Tags
Συνέντευξη
στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο
Αγαπημένος φίλος. Ιδιαίτερος καλλιτέχνης. Πνευματικός άνθρωπος. Δύσκολος συνδυασμός, μα κυρίως δύσκολη η αποστολή που ανέλαβα. Έθεσα ως στόχο να αποκωδικοποιήσω τις μυστικές ατραπούς της μουσικής του… φανατικός ακροατής του γαρ…
Κάθε που ακούω κάποιο τραγούδι του μπορεί η ποίηση να με συνεπαίρνει, όμως, η μουσική του Πέτρου με βάζει σε μια διαδικασία περιπλάνησης. Υπάρχει κάτι που κρύβει ο μουσικός; Είναι ένα μήνυμα που το ρίχνει στην πελώρια θάλασσα των ιδεών και των μυστηρίων και περιμένει από κάποιον να το βρει; Ή είναι- απλά- ένα τάλαντο, που επιδέξια το χειρίζεται ο καλλιτέχνης; Τόσες και τόσες φορές, φευ, τυραννήθηκα με αυτή την ιδέα μάταια.
Έτσι, είδα ως τελευταία ελπίδα ετούτη εδώ την συνέντευξη. Αποκρυσταλλώνοντας την εικόνα του καλλιτέχνη, θεώρησα πως κάτι μπορεί να ξεκλέψω από την αύρα του έργου του. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα. Πάντως την απόλαυσα…
Το Μουσικό Καφενείο, μετά από ένα μικρό διάλειμμα, έχει την τιμή και την χαρά να φιλοξενεί τον μουσικοσυνθέτη Πέτρο Σατραζάνη και να συζητά μαζί του εφ’ όλης της ύλης.
- Αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό στην μουσική σου, είναι η ατμοσφαιρικότητα της μελωδίας και το ιδιαίτερο δέσιμο της μελωδίας αυτής με τον λόγο. Επίσης, επιλέγεις πιο συχνά την ποίηση, να συνοδεύει την μουσική σου. Θέλεις να μας μιλήσεις λίγο για την προ θετικότητα του καλλιτέχνη;
Σ’ ευχαριστώ για αυτά που λες, αλλά δεν πρόκειται για μια, ακριβώς, συνειδητή επιλογή. Όταν ξεκίνησα να γράφω στην εφηβεία μου, ήθελα κάπως να διοχετεύσω την έμπνευσή μου. Έτσι, συνέθετα μουσικά θέματα και μελοποιούσα (ίσως και ασυναίσθητα) ποίηση , την οποία αναζητούσα σε κάτι παμπάλαιες εκπληκτικές εκδόσεις, που είχαμε στο σπίτι. Η θητεία μου αυτή, εκτός των άλλων, με έκανε να γνωρίσω από πάρα πολύ νωρίς τον ακαταμάχητο πλούτο της ελληνικής ποίησης. Από το Σολωμό , τον Κάλβο και τους ‘’Ελάσσονες’’ μέχρι τον Καρυωτάκη, το Ρίτσο, το Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Καρούζο, τον Αναγνωστάκη, τον Εμπειρίκο κλπ.
