Tags
στιγμιότυπο από την παράσταση
γράφει & επιμελείται
η Λίλα Παπαπάσχου
Φωτογραφίες: Γιώργος Αγγελίδης
Σάββατο βράδυ, 21 Μαΐου 2016, ανήμερα Κωνσταντίνου & Ελένης, με τη μισή Ελλάδα να γιορτάζει και παρόλη την ψύχρα και το γκρίζο του παράταιρου με την εποχή καιρού, να κυριαρχεί μία γενικευμένη εορταστική διάθεση (…αν και η κρίσιμη ψηφοφορία της επόμενης μέρας κρεμόταν σαν σύννεφο πάνω από τα κεφάλια μας…) η στήλη ARS & VITA βρέθηκε στο Studio Μαυρομιχάλη, για να παρακολουθήσει την κλασική κωμωδία του Heinrich von Kleist “Η ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΣΤΑΜΝΑ”, σε σκηνοθεσία Χρήστου Ασλανίδη.
Η θεατρική ομάδα “ΟΜΑΔΑ” μας προσέφερε μία σπάνια ευκαιρία, με βάση τουλάχιστον το τι παίζεται αυτήν την περίοδο στα αθηναϊκά θέατρα, να παρακολουθήσουμε μία κωμωδία και μάλιστα κλασική (…του 1802 παρακαλώ…) που όχι απλά αγγίζει το δικό μας σήμερα, αλλά το φωτογραφίζει επακριβώς. Με αφορμή το σπάσιμο μίας στάμνας, γεγονός φαινομενικά ασήμαντο και σίγουρα όχι αδίκημα του ποινικού κώδικα, οι κάτοικοι μίας μικρής (…φανταστικής…) επαρχιακής πόλης κάπου στην Ολλανδία, γίνονται “μαλλιά κουβάρια” και οδηγούνται σε αποκαλύψεις μυστικών ικανών να οδηγήσουν στη λύση του μυστηρίου του σπασμένου αγγείου, την τελική “κάθαρση” των ηρώων, αλλά και στην ενδεχόμενη”καθαίρεσή” τους…
“Γραμματείς και Φαρισσαίοι”…εν έτει 1802…ή μήπως 2016;…
Ο ηθοποιός Χρήστος Ασλανίδης κατάφερε, αν και συμμετείχε και μάλιστα ενεργά στο καστ της παράστασης, να “αποστασιοποιηθεί” από το δικό του ρόλο, χωρίς ωστόσο να τον προδώσει στο ελάχιστο, προκειμένου να σκηνοθετήσει με μέτρο και ρυθμό, σύνεση και φαντασία, απλότητα και καλώς εννοούμενη εξτραβαγκάντζα έναν πολυμελή θίασο (…οχτώ ηθοποιοί μαζί με τον ίδιο…) συνδυάζοντας με απρόσμενα κωμικό τρόπο όλες αυτές τις αντιφάσεις και επιτυγχάνοντας ένα αρμονικό και πραγματικά αστείο σκηνικό αποτέλεσμα. Στον συντονισμό των ηθοποιών και στο δύσκολο έργο του σκηνοθέτη να καθοδηγήσει, όχι μόνο υποκριτικά αλλά και κινησιολογικά τους ηθοποιούς του, έπαιξε σίγουρα σημαντικό ρόλο η συμβολή της γνωστής κινησιολόγου Φαίδρας Σούτου, που υπογράφει τις χορογραφίες της παράστασης, οι οποίες ομολογουμένως ήταν εντυπωσιακές και απόλυτα συμβατές με το ύφος και την ατμόσφαιρα του έργου.
Ο Χρύσανθος Παύλου και ο Γιώργος Σταυριανός, σε ένα άρτια “χορογραφημένο” κωμικό στιγμιότυπο
Οι ηθοποιοί: Χρύσανθος Παύλου, Γιάννα Μαλακατέ, Αναστασία Κατσιναβάκη, Γιώργος Σταυριανός, Βασίλης Αρβανίτης, Διονύσης Ξενάκης ερμήνευσαν με ενθουσιασμό και γερές δόσεις χιούμορ τους απαιτητικούς ρόλους τους (…κάποιοι από αυτούς δε περισσότερους από έναν…) μεταδίδοντας στο κοινό – αβίαστα – μία αίσθηση “ελαφράδας”, μα όχι και ελαφρότητας. Ο Χρήστος Ασλανίδης είχε όλο το “βάρος” και το σκηνικό εκτόπισμα του αυστηρού και νομότυπου Συμβούλου Βάλτερ, που έρχεται να αναστατώσει τα χρηστά(;) ήθη του Χόιζουμ, ρίχνοντας άπλετο φως στο σκοτεινό μυστήριο της σπασμένης στάμνας και αποκαλύπτοντας μετά από πολλά ευτράπελα τον αδίστακτο “κακοποιό” που σύμφωνα με την ιδιοκτήτρια της εν λόγω στάμνας κατέστρεψε ένα κειμήλιο ανεκτίμητης αξίας, ιστορικής και συναισθηματικής, ενώ παράλληλα προσπάθησε να σπιλώσει την τιμή της “αθώας” χωριατοπούλας και λογοδοσμένης κόρης της.
