητάς, να κόψω ένα από τα δύο μου χέρια. Το δεξί ή το αριστερό; Δεν μπορώ να κόψω κανένα. Ίσως επέλεγα να μην κάνω τίποτα από τα δύο και ν’ ασχοληθώ με κάτι άλλο, εντελώς διαφορετικό. Δεν γίνεται να επιλέξεις, τ’ αγαπάς εξίσου.
Σε μια εποχή που τα πάντα αλλάζουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα και οι πάσης φύσεως ειδήσεις παλιώνουν πριν καν γεννηθούν, υπάρχει τρόπος να παραμείνει ένας καλλιτέχνης και το έργο του επίκαιρος στο παρόν και διαχρονικός στο μέλλον;
Φυσικά και μπορεί. Τόσο απλά. Το έχουμε δει, να συμβαίνει. Άνθρωποι που παραμένουν εργατικοί, πιστοί στο όραμα τους… Τους ξέραμε, τους ξέρουμε και θα τους γνωρίζουν κι οι επόμενες γενιές… οπότε ναι μπορεί.
Ανέφερε κάποιες κινηματογραφικές ταινίες, που όταν τις είδες, πραγματικά ένιωσες κάτι πρωτόγνωρο. Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες κινηματογραφικές ή θεατρικές ερμηνείες, που σε συνεπήραν;
Δεν θα αναφερθώ σε τόσο πρόσφατες παραγωγές. Σίγουρα ανάμεσα στις ταινίες που με συγκλόνισαν είναι: «ΤΟ ΕΞΠΡΕΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΝΥΧΤΙΟΥ», «ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ», «ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΞΟΔΟΣ: ΡΙΤΑ ΧΕΙΓΟΥΟΡΘ». Όσον αφορά το θέατρο, θυμάμαι τον εαυτό μου να σηκώνεται όρθιος στο χειροκρότημα, χωρίς καν να το καταλάβω, στον ΕΠΙΣΤΑΤΗ του Πίντερ, με πρωταγωνιστές τον Μιχαλακοπούλο και τον συγχωρεμένο τον Χρυσομάλλη. Κατάλαβα, ότι ήμουν όρθιος, όταν γύρισα και είδα, ότι όλοι οι άλλοι ήταν πιο χαμηλά από μένα. Δεν μπορώ να ξεχάσω τέτοιες ερμηνείες!
Η τέχνη σ’ ακολουθεί σ’ όλους τους τομείς της ζωής σου; Είσαι επιλεκτικός στις μουσικές, στις γεύσεις, στις παρέες, στις σχέσεις σου ή εκεί αφήνεσαι και λίγο στην πιο «ζωώδη» κι ακατέργαστη πλευρά σου;
Η Τέχνη έχει ένα μερίδιο, ένα ποσοστό στον άνθρωπο Νίκο, που τον απασχολεί και τον διεκδικεί, αλλά η ζωή έχει ένα εξίσου μεγάλο ποσοστό πάνω του. Θα διασκεδάσω με τους φίλους μου, θ’ ακούσω κι ότι να’ ναι. Δεν τρέχει και τίποτα να πάω κι ένα βράδυ στην Πάολα. Αν οι φίλοι μου θέλουν να πάμε, για να διασκεδάσουμε, θα πάω κι εκεί. Δεν είμαι ψευτοκουλτουριάρης, όχι… αυτό δεν είμαι σίγουρα.
Ολοκληρώνοντας το παιχνίδι των 20 ερωτήσεων (των δέκα είναι πιο γνωστό, αλλά σ’ αυτήν την στήλη πάντα κερδίζει η πρωτοτυπία), θα ήθελα να μου μιλήσεις λίγο, για όλα αυτά που έπονται… Τι μας ετοιμάζεις;
«Μαγειρεύονται» διάφορα πράγματα. Αν όλα πάνε καλά θα σκηνοθετήσω κάτι πολύ ενδιαφέρον αυτόν το χειμώνα, το οποίο είχα ξεκινήσει από πέρυσι και για οικονομικούς λόγους έμεινε στη μέση. Εύχομαι φέτος να τα καταφέρω και παράλληλα βρίσκομαι σε συζητήσεις για μια δουλειά στο θέατρο. Αυτό που πρόκειται να σκηνοθετήσω, είναι κάτι που προετοιμάζω εδώ κι αρκετά χρόνια. Ακολουθώντας πάντα τη συμβουλή ενός δασκάλου μου, που υπεραγαπώ και θαυμάζω, ο οποίος κάποτε μου είχε πει: «θα πρέπει πρώτα να σκηνοθετηθείς πολύ και έπειτα να το τολμήσεις». Στην ουσία ήμουν στον πάγο, μέχρι να περάσει αυτό το στάδιο. Δεν ξέρω βέβαια, αν φτάνεις ποτέ σ’ αυτό το σημείο, αλλά νιώθω έτοιμος και προτίθεμαι, να το τολμήσω! Πρόκειται για ένα ελληνικό έργο, με τρεις ρόλους και έχει ανέβει άλλες δύο φορές, το 1997 και το 2007, για περιορισμένες παραστάσεις. Το θεωρώ εξαιρετικό έργο και γενικότερα πιστεύω, ότι έχουμε ικανότατους έλληνες θεατρικούς συγγραφείς και ελπίζω και εύχομαι ταυτόχρονα όλα να πάνε καλά και φέτος, να το δω, να ζωντανεύει επί σκηνής. (…κι εμείς το ίδιο Νίκο!!)
Με το Νίκο η όλη συνάντηση ήταν μια όμορφη περιπέτεια, που άνετα θα την ξαναζούσα. Ξεκινήσαμε από τα Εξάρχεια και φτάσαμε ψηλά, μέχρι το Λυκαβηττό, όπου πραγματοποιήθηκε η εξωτερική φωτογράφιση…
Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία το “FLORAL”
-κλασικό στέκι της Πλατείας Εξαρχείων – στο οποίο πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη και η εσωτερική φωτογράφιση (πάντα εμπνευστικοί οι χώροι του).
Νίκο…μείνε πάντα τόσο αυθεντικός…
Καλή επιτυχία στα μελλοντικά σου σχέδια!
ΑΛΛΙΩΣ 