Tags
γράφει & επιμελείται η Λίλα Παπαπάσχου
“Η προδοσία είναι η μόνη αλήθεια που μένει”
Άρθουρ Άσερ Μίλλερ
(17 Οκτωβρίου 1915, Νέα Υόρκη ΗΠΑ – 10 Φεβρουαρίου 2005, Ρόξμπερι Κονέκτικατ ΗΠΑ)
Ο Αμερικανός Άρθουρ Μίλλερ θεωρείται (και ενδεχομένως να είναι μαζί με τον Τένεσση Ουίλλιαμς) ένας από τους κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς παγκοσμίως. Τα έργα του, δριμύτατα καυστικά, ασκούν κριτική στις Ηνωμένες Πολιτείες, την διακυβέρνησή της και τον γενικότερο τρόπο ζωής των κατοίκων της, ενώ παράλληλα εκθέτουν και τις σκοτεινές πλευρές του λεγόμενου “Αμερικανικού Ονείρου”, γεγονός για το οποίο ο συγγραφέας δέχτηκε από τους σύγχρονούς του στις ΗΠΑ, αυστηρή κριτική, προσωπικές επιθέσεις και συκοφαντίες, ενώ στον υπόλοιπο κόσμο τόσο τα έργα του όσο και ο ίδιος, έχαιραν και χαίρουν βαθιάς εκτίμησης και ευρύτατης αποδοχής.
Ο γνωστός και κάτι παραπάνω από αξιόλογος σκηνοθέτης Γιάννης Μόσχος, βασισμένος στην ποιητικά πεζή μετάφραση της Δάφνης Οικονόμου, παρουσιάζει στην σκηνή του θεάτρου Εμπορικόν την “αιματοβαμμένη” ιστορία της οικογένειας Κέλλερ, που διαδραματίζεται το 1947 (στον απόηχο του πολέμου), έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται στο εμβληματικό έργο του Μίλλερ, “ΗΤΑΝ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ”, καταφέρνοντας να δημιουργήσει την αίσθηση μίας καλογυρισμένης κινηματογραφικής ταινίας, που απλά έτυχε αντί για τη μεγάλη οθόνη να προβληθεί σε μία θεατρική σκηνή (κι αυτό χωρίς καν να χρησιμοποιηθεί κάποιο video art ή λοιπά εφέ).
Καθοδηγώντας σκηνοθετικά, με τρόπο πραγματικά υποδειγματικό, ένα αξιοζήλευτο καστ ηθοποιών με προεξέχοντα το φαινόμενο υποκριτικής δεινότητας που ακούει στο όνομα Δημήτρης Καταλειφός, ο Γιάννης Μόσχος μας μετέφερε πλήρως το ύφος της εποχής, την καθημερινότητα των ηρώων, την περίφημη αμερικανική αφέλεια ανάμικτη με την κυνικότητα και την κοινωνική υποκρισία του καιρού εκείνου ( και όλων όσων ακολούθησαν έως σήμερα), χρησιμοποιώντας ως μέσο τα σώματα (μπράβο και στην Ανθή Θεοφιλίδη που υπογράφει την κίνηση) και το λόγο των ηθοποιών, που ενώ μιλούσαν σε άπταιστα ελληνικά, μας έδιναν συνεχώς την αίσθηση της αμερικανικής γλώσσας, τόσο στην εκφορά όσο και στην κάπως μετέωρη διατύπωση λέξεων και φράσεων.