Με τον τρόπο αυτό αγάπησα τη γλώσσα στην οποία νιώθω, αισθάνομαι και ομιλώ, βρίσκοντας εκεί μέσα την πατρίδα μου. Ειδικά, σήμερα αυτό το εφόδιο, με κάνει να μην υποκύπτω στην αυτομαστιγωτική τάση ορισμένων νεοελλήνων (δυστυχώς των πιο πολλών) που αποθεώνοντας την αντίφασή τους, κατηγορούν και κατηγοριοποιούν ό, τι τους καίει βαθιά. Φτάσαμε λοιπόν σήμερα διχασμένοι, να μισούμε τον όμοιό μας και να χρειαζόμαστε εχθρούς για να πολεμήσουμε, αντί αδελφούς να πορευτούμε. Κάτι άλλο με ρώτησες όμως…στο απάντησα τελικά;
- Ποιο είναι το κρυφό μήνυμα, που θέλει ο καλλιτέχνης Πέτρος να περάσει μέσα απ’ το έργο του;
Μη γελιόμαστε. Δε με αφορά κανένα μήνυμα κρυφό ή φανερό. Τα ψυχολογικά μου εκτονώνω, και κάνω μακροβούτια σε θάλασσες προσώπων , ιδεών και ιστοριών. Αν δακρύσει κάποιος με τη μουσική μου, σημαίνει ότι άκουσε τη σιωπή μου και πήρε ένα μπουκάλι που έριξα στη θάλασσα. Το άνοιξε και τον άγγιξε. Εκεί είναι η μαγεία. Στην δια-προσωπική περιπέτεια. Τόσο άπιστοι είναι πλέον οι άνθρωποι στη δύναμη του αοράτου, που νομίζουν ότι αν φορτώσουν ηθικολογικά ένα έργο, του προσδίδουν νόημα ή το κατευθύνουν. Στο τέλος θα το χτυπάν και στην πλάτη, για να πάει στον προορισμό του, όπως θέλουν αυτοί.
- Εκτός από μουσικός έχεις κάνει και σπουδές στην Φιλοσοφία. Τα συνδυάζεις αυτά τα δύο ή αποτελούν κομμάτια δύο διαφορετικών προσώπων/ ρόλων σου;
Η Φιλοσοφία, (και η φιλοσοφική γραφή και σκέψη) δεν είναι ένα χαζοχαρούμενο παίξε –γέλασε, όπου διαβάζοντας πέντε ατάκες, δέκα βιογραφίες, και θέτοντας μικροαστικά ερωτήματα δήθεν ψαγμενιάς να είμαστε έτοιμοι να ασχοληθούμε μαζί της. Είναι ένας διαφορετικός τρόπος να λειτουργείς το μυαλό, την ψυχή και το κορμί σου. Είναι μιαν άλλη πρόταση ζωής. Είναι καταβύθιση στην ουσία και στην -κάτω από τις επιφάνειες- ζωή των όντων. Είναι σκληρή μελέτη. Ποιος έχει τη διάθεση και το στομάχι να τα πράξει τούτα;
- Τι είναι αυτό που σε οδήγησε στην τέχνη;
Ο εαυτός μου.
- Θα ήθελες να μας εισαγάγεις λίγο στο μουσικό σου εργαστήρι; Πως γράφεις; Βασίζεσαι στους στίχους ή πρώτα γράφεις την μουσική;
Όταν μου δίνουν στίχους, ή τους βρίσκω εγώ , διαβάζοντας τους γεννιέται ή δε γεννιέται μέσα μου μια μουσική. Αυτή ακριβώς αποτυπώνω, ή τουλάχιστον προσπαθώ. Βέβαια, όταν είμαι στο γραφείο ή στο πιάνο με τα γραπτά μου, δουλεύω και επεξεργάζομαι μουσικά θέματα, που ανά καιρούς συνέθετα και σημείωνα, με στόχο να θερμάνω τη δημιουργική φαντασία μου. Το μυαλό και η καρδιά χρειάζονται έναν ερεθισμό, έναν σπινθήρα για να πουν την ιστορία τους. Δε θα στην κάνουν εύκολα τη χάρη. Θέλουν παίδεμα. Και αυτός ο αγώνας είναι σκληρός, μοναχικός και αινιγματικός. Για αυτό και τόσο όμορφος.
- Μπορείς να μας πεις πέντε εικόνες, που σου έρχονται στο μυαλό, από τη μέχρι τώρα πορεία σου;
Ένα 16χρονο παιδί στον 7ο όροφο μιας πολυκατοικίας στη Θεσσαλονίκη, να προσπαθεί να αποδώσει έναν ακατανόητο εσωτερικό χείμαρρο ήχων βάζοντας τα χέρια του στο πιάνο. Εκείνες οι στιγμές της δημιουργίας, όπου μου αποκαλύπτονταν μια ικανότητα μου ήταν κάτι μαγικό.