Ο Διονύσης Ξενάκης/ Μπάρμπα Φάιτ και ο Βασίλης Αρβανίτης/Ρούπρεχτ, δηλαδή πατέρας και γιος αντίστοιχα, αποτέλεσαν ένα απολαυστικό δίδυμο, με τον ατιμασμένο πατέρα να προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητα του κάπως αφελή και καχύποπτου, σχετικά με την εντιμότητα της αρραβωνιαστικιάς του Εύας, γιου του, ενώ ο πραγματικά απολαυστικός Ρούπρεχτ του Βασίλη Αρβανίτη (…ήταν ξεκαρδιστικός και ως αγενής δούλα…) κινούνταν με ραθυμία, απόλυτα “κουλ”, την ώρα που κατέρρεε το σύμπαν γύρω του, προσδίδοντας στον χαρακτήρα που υποδύονταν ακόμη πιο έντονη κωμική χροιά, χωρίς παραδόξως ο λόγος του να κάνει κοιλιά ή αντίστοιχα να χάνεται ο συγχρονισμός της ατάκας.
Στο αντίπαλο δέος οι δύο από τις τρεις κυρίες της παρέας, Γιάννα Μαλακατέ/Μάρθα και Μαρία Ορφανού/Εύα (..μάνα και κόρη αντίστοιχα…) και οι δύο σε έξαλλη κατάσταση (…η καθεμία για τους δικούς της λόγους…) προσπαθούσαν απεγνωσμένα η μία να αποκαλύψει τον ένοχο και η άλλη να τον αποκρύψει, με κωμικοτραγικά αποτελέσματα που συνήθως οδηγούσαν σε ενδοοικογενειακή σύρραξη. Η Εύα της Μαρίας Ορφανού ισορροπούσε με επιτυχία ανάμεσα στην αθωότητα μίας ερωτευμένης κοπέλας που πεισμώνει όταν ο καλός της δεν την πιστεύει και σε έναν τρομοκρατημένο άνθρωπο που ενώ γνωρίζει την αλήθεια, φοβάται να την αποκαλύψει, λόγω “ανωτέρας” βίας.
Υποκριτική αποκάλυψη ως Μάρθα ήταν η Γιάννα Μαλακατέ, που με τον υπέροχο τρόπο που χειρίστηκε το δύσκολο και “οριακό” ρόλο (…εύκολα το κωμικό γίνεται γελοίο…) μίας γυναίκας που θρηνεί για την σπασμένη στάμνα της, η οποία σύμφωνα πάντα με την ίδια φέρει επάνω της ολόκληρη την ιστορία των Κάτω Χωρών, με τόσο ανάγλυφες λεπτομέρειες, που πραγματικά αναρωτιέται κανείς πως κατάφεραν να χωρέσουν όλες σε μία τόση δα στάμνα. Με πλήρη έλεγχο των εκφραστικών της μέσων και χρησιμοποιώντας τη φωνή της με έξυπνο, θεατρικό τρόπο, κατάφερε να μας πείσει απόλυτα πως το σπασμένο της σταμνί όχι απλά ήταν πολύτιμο, αλλά ενδεχομένως και να αποτελούσε το όγδοο θαύμα που θα έπρεπε να προστεθεί στα υπόλοιπα επτά θαύματα του κόσμου. Πολλά συγχαρητήρια στην ταλαντούχα ηθοποιό που χωρίς να κάνει ούτε ένα σαρδάμ απέδωσε αριστοτεχνικά το πυκνογραμμένο κείμενο του Γερμανού συγγραφέα (…ή καλύτερα του Γερμανού ρομαντικού ποιητή του 19ου αιώνα…) εξυμνώντας τη στάμνα της σε τέτοιο βαθμό που για μια στιγμή νομίσαμε, ότι πρόκειται για ζωντανό οργανισμό.
Ξεκαρδιστική ωδή…σε μία στάμνα…
Η τρίτη κυρία της ομάδας, Αναστασία Κατσιναβάκη/ Μπριγκίτα Θεία του Ρούπρεχτ-Δούλα-Κλητήρας, ήταν κάτι παραπάνω από επαρκής σε όλους τους ρόλους που κλήθηκε να ερμηνεύσει, δίνοντας στον καθένα ξεχωριστά από μία διαφορετική ενέργεια, με αποκορύφωμα την “φαντασιόπληκτη” θεία Μπριγκίτα, αυτόπτη μάρτυρα της αθωότητας του Ρούπρεχτ, που κατάφερε να βγάλει το φίδι από την τρύπα, ακολουθώντας τα χνάρια αυτού του ίδιου του “διαβόλου”, τον οποίο είδε στο πρόσωπο του ενόχου. Η ηθοποιός εκτός από τις υποκριτικές της ικανότητες είχε την ευκαιρία να μας παρασύρει και μελωδικά, με τις “ηχητικές” της παρεμβάσεις που λειτούργησαν ως μικρές, εμβόλιμες στη δράση, μουσικές ανάσες.