Μέσα στον αφαιρετικό, αλλά απόλυτα εναρμονισμένο με την σκηνοθετική γραμμή, χώρο που δημιούργησε η Τίνα Τζόκα στην επιβλητική σκηνή του θεάτρου Εμπορικόν, με το κατακεραυνωμένο δέντρο να δεσπόζει σε μία αυλή που τα θαύματα έχουν πάψει προ πολλού να συμβαίνουν κι ας τα επικαλείται συχνά η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου ως Κέητ Κέλλερ, σύζυγος του Τζο Κέλλερ/Δημήτρης Καταλειφός και μητέρα του Λάρρυ που είναι αγνοούμενος πολέμου και του Κρις Κέλλερ/Γιώργος Βουρδαμής, που δεν αγνοείται μεν, αλλά νιώθει συνεχώς αγνοημένος. Τα ήδη ταραγμένα, αν και φαινομενικά ήσυχα, νερά της οικογενειακής τους εστίας έρχεται να ταράξει ακόμη περισσότερο η Άνν Ντήβερ/Δανάη Επιθυμιάδη, κόρη του συνέταιρού του Τζο και πρώην κοπέλα του Λάρρυ, που στην πορεία αποκαλύπτεται ότι ο Κρις την προορίζει για δική του “νυν”… και αεί…
Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου και Δημήτρης Καταλειφός σε ένα masterclass υποκριτικής
Το ετερόκλιτο παζλ των προσώπων που πλαισιώνουν την οικογένεια Κέλλερ, παίζοντας το καθένα τον δικό του σημαντικό ή λιγότερο σημαντικό ρόλο στην τροπή της ιστορίας, το συμπληρώνουν ο Δρ. Τζιμ Μπέηλις/Δημήτρης Καραμπέτσης και η σύζυγος του Σου Μπέηλις/Ευγενία Αποστόλου (συνεπέστατοι και οι δύο στους ρόλους τους), ο κωμικότατος μέσα στην αφέλεια του Φρανκ Λούμπεϊ/Γιώργος Τζαβάρας και η νεαρά και εξίσου αθώα και αφελής συμβία του Λύντια Λούμπεϊ/Ιωάννα Πιατά. Καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη αυτής της σύγχρονης τραγωδίας θα παίξει ο αδελφός της Άνν, Τζωρτζ Ντήβερ/Κώστας Βασαρδάνης, που η είσοδος του στη ζωή των βασικών ηρώων του έργου σηματοδοτεί μία σειρά αποκαλύψεων που φέρνει στο φως ένα ένοχο παρελθόν, καταχωνιασμένο κάτω από τόνους ψέματος, χρήματος και παραπλανητικών συμπεριφορών, σε καμία περίπτωση όμως λησμονημένο και…συγχωρεμένο.
Με το Δημήτρη Καταλειφό και την Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου να “κεντάνε” ως Τζο και Κέητ Κέλλερ αντίστοιχα, αποτελώντας επί της ουσίας τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος στον αστερισμό της προσποίησης, τον Γιώργο Βουρδαμή να υποδύεται τον εναπομείναντα γιο τους Κρις, ο οποίος συντρίβεται κάτω από το βάρος της αλήθειας και της δικής του τοποθέτησης απέναντι σε αυτήν, καταθέτοντας μία ειλικρινέστατη ερμηνεία με πολλές εσωτερικές διακυμάνσεις και άλλα τόσα σκηνικά ξεσπάσματα, την εντελώς αλλαγμένη εμφανισιακά Δανάη Επιθυμιάδη να εντυπωσιάζει ως η “μοιραία” Ανν που βρίσκεται εγκλωβισμένη ανάμεσα στις επιταγές της καρδιάς της και την προάσπιση του πατέρα της έναντι του νόμου, αλλά και μίας ολόκληρης κοινωνίας που τον καταδίκασε με βάση ψευδή και έωλα απ’ότι αποδεικνύεται στοιχεία, ο βασικός πυρήνας της ιστορίας του Μίλλερ εμφανίστηκε αρκούντως συμπαγής και ολοκληρωμένος.
Στον αντίποδα της οικογένειας Κέλλερ, ο Τζωρτζ Ντήβερ του εκπληκτικού Κώστα Βαρσαδάνη, επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος αν και δεν είναι ο ίδιος ένοχος, επιθυμώντας διακαώς να “καθαρίσει” το όνομα του πατέρα του και ζητώντας εντέλει μία ετεροχρονισμένη δικαίωση, που μοιάζει περισσότερο με εκδίκηση. Υποβλητικός, σαρδόνιος, βαθιά μελαγχολικός για τις αναμνήσεις και τα συναισθήματα που πρέπει να θυσιάσει στο βωμό του οικογενειακού χρέους, αλλά και απόλυτα σαφής στις προθέσεις του ο Τζώρτζ του ταλαντούχου ηθοποιού μας έκανε να ταυτιστούμε μαζί του κι ας μην αγαπάμε συνήθως ως θεατές – και ως άνθρωποι – το ξεβόλεμα και την ανάληψη των ευθυνών μας.