Το βλέμμα και τα λόγια του Μίκη Θεοδωράκη όταν, 20 χρονών κάθισα στο πιάνο του και του έπαιξα μουσική μου. Η πρώτη μου συναυλία στο παλιό κτήριο του Μουσείο Σύγχρονης τέχνης Φλώρινας. Ένα νεοκλασικό δίπλα στο ποτάμι, δέκα μέτρα από το σπίτι του Μελισσοκόμου, όπου γύρισε την ταινία του ο Θ. Αγγελόπουλος. Ένιωσα ότι χάραξα τη στιγμή και τη ρούφηξα. Η πρώτη συνύπαρξη με τη Μαρία Φαραντούρη στη σκηνή. Φοβερή εικόνα, σφηνωμένη,
και η αέναη εικόνα των φίλων μου που μαζί τους γεννώ και αναθρέφω αυτά που μας στιγμάτισαν.
- Ποιος είναι ο αγαπημένος σου στίχος;
«Κυνηγούσα τ’ όνειρο για να μάθω την αλήθεια» του Νίκου Γκάτσου και «Πάντα περνάς τη φωτιά για να φτάσεις τη λάμψη» του Οδυσσέα Ελύτη.
- Τι μουσική ακούς;
Ακούω φανατικά και από μικρό παιδί Βασίλη Τσιτσάνη, συμφωνική μουσική μεταρομαντικών συνθετών και ορισμένους Ρώσους Ντ. Σοστακόβιτς , Τσαϊκόφσκι, Μουσόρσκυ και Ραχμάνινοφ. Μίκη Θεοδωράκη, Ζακ Μπρελ, Νικ Κειβ και Μπίτλς.
- Ποιος είναι ο μεγαλύτερός σου φόβος;
Η όψη του Θανάτου.
- Ποια η θέση του καλλιτέχνη σήμερα;
Αυτή που ήταν και χτες. Κουκκίδα ενός απροσδιόριστου χάρτη: Μοναξιά και αυτοκαταστροφή. Μεγαλείο και αγωνία. Ένα σφυρί που χτυπάει το φλοιό της φτήνιας και του τίποτα . Μια επίμονη μεγαλομανία και ένας λυρισμός που σπάει την πέτρα της φθοράς.
- Με ποιο τρόπο η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τη δουλειά σου; Θα έκανες ποτέ συμβιβασμούς;
Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό. Στο ότι με καθυστερεί να εκδώσω την πρώτη ολοκληρωμένη μου μουσική πρόταση. Συμβιβασμούς; Δεν ξέρω. Αν εννοείς, το να ξεφτιλίζομαι για να επιβιώνω, έχω να πω πως, τη δίνω αυτή τη μάχη εδώ και χρόνια. Εργάζομαι, σπουδάζω και παράγω καλλιτεχνικό έργο. Είμαι συνεπής στην τρέλα μου, και έχω αλλεργική σχέση με την τάση αυτή της υπερκουλτούρας που με ωραία φορέματα, μπλε σμόκιν και ‘’οδηγούς κατανόησης έργων τέχνης’’ σβαρνίζει τον εστετισμό της.
- Έχεις facebook; Ποια είναι η επαφή σου με το κοινό;
Έχω ναι. Ξεσπάω, εκτονώνομαι, κουβεντιάζω, παρουσιάζω την οπτική μου και τη δουλειά μου μέσα από αυτό∙ έχοντας επίγνωση ότι η ζωή είναι εκεί έξω και εδώ μέσα παίζουμε όλοι τους ρόλους μας, φορώντας τα καλά μας. Η επαφή μου με το κοινό; Κυκλοθυμική.
- Που σε βρίσουμε φέτος;
Στη Γαλλία το Δεκέμβρη. Θα παίξω τη μουσική μου για μια θεατρική-αφηγηματική παράσταση πάνω σε Ελληνικούς μύθους σε κεντρικό Θέατρο του Παρισιού. Τα υπόλοιπα σχέδια, σχεδιάζονται ακόμη.
- Με ποιο τραγούδι ή με ποια μουσική θα ήθελες να κλείσουμε την συνέντευξη;
Δεν ξέρω. Επέλεξε εσύ ένα δικό μου!
ΑΛΛΙΩΣ 