Tags
γράφει & επιμελείται η Λίλα Παπαπάσχου
Ὅλη τὴ μέρα οἱ σκοτωμένοι λιάζονται ἀνάσκελα στὸν ἥλιο.
Καὶ μόνο σὰ βραδιάζει οἱ στρατιῶτες σέρνονται μὲ τὴν κοιλιὰ στὶς καπνισμένες πέτρες
ψάχνουν μὲ τὰ ρουθούνια τὸν ἀγέρα ἔξω ἀπ᾿ τὸ θάνατο
ψάχνουνε τὰ παπούτσια τοῦ φεγγαριοῦ μασουλώντας ἕνα κομμάτι μεντζεσόλα
χτυπᾶν μὲ τὴ γροθιὰ τὸ βράχο μήπως τρέξει ὁ κόμπος τοῦ νεροῦ
μὰ ἀπ᾿ τὴν ἄλλη μεριὰ ὁ τοῖχος εἶναι κούφιος
καὶ ξανακοῦν τὸ χτύπημα μὲ τοὺς πολλοὺς γύρους ποὺ κάνει ἡ ὀβίδα πέφτοντας στὴ θάλασσα
κι ἀκοῦν ἀκόμα μία φορὰ τὸ σκούξιμο τῶν λαβωμένων μπρὸς στὴν πύλη.
Ποῦ νὰ τραβήξεις; Σὲ φωνάζει ὁ ἀδερφός σου.
(Ρωμιοσύνη, Γιάννης Ρίτσος)
Έτσι”προβοκατόρικα” ήθελα να ξεκινήσω το σημερινό αφιέρωμα στην παράσταση “ΚΑΤΕΒΑΙΝΕΙ Ο ΚΑΜΟΥΖΑΣ ΣΤΟΥΣ ΦΟΥΡΝΟΥΣ”. Μην βιαστείτε όμως να με παρεξηγήσετε. Είναι κάποιες παραστάσεις που δεν μπορείς να τις αντιμετωπίσεις συμβατικά και εκ του ασφαλούς. Είναι κάποιες σκηνικές εμπειρίες που σου εντυπώνονται με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους και σε διαπερνούν για πολλούς και διαφορετκούς λόγους, προσωπικούς και συλλογικής μνήμης. Είναι κάποιες θεατρικές συναντήσεις που ταρακουνούν το μέσα σου, σε μεγάλυτερο βαθμό απ’ αυτόν που η εφησυχασμένη καθημερινότητα μας, μας έχει “εκπαιδεύσει” να αντέχουμε.
Έχοντας παρακολουθήσει την παράσταση “ΚΑΤΕΒΑΙΝΕΙ Ο ΚΑΜΟΥΖΑΣ ΣΤΟΥΣ ΦΟΥΡΝΟΥΣ” της Μαριλένας Παπαϊωάννου, σε σκηνοθεσία Μαρίας Αιγινίτου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου με θέμα τον Ελληνικό Εμφύλιο, σ’ έναν χώρο ιδιαίτερο μεν και ατμοσφαιρικό, αλλά κάπως χαοτικό, μου είχε φανεί εξαίσια ως σχήμα, ως γενικότερη εικόνα, ως ένα work in progress όπως συνηθίζουμε να λέμε. Ξαναβλέποντάς την στο πολύ πιο μαζεμένο και αφαιρετικό ΑΒΑΤΟΝ την ένιωσα σαν ένα ολοκληρωμένο καλλιτεχνικό έργο, μια κανονική παράσταση, η οποία όμως δεν είχε χάσει καθόλου την πρώτη, την αρχική της ακατέργαστη…μαγεία…
Η Μαρία Αιγινίτου προσαρμόσε δραματουργικά σε συνεργασία με τη Μαρία Χατζηεμμανουήλ, το εξαιρετικό κείμενο της Μαριλένας Παπαϊωάννου και εκμεταλλευόμενη τις αδιαμφισβήτητες υποκριτικές και κινησιολογικές ικανότητες των ταλαντούχων ηθοποιών που συνθέτουν το καστ της παράστασης, με την πολύτιμη συμβολή της κινησιολόγου Φαίδρας Σούτου, κατάφερε να εγκαταστήσει και τους θεατές στο νησί του μαρτυρίου. Μαζί με τους τέσσερις πολιτικούς κρατούμενους που αρνούνται να “μετανοήσουν”. Αλλά και με όλους τους άλλους, που μπορεί η σκηνοθέτης να μη μας τους σύστησε επί σκηνής, όμως μας έκανε να τους φανταστούμε. Δεκάδες εκατοντάδες αριστεροί εξόριστοι, αν και απόντες, γέμισαν την σκηνή του ΑΒΑΤΟΝ με την πανταχού παρούσα απουσία τους.
