Tags
ΕΛΕΝΑ ΠΟΛΥΓΕΝΗ
Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΞΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟ ΚΕΝΤΡΙ
Του Γιώργου Λίλλη*
Ήμουν από μικρή κλεισμένη σε ένα λευκό μπαλόνι, γράφει σ΄ ένα ποίημά της καινούργιας συλλογής της η Έλενα Πουγένη θέλοντας να δείξει πως όσο και να νιώθουμε εγκλωβισμένοι σ΄ έναν κόσμο που δεν κατανοούμε, έχουμε τον τρόπο να αμυνόμαστε με την αθωότητα. Το λευκό δεν είναι τυχαίο χρώμα που επιλέγει η ποιήτρια στην Χώρα των παράδοξων πραγμάτων, όπως ονομάζει την συλλογή της. Τα ποιήματα αυτά, διαβάζοντάς τα, διαπιστώνω πως είναι μικρές απόπειρες να εξερευνηθεί το εύρος της εσωτερικής μας δύναμης, ενάντια σε ότι μας φθείρει και μας πονά. Με απλό τρόπο, άρα ώριμο, η ποιήτρια ανιχνεύει λεπτομέρειες για να αναγνωρίσει σε αυτές πως οι δρόμοι δεν οδηγούν στο πουθενά, αλλά σε ένα συγκεκριμένο πάντα σημείο αναφοράς, που στην προκειμένη περίπτωση είναι ο ψυχισμός της. Το ότι είναι κλεισμένη σε ένα μπαλόνι δεν είναι μια υπεκφυγή να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, το αντίθετο, να διαπιστώσει πως αν θέλει να ορίσει τον κόσμο της πρέπει να κάνει την κίνηση εκείνη, όπως σπάζοντας ένα νεογνό το αβγό, για να απελευθερωθεί από τις ήδη κατακτημένες της περιοχές αναζητώντας το άγνωστο έτσι ώστε να το βιώσει ως εμπειρία και τελικά να διδαχθεί από αυτή. Τα αισθήματα παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στα ποιήματα αυτά. Είναι μικρές σπουδές πάνω στον ψυχισμό και τις επιδράσεις του περιβάλλοντος πάνω του. Οι άνθρωποι βρίσκονται κάτω από το μικροσκόπιο της ποιήτριας, όχι για να μεγαλοποιήσει τα λάθη τους, αφού τα έχει αποδεχθεί, αλλά για να μάθει τρόπους να σέβεται, να αγαπά, να συναισθάνεται:
Μια νύχτα,
ερωτεύθηκα το είδωλό μου.
Ήταν διάφανο
εύθραυστο
-απόλυτα πιστευτό.
Το τοποθέτησα σ΄ ένα βάθρο
και περίμενα να εξυψωθεί.
Μα αυτό έστεκε μάλλον φοβισμένο
και γυρνούσε τα μάτια προς τον
Ουρανό.
Το παραπάνω ποίημα που παρέθεσα έχει τον τίτλο Μεγάλες προσδοκίες. Το θεωρώ αντιπροσωπευτικό ως προς την θεματολογία που κινείται η Πολυγένη στην συλλογή της. Μου αρέσει που ταπεινά παραδέχεται την μικρότητά της. Απόλυτα αληθινή με τον εαυτό της και με τους αναγνώστες της. Μπορεί εύκολα να ειδωλοποιούμε τους κόσμους μας, όμως η φύση μας υπερβαίνει. Αν θέλουμε να μάθουμε γιατί ήρθαμε εδώ, γιατί ζούμε μέσα στο γήινο πλαίσιο, πρέπει πρώτα να σταθούμε ταπεινά σε ότι γύρω μας περιβάλλει. Να γίνουμε ένα με την φύση μας. Στα ποιήματα της Πολυγένη, ανακαλύπτω ξανά την αλήθεια. Την απέριττη ομορφιά των πραγμάτων, της ουσιώδη αίσθηση της υπέρβασης. Της ποίησης δηλαδή. Αυθεντική, απομακρυσμένη από το ψεύτικο και το εντυπωσιακό:
Όλοι περιστρεφόμαστε γύρω από τους εαυτούς μας
σαν αυτόφωτα σώματα. Ο κεντρικός μας άξονας
χωρίζει τις από τις ανάγκες και παρ΄ όλα αυτά
εκλιπαρεί για γαλήνη. Οι άλλοι πλανήτες μάς είναι
ξένοι. Παραληρούν γύρω απ΄τη δυστυχία τους
κι αυτό είναι το μοναδικό κοινό σημείο. Όλα τ΄
άλλα είναι απλώς εκλάμψεις φωτός.
*Ο Γιώργος Λίλλης γεννήθηκε στη Γερμανία το 1974. Ένα χρόνο αργότερα με την οικογένειά του εγκαθίσταται στην Ελλάδα. Στην αρχή στην Αθήνα και μετά στο Αγρίνιο, τόπο καταγωγής του, μέχρι την επιστροφή στη Γερμανία το 1996 όπου ζει και εργάζεται από τότε. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά κι έχουν παρουσιαστεί σε περιοδικά και ανθολογίες του εξωτερικού. Μεταφράσεις, ποιήματα και δοκίμιά του έχουν δημοσιευτεί και σε διάφορα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά (Ποίηση, Μανδραγόρας,Δέντρο, Ακτή, Γραφή). Επιμελείται ραδιοφωνικές εκπομπές στη Γερμανία στις οποίες παρουσιάζει Έλληνες ποιητές και μουσικούς (μεταξύ άλλων τους Νίκο Καββαδία, Νικόλα Άσιμο και Μίκη Θεοδωράκη). Έχει μεταφράσει στα ελληνικά Βισλάβα Σιμπόρσκα, Έριχ Φριντ, Λι Τάι Πε καθώς και Ινδιάνους ποιητές. Έργα του: ‘Ίχνη στο χιόνι (μυθιστόρημα 2012), Μικρή διαθήκη (ποιήματα 2012)Τα όρια του λαβυρίνθου (ποιήματα, 2008), Στο σκοτάδι μετέωρος (ποιήματα, 2003), Η χώρα των κοιμώμενων υδάτων (ποιήματα, 2001), Το δέρμα της νύχτας (ποιήματα, 1999).