Τέλος το απίστευτα κωμικό ντουέτο του Δικαστή Αδάμ/Χρύσανθος Παύλου και του Γραμματέα του Λίχτ/ Γιώργος Σταυριανός έκλεψε την παράσταση από το πρώτο λεπτό χαρίζοντας μας άφθονο γέλιο, στηλιτεύοντας παράλληλα την υποκρισία και του μεν και του δε, αφού και ο Δικαστής Αδάμ έχει λερωμένη τη φωλιά του, αλλά και ο γραμματικός του δεν πάει πίσω, ορεγόμενος τη θέση του και επιθυμώντας διακαώς να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη. Ο Χρύσανθος Παύλου αξίζει πολλά συγχαρητήρια γιατί προκειμένου να υποδυθεί τον προαναφερόμενο ρόλο ξύρισε χωρίς κανέναν δισταγμό το κεφάλι του, αποδεικνύοντας πως ο αφοσιωμένος ηθοποιός όχι απλά τσαλακώνεται, αλλά όταν οι ανάγκες το απαιτούν μεταμορφώνεται ολοκληρωτικά, προάγοντας τον εαυτό του σε καλλιτέχνη.
Το ίδιο ισχύει και για τον Γιώργο Σταυριανό, ο οποίος μετά από μία σειρά σημαντικών ερμηνειών σε δραματικά έργα, με το ρόλο του Γραμματέα Λίχτ ανέτρεψε εντελώς την εικόνα του μελαγχολικού ζεν πρεμιέ, αποκαλύπτοντας στο κοινό ότι διαθέτει μία γνήσια κωμική φλέβα και χαρίζοντάς μας μία αξιομνημόνευτη ερμηνεία, που σίγουρα θα συζητηθεί στα θεατρικά πηγαδάκια της πόλης.
…ο Γιώργος Σταυριανός μας εξέπληξε ευχάριστα…
Στο σύνολο της η παράσταση που σκηνοθέτησε ο ηθοποιός Χρήστος Ασλανίδης σε συνεργασία με τους “ΟΜΑΔΑ”, κρατώντας για τον εαυτό του το ρόλο του Συμβούλου Βάλτερ μας είπε πολύ περισσότερα από αυτά που ακούστηκαν επί σκηνής, κρύβοντας κάτω από την επίφαση του χιούμορ και της σάτιρας όλη τη διαφθορά και την κατάχρηση εξουσίας που σε πολλές περιπτώσεις συναντάνται στα ανώτατα κλιμάκια της εκάστοτε κοινωνίας (…πολύ ενδιαφέρουσα η σημειολογία του Δικαστή Αδάμ, της ερωτευμένης Έυας και του Διαβόλου που συναντά στο δρόμο της η Μπριγκίτα…) χωρίς όμως να έχει καμία πρόθεση να μας ψευτοδιδάξει.
Ο “ένοχος” του Χρήστου Ασλανίδη δεν περιορίζεται στο πρόσωπο του μυστηριώδη επισκέπτη της νύχτας που έσπασε την στάμνα της κυρά Μάρθας, αλλά επεκτείνεται σε όλους τους υπόλοιπους ήρωες του έργου (…και κατ’επέκταση στο κοινό…) που με τον τρόπο τους – ακούσια ή εκούσια – εξέθρεψαν το τέρας της εξουσίας με τη συγκαταβατική τους στάση, πριν εντέλει το κατασπαράξουν αναλαμβάνοντας εκείνοι το ρόλο του στυγνού δικαστή…
Την Παρασκευή 27, το Σάββατο 28 και την Κυριακή 29/5, στις 21.00, στο Studio Μαυρομιχάλη, θα πραγματοποιηθούν οι τρεις τελευταίες παραστάσεις του έργου του Heinrich von Kleist “Η ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΣΤΑΜΝΑ”, σε σκηνοθεσία Χρήστου Ασλανίδη (…ευχόμαστε ειλικρινά να δοθεί παράταση παραστάσεων…).
Αν θέλετε να γελάσετε και ταυτόχρονα να προβληματιστείτε ευχάριστα γύρω από την ανθρώπινη φύση και τους σκοτεινούς μηχανισμούς που την κινούν και την υποκινούν, μπορείτε να κάνετε μία βόλτα προς τη Μαυρομιχάλη για να διαπιστώσετε πως ότι και να γίνει, στο τέλος μόνον ο έρωτας… ανίκατε μάχαν…
Η Εύα/Μαρία Ορφανού βρείσκει τον δικό της “Αδάμ” στο πρόσωπο του Ρούπρεχτ/Βασίλη Αρβανίτη…
ΑΛΛΙΩΣ 