Tags
γράφει & επιμελείται η Λίλα Παπαπάσχου
Ελάτε όλοι μαζί
να φτιάξουμε μια πόλη
μαζί να ζούμε όλοι
μαζί να ζούμε όλοι
Και όχι χωριστά
σε σπίτια σαν κλουβιά
ας γίνουμε πουλιά
ν’ ανοίξουμε φτερά
Κι οι πολυκατοικίες
να σβήσουν απ’ το χάρτη
να γίνουν μόνο στάχτη
μια άθλιας εποχής
Και μέσα απ’ τα συντρίμμια
να γεννηθεί μια πόλη
που και Θεοί θα θέλουν
να ζήσουνε εκεί
Μα κι αν αυτή η πόλη
μείνει στη φαντασία
ποια είναι η αιτία
και ποιος θα μας το πει
Ας ψάξει ο καθένας
τη ρίζα του να βρει
κι ίσως η ουτοπία
να βρίσκεται εκεί
Η στήλη ARS & VITA βρέθηκε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, την Παρασκευή 19 Αυγούστου 2016, για να παρακολουθήσει το πολυδιαφημισμένο και ως τούτου πολυαναμενόμενο καλλιτεχνικό “στοίχημα” της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών που άνοιξε για πρώτη φορά τα φτερά της προς την Επίδαυρο, με οδηγό τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Νίκο Καραθάνο και τους σημαντικούς συνεργάτες του, που αποτελούν ένας προς ένα και μία προς μία, μερικούς από τους πιο ταλαντούχους και αξιόλογους καλλιτέχνες της γενιάς τους.
Πατώντας πάνω στη σύγχρονη μεν, αλλά εξόχως ποιητική μετάφραση του Γιάννη Αστερή και κρατώντας για τον εαυτό του το ρόλο του Πεισθέταιρου, ενός εκ των δύο ανθρώπων που εισβάλουν στην παράξενη και “αναρχική” πολιτεία των πουλιών, για να φέρουν μία νέα τάξη πραγμάτων, ο χαρισματικός Νίκος Καραθάνος (…κι ας χτυπιούνται ορισμένοι για το αντίθετο…) κατάφερε να παρασύρει τους πολυάριθμους θεατές σε μία αστεία, συγκινητική (…με την καλή έννοια…), διαπεραστικά αισθησιακή, πρωτότυπα “υβριστική” αν και ελάχιστα βωμολοχική, καλαίσθητη (…στο σύνολο της…) και σίγουρα αφοριστικά ανατρεπτική “περιπέτεια” διάρκειας περίπου 2,5 ωρών. Πήγαμε σε μέρη εξωτικά και ονειρεμένα, εκεί που τα όρια ανάμεσα στον ουρανό και τη γη, τη λογική και τη φαντασία, το επιθυμητό και το πρέπον, είναι από δυσδιάκριτα έως ανύπαρκτα και τα πουλιά έχουν φωνή, ψυχή, άποψη και τη δύναμη να επιβληθούν ακόμη και σ’αυτούς τους ίδιους τους θεούς του Ολύμπου…και γενικότερα…
Έχοντας στο πλευρό του το υποκριτικό “φαινόμενο” που ακούει στο όνομα Άρης Σερβετάλης (…τεράστιο, πηγαίο και διαχρονικό ταλέντο…) στο ρόλο του συντρόφου του και έτερου ανθρώπου Ευελπίδη, χτύπησε την πόρτα αυτής της τρομακτικά γοητευτικής και ακαθόριστα απειλητικής χώρας των πουλιών και μπήκε στην αρχή κάπως φοβισμένος και αβέβαιος, όπως κάθε άνθρωπος απέναντι στο άγνωστο, για να γευτεί στη συνέχεια την αίσθηση της απόλυτης ελευθερίας που νιώθουν μόνο όσοι είναι ικανοί να πετάξουν και να γίνει εντέλει και ο ίδιος ένας εκ του “σμήνους”, σμίγοντας παράλληλα κάτω από τον ίδιο ουρανό και πάνω στην ίδια γη, ανθρώπους, θεούς και..πουλιά…