Από αριστερα: Χρήστος Καπενής, Γιώργος Δάμπασης, Δημήτρης Δρόσος και Τάσος Αντωνίου
Ο Γιατρός/Τάσος Αντωνίου, ο Δάσκαλος/Δημήτρης Δρόσος, ο συγγραφέας Φώτης/Χρήστος Καπενής, ο Παπαδημητρίου/ Γιώργος Δάμπασης και απέναντι τους ένας ‘αόρατος” εχθρός, που μοιάζει πιο πολύ με σύμμαχο. Με φίλο. Ο Σκουλάς (αρχικά με τη μορφή του Γιώργου Δάμπαση). Ένας φαινομενικά άξεστος και φωνακλάς δεσμοφύλακας που ενώ είναι με τους “άλλους”, είναι και μαζί τους. Πιο πολύ μαζί τους. Και ας μην συμφωνεί ιδεολογικά. Μέσα σε όλο αυτόν τον ορυμαγδό ανατέλλει το άστρο μίας κοπέλας. Η Λευκή/Ελεάνα Γεωργούλη (ή μήπως Γαλιανή;). Για να δύσει μετά – μες το αίμα – όπως ο ήλιος.
Μην ψάξετε για “πρωταγωνιστές” στην παράσταση της Μαρίας Αιγινίτου. Είναι όλοι και δεν είναι κανείς. Η ραγδαία ανερχόμενη σκηνοθέτης δεν έχει καμία διάθεση να κολακέψει το εγώ κανενός. Ούτε καν το δικό της. Την ενδιαφέρει το “όλον”. Το οικουμενικό. Θέλει να φωτίσει τα “κακοφορμισμένα” πρόσωπα και σώματα αυτών των ανθρώπων, που έρχονται σε αντίθεση με την καθαρή ψυχή τους. Να αναδείξει την αλήθεια, που κρύβεται πίσω από την παραχάραξη της πρόσφατης ιστορίας μας, την οποία ποτέ δεν διδαχθήκαμε αντικειμενικά. Να αποδείξει ότι πέρα και πάνω από κάθε ιδεολογία, υπάρχει κάτι που λέγεται ανθρωπιά. Κι αυτή είναι ικανή να υπερνικήσει τους πάντες και τα πάντα. Διαχρονικά.
Ίσως γι’ αυτό η παράσταση να συγκινεί τόσο, χωρίς καθόλου να το προσπαθεί και παραμένοντας αδρή ακόμη και στις πιο δραματικές κορυφώσεις της. Ίσως γι’ αυτό να μας αφορά όλους. Ασχέτως πολιτικών πεποιθήσεων. Γιατί επιλέγει να επικεντρωθεί στην αγάπη, έναντι του μίσους. Στην αλληλεγγύη, έναντι της διχόνοιας. Στις ιδέες, έναντι της ύλης. Στον άνθρωπο, ενάντια στο τέρας που κρύβει μέσα του, κινδυνεύοντας ανά πάσα στιγμή να τον κατασπαράξει και μαζί κάθετι καλό που αυτός γεννά, αγαπά, δημιουργεί.