Εκτός από τον εξαιρετικό Άρη Σερβετάλη που ήταν καθόλη τη διάρκεια της παράστασης και μάλιστα με απαράμιλλη άνεση, “πικρός” και ξεκαρδιστικός, φορμαλιστικά βαθύς, άμεσος και απόκοσμος, εντυπωσιακά πειστικός ήταν και ο Χρήστος Λούλης στο ρόλο του Έποπα/Τηρέα, αυτού του αλλόκοτου πλάσματος που δεν είναι ούτε πουλί, ούτε άνθρωπος, μα ενδεδυμένος και τα δύο κρατάει τα “κλειδιά” της χώρας των πουλιών και γνωρίζει πως να τα “κουμαντάρει”. Με απόλυτο έλεγχο των εκφραστικών του μέσων μας χόρεψε σε ρυθμούς…δικούς του…το πυκνό σε κείμενο και έννοιες κάλεσμα των “ορνίθων”, που άρχισαν να εμφανίζονται μαζί και ένα-ένα για να μας πουν το καθένα τη δική του (…δική μας…) ιστορία, η οποία είχε στο στόχαστρο τους ανθρώπους που συνήθισαν να περιφρονούν εκτός από ο ένας τον άλλο και τη χλωρίδα και την πανίδα, έχοντας την ψευδαίσθηση ότι μόνο και μόνο επειδή βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας αυτού του κόσμου, μπορούν να αναμετρηθούν επί ίσοις όροις και με μοναδικό όπλο την υπερεκτιμημένη λογική τους, με τη σαρωτική δύναμη της φύσης.
Ο Μιχάλης Σαράντης (…βραβευμένος με το βραβείο Χορν και παρόλο το νεαρό της ηλικίας του ήδη μετρήσιμο καλλιτεχνικό μέγεθος…) απέδειξε για άλλη μία φορά ότι μπορεί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων υποκριτικά και κινησιολογικά, παρουσιάζοντας έναν αεικίνητο Τρυποκάρυδο που ναι μεν υπηρετεί (…και εξυπηρετεί…) τον αφέντη του, αλλά επουδενί δεν θεωρεί τον εαυτό του υπόδουλο. Στο πνεύμα του αυθορμητισμού, της πειραματικής διάθεσης, του εφιαλτικού ονείρου, της απενεχοποίησης της γυμνής σάρκας, της σκηνικής ανισομέρειας και μίας γενικευμένης παραδοξότητας εντάχθηκε και η υπαινικτικά καυστική παρουσία του συμπαθέστατου Άγγελου Παπαδημητρίου σε ρόλο…θείας από το Σικάγο που φασκελώνει με χάρη, προς πάσα κατεύθυνση…ή κάτι τέτοιο…Αποτελεσματικότατοι στους απαιτητικούς ρόλους τους και απολύτα εναρμονισμένοι με την εκκεντρική “όαση” του Νίκου Καραθάνου και οι: Γιάννης Κότσιφας, Έκτορας Λιάτσος, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Φοίβος Ριμένας, Άγγελος Τριανταφύλλου και Γιάννης Σεβδικάλης.
Οι δυναμικές και αγέρωχες “Όρνιθες” που θύμιζαν περισσότερο ατρόμητες αμαζόνες, διατηρώντας ακέραια και τα δύο τους στήθη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Αλίκη Αλεξανδράκη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Έμιλυ Κολιανδρή, Φωτεινή Μπαξεβάνη, Γαλήνη Χατζηπασχάλη, Νατάσα Μποφίλιου και η καταπληκτική Βασιλική Δρίβα έκλεψαν την παράσταση με τις συμπαγείς και ολοκληρωμένες ερμηνείες τους, η καθεμία με το δικό της σκηνικό εκτόπισμα, δίνοντας ρυθμό και εορταστικό παλμό στα ομαδικά μέρη της παράστασης και εντυπωσιάζοντας το κοινό με το εύρος της ερμηνευτικής τους γκάμας. Η σκηνή της μετατροπής των πουλιών από στόχους-θύματα σε κυνηγούς-θύτες που στρέφουν τις κάννες στους μέχρι τότε ανυποψιάστους θεατές, εκτός από ξεκαρδιστική, αποτέλεσε και ένα ευφυέστατο σχόλιο απέναντι στον ανθρώπινο κυνισμό.
Αυτόν τον ίδιο κυνισμό που εν έτη 2016 επιτρέπει σε ανθρώπους που θέλουν να χαρακτηρίζουν τους εαυτούς τους ως “κριτικούς θεάτρου”, αντί να κρίνουν επί της ουσίας το περιεχόμενο, το ύφος και την ερμηνευτική δεινότητα των συμμετεχόντων στην παράσταση, να αναλώνονται στην ικανοποίηση των προσωπικών τους μικροτήτων και σκοπιμοτήτων, να κρίνουν τον Νίκο Καραθάνο για τη σωματική του διάπλαση ή αντίστοιχα τη Φωτεινή Μπαξεβάνη ως “παχουλή Αφροδίτη”, αφού κατά την γνώμη τους δεν τους επιτρέπονται οι ημίγυμνες εμφανίσεις (…κάποιοι μπερδεύουν συστηματικά το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου με επίδειξη μόδας και κατ’επέκταση πασαρέλα…) να χαρακτηρίζουν τη Νατάσα Μποφίλιου “ανύπαρκτη” (…ήταν εκεί σας διαβεβαιώνω και μάλιστα και με την ιδιότητα της ως αοιδός, αν και θεωρώ δεδομένο ότι αν εμφανιζόταν εκτενέστερα θα μίλαγαν όλοι για εμπορική εκμετάλλευση της δημοτικότητάς της…) να στέκονται στο γεγονός ότι η Βασιλική Δρίβα “πάσχει από νανισμό” (…έτσι για να είμαστε και politically correct…) και όχι στην αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα ότι “τα λέει” και δεν υστερεί σε τίποτα από τους υπόλοιπους “συναδέλφούς” της, ενώ ταυτόχρονα διαθέτει φωνή”αηδόνας” και ένα προσωπικό ανάστημα αντάξιο ενός…γίγαντα! Τόσο εκείνη, όσο και ο Γιάννης Σεβδικάλης που σάρωσε την σκηνή με τον “ιπτάμενο” Δία του, δεν αποτελούν ατραξιόν ή όπως βιάστηκαν κάποιοι να συμπεράνουν διαφημιστικό τρικ, αλλά ζωντανή απόδειξη αυτού που ο Νίκος Καραθάνος προσπάθησε να μας πει χρησιμοποιώντας ως μέσο το ωραιότερο, κατά τη γνώμη μου, έργο του Αριστοφάνη…δηλαδή…χαλαρώστε παιδιά με τις διακρίσεις, τις προκαταλήψεις και τους προπηλακισμούς κατά πάντων…γιατί το μόνο που είμαστε όλοι, οριστικά και αμετάκλητα είναι…θνητοί…
Κατανοώ απόλυτα την πικρία πολλών, θεατρολόγων κυρίως, που απέτυχαν να γίνουν ηθοποιοί ή σκηνοθέτες αντίστοιχα – αν και το επιθυμούσαν διακαώς – και τώρα αναλώνονται στην καταβαράθρωση οποιασδήποτε προσπάθειας, επιτυχημένης κυρίως γιατί οι άλλες δεν αφορούν κανέναν προφανώς, αλλά θα πρέπει κάποια στιγμή σε αυτήν την τόσο υπέροχη και ταυτόχρονα “ολέθρια” αυτοκαταστροφική χώρα, να μάθουμε να κρίνουμε εποικοδομητικά και επί της ουσίας και όχι με βάση αυτό που είμαστε σίγουροι ότι θα κάναμε εμείς καλύτερα, αν είμασταν στη θέση του εκάστοτε κρινόμενου.
Τελειώνοντας και άσχετα με την υποκειμενική γνώμη του καθένα (…όπου καθένας κι εγώ…) ειδήμονα ή μη, οι “ΟΡΝΙΘΕΣ” του Αριστοφάνη υπό τη σκηνοθετική ματιά του Νίκου Καραθάνου και με την σκηνική τους απόδοση από το σύνολο των ηθοποιών, μπορεί να μην ευτύχησαν απόλυτα ως το έργο του Αριστοφάνη αυτό καθαυτό, αφού είχαν αφαιρεθεί μέρη του και είχε αλλαχθεί το τέλος του (… ανάθεμα βέβαια κι αν κανείς γνωρίζει με σιγουριά πως ήταν στην αρχική του μορφή…) αλλά σίγουρα ξεχώρισαν ως παράσταση και έκλεισαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το φετινό Φεστιβάλ της Επιδαύρου.