Με την υπέροχη μουσική του Σωτήρη Καστάνη να χαιδεύει τις αισθήσεις μας, όταν όσα διαδραματίζονταν στην σκηνή πονούσαν τα μάτια και την καρδιά μας, με τους εξαιρετικούς Τάσο Αντωνίου, Ελεάνα Γεωργούλη, Γιώργο Δάμπαση, Δημήτρη Δρόσο και Χρήστο Καπενή να δίνουν σώμα και ψυχή για να υποστηρίξουν τους χαρακτήρες που υποδύονταν, υπηρετώντας παράλληλα την ιστορική συνθήκη μέσα στην οποία συνέβησαν όλα και με την κρυφή ελπίδα των δημιουργών αυτής της παράστασης, πως ο “άνθρωπος” μπορεί να φανεί αντάξιος της ετυμολογίας του, ακόμη και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, ξαναείδαμε τον Καμουζά να κατεβαίνει στους Φούρνους, αλλά δεν τον φοβηθήκαμε καθόλου. Και μπορεί η σφαίρα του να βρήκε το στόχο της, αλλά τα γραπτά του Φώτη – και του κάθε Φώτη – διασώθηκαν κι ως γνωστόν: scripta manent verba volant…
Η Λευκή/Σκουλάς Ελεάνα Γεωργούλη…μια αχτίδα φωτός σε καιρούς σκοτεινούς
Με την σκιά του φασισμού να πλανάται σε όλη την Ευρώπη – και τον υπόλοιπο κόσμο- με το μίσος για το ξένο, το διαφορετικό να γιγαντώνεται καθημερινά μέσα από καταστάσεις και συμπεριφορές που πηγάζουν από την άγνοια και οδηγούν στη βία, το έργο της Μαριλένας Παπαϊωάννου, έτσι όπως το διάβασε η Μαρία Αιγινίτου σας περιμένει για τρία ακόμη Δευτερότριτα, στις 18.30, στο Θέατρο ΑΒΑΤΟΝ, για να σας θυμίσει ότι τα πάντα είναι θέμα προσωπικών επιλογών και στάσης ζωής. Οπότε αφήστε τις δικαιολογίες σας στο σπίτι και κατεβείτε στον Κεραμεικό, με ανοιχτό μυαλό και ζεστή καρδιά..
Κι επειδή άρχισα με Γιάννη Ρίτσο (διόλου τυχαία) έτσι θα κλείσω. Με τους στίχους του, που αποτελούν ούτως ή άλλως το πιο ζωντανό μνημείο για όλους αυτούς που χάθηκαν αδικαίωτοι και “στιγματισμένοι” γνωρίζοντας μόνο καπήλευση από τους σύγχρονούς τους, οι οποίοι πρόδωσαν εκτός από εκείνους τον ίδιο τους τον εαυτό. Και γιατί; Για κάτι τόσο εφήμερο όσο η εξουσία.
Αὐτὰ τὰ δέντρα δὲ βολεύονται μὲ λιγότερο οὐρανό,
αὐτὲς οἱ πέτρες δὲ βολεύονται κάτου ἀπ᾿ τὰ ξένα βήματα,
αὐτὰ τὰ πρόσωπα δὲ βολεύονται παρὰ μόνο στὸν ἥλιο,
αὐτὲς οἱ καρδιὲς δὲ βολεύονται παρὰ μόνο στὸ δίκιο.
(Ρωμιοσύνη, Γιάννης Ρίτσος)
Θέατρο «Άβατον», Ευπατρίδων 3, Κεραμεικός
Τηλέφωνο: 210-3212689
Προγραμματισμένη πρεμιέρα: 31/10, για 16 παραστάσεις
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 18:30
Διάρκεια παράστασης: 70 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων: 12 κανονικό, 10 μειωμένο, 5 ανέργων/ΑΜΕΑ/ατέλειες
Δραματουργική προσαρμογή: Μαρία Αιγινίτου, Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Σκηνοθεσία: Μαρία Αιγινίτου
Επιμέλεια σκηνικού χώρου – κοστουμιών: Στέλιος Κοτίδης, Ράνια Μπέλλου
Σχεδιασμός φωτισμών: Δημήτρης Μπαλτάς
Μουσική: Σωτήρης Καστάνης
Επιμέλεια κίνησης: Φαίδρα Σούτου
Βοηθοί σκηνοθέτη: Σοφία Καστρησίου, Βάσια Χρονοπούλου
Παίζουν: Τάσος Αντωνίου, Ελεάνα Γεωργούλη,Γιώργος Δάμπασης, Δημήτρης Δρόσος, Χρήστος Καπενής
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης
Επικοινωνία: Μαριάννα Αναστασοπούλου, Σοφία Καστρησίου
ΘΕΑΤΡΟ ΑΒΑΤΟΝ, ΕΥΠΑΤΡΙΔΩΝ 3, 11854 ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ
Τηλ. 210-3412689
ΑΛΛΙΩΣ 