Είμαι (…σχεδόν…) σίγουρη, ότι ακόμη κι όσοι διαφωνήσετε καθέτως και οριζοντίως μαζί μου, θα συμφωνήσετε στο εξής: Και μόνο το γεγονός ότι σε περίοδο έντονης οικονομικής κρίσης ξαναείδαμε την Επίδαυρο ασφυκτικά γεμάτη, να πάλλεται κατά τη διάρκεια και στο τέλος της παράστασης από ένα χειροκρότημα ζεστό, ειλικρινές και αυθόρμητο, αποθεώνοντας τη σύμπραξη τόσων πολλών και τόσων αξιόλογων καλλιτεχνών, και λοιπών συντελεστών (…εξαιρετική η δουλειά της Έλλης Παπαγεωργοπούλου στα σκηνικά και τα κοστούμια, φροντισμένη η κίνηση της Amalia Bennett, ατμοσφαιρική η μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου και συγκλονιστικοί οι φωτισμοί του Σίμου Σαρκετζή…) αποτελεί ένα πολύ σημαντικό, ομαδικό επίτευγμα, το οποίο σίγουρα δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι πίσω από την παραγωγή της παράστασης “κρύβεται” η Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Συν Αθηνά και χείρα κίνει λοιπόν και πάμε όλοι μαζί δυνατά και ακομπλεξάριστα (..έτσι για αλλαγή…) μπας και δημιουργήσουμε ακόμη και εκ του μη έχοντος “μια νέα πολιτεία μαλακιά και παχουλή σαν πουπουλένιο στρώμα ή σαν την κοιλίτσα του μωρού”…
Συντελεστές
-
Μετάφραση: Γιάννης Αστερής
-
Σκηνοθεσία: Νίκος Καραθάνος
-
Διασκευή: Νίκος Καραθάνος, Γιάννης Αστερής
-
Σκηνικά – Κοστούμια: Έλλη Παπαγεωργακοπούλου
-
Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου
-
Φωτισμοί: Σίμος Σαρκετζής
-
Κίνηση: Amalia Bennett
-
Βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Μπιτούνη
-
Βοηθός σκηνοθέτις: Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου
-
Βοηθοί σκηνογράφου: Ευαγγελία Θεριανού, Μυρτώ Κοσμοπούλου, Μυρτώ Λάμπρου
-
Βοηθός μουσικού: Βασίλης Παναγιωτόπουλος
-
Βοηθός παραγωγής: Τζέλα Χριστοπούλου
-
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
-
Εκτέλεση Παραγωγής: Γιολάντα Μαρκοπούλου, Κωνσταντίνα Γεωργίου / POLYPLANITY Productions
-
Ο Θίασος: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Αλίκη Αλεξανδράκη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Βασιλική Δρίβα, Νίκος Καραθάνος, Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Έκτορας Λιάτσος, Χρήστος Λούλης, Φωτεινή Μπαξεβάνη, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Νατάσσα Μποφίλιου, Άγγελος Παπαδημητρίου, Φοίβος Ριμένας, Μιχάλης Σαράντης, Γιάννης Σεβδικάλης, Άρης Σερβετάλης, Άγγελος Τριανταφύλλου, Γαλήνη Χατζηπασχάλη
-
Παίζουν ζωντανά οι μουσικοί: Μάριος Δαπέργολας, Σοφία Ευκλείδου, Δημήτρης Κλωνής, Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Δημήτρης Τίγκας
-
5 έξτρα παραστάσεις: 17-18 και 21-23 ΣΕΠ 2016 στις 20:30 Κεντρική Σκηνή Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Ωνάση
-
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό: 15 – 25 – 35 – 40 €, Μειωμένο ή Μικρή Παρέα
(5-9 άτομα): 12 – 20 – 30 – 35 €, Μεγάλη Παρέα (10+ άτομα):
10 – 18 – 28 – 32 €, ΑΜΕΑ & Άνεργοι: 5 €, Συνοδός ΑΜΕΑ: 10 €, Εισιτήρια ΤετArtης: 7 €
Πληροφορίες θεάτρου
-
Στέγη Γραμμάτων και Τέχνων, Κεντρική Σκηνή, Διεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 107-109, Νέος Κόσμος, Τηλέφωνο: 2109005800
-
Site, Facebook