Σιωπηλοί ή λιγότερο σιωπηλοί μάρτυρες του αστικού δράματος που συντελείται μπροστά στα μάτια τους, ο γιατρός Μπέηλις που βρήκε στο πρόσωπο του Δημήτρη Καραμπέτση την τέλεια ενσάρκωσή του, η φιλοχρήματη και πικρόχολη σύζυγός του που χάρη στην Ευγενία Αποστόλου απέκτησε πολύ μεγαλύτερη σκηνική διάσταση, από αυτήν που ενδεχομένως να της αναλογούσε, αλλά και το ζευγάρι των νεαρότερων Φρανκ και Λύντια Λούμπεϊ, δηλαδή οι Γιώργος Τζαβάρας και Ιωάννα Πιατά, που συμβολίζουν στο έργο του Μίλλερ, αλλά και στην παράσταση του Γιάννη Μόσχου, την αθωότητα με τη μορφή όχι μόνο της άδολης ψυχής, αλλά και της άγνοιας, η οποία σε προστατεύει από πολλά δεινά, κατά το “μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι”…
“ΗΤΑΝ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ”, με ένα εξαιρετικό καστ ηθοποιών σε πλήρη αρμονία
Η έννοια της προδοσίας σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής: στις διαπροσωπικές και συναδελφικές σχέσεις, σε επίπεδο κράτους-πολιτών, ανάμεσα στους εραστές, απέναντι στην πατρίδα, προς χάριν του κέρδους, δεσπόζουν στο έργο του Μίλλερ που ενέπνευσε τον γνωστό σκηνοθέτη να δημιουργήσει με τη σειρά του μία παράσταση εντελώς σύγχρονη – κι ας δανείζεται ρετρό στοιχεία για να τονίσει ακόμη περισσότερο το στοιχείο της διαχρονικότητας της ανθρώπινης βιολογίας – με λόγο μεστό και άμεσο, γεμάτη σημειολογίες που δεν αναλώνονται στον ακαδημαϊσμό, αλλά αποκτούν ανθρώπινα χαρακτηριστικά και με έναν Δημήτρη Καταλειφό σαρωτικά απλό, να παίζει χωρίς να παίζει. Να υπάρχει ως Τζο σε ένα δικό του θεατρικό παρόν, που μας ανάγκασε να τον ακολουθήσουμε βήμα – βήμα ως το τέλος της θεατρικής του διαδρομής…
Ένα τέλος που βρίσκει τον άλλοτε πανίσχυρο και αδιαπέραστο Τζο Κέλλερ αποκαμωμένο από τις “ερινύες” που τον κυνηγούν πλέον απροκάλυπτα (και ανελέητα) μαζί με το φάντασμα του αδικοχαμένου γιου του, αναγκάζοντάς τον να αναφωνήσει ξέπνοα, αλλά με αφοπλιστική ειλικρίνεια και διαπεραστική ωμότητα…”ήταν όλοι τους παιδιά μου”…και οι 21…και ο Λάρρυ…και τους σκότωσα…κι ας πεθάνω…
Συντελεστές παράστασης:
Μετάφραση: Δάφνη Οικονόμου
Σκηνοθεσία-Δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Μόσχος
Σκηνικά-Κοστούμια: Τίνα Τζόκα
Μουσική-Ήχοι : Άγγελος Τριανταφύλλου
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Κίνηση: Ανθή Θεοφιλίδη
Βοηθός σκηνοθέτη: Εύη Νάκου
Πρωταγωνιστούν:
Τζο Κέλλερ: Δημήτρης Καταλειφός
Κέητ Κέλλερ: Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου
Κρις Κέλλερ: Γιώργος Βουρδαμής
Ανν Ντήβερ: Δανάη Επιθυμιάδη
Τζωρτζ Ντήβερ: Κώστας Βασαρδάνης
Δρ. Τζιμ Μπέηλις: Δημήτρης Καραμπέτσης
Σου Μπέηλις: Ευγενία Αποστόλου
Φρανκ Λούμπεϊ: Γιώργος Τζαβάρας
Λύντια Λούμπεϊ: Ιωάννα Πιατά
Θέατρο Εμπορικόν
Σαρρή 11, Ψυρρή
Ημέρες-ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη, Κυριακή 20:00
Πέμπτη, Παρασκευή: 21:00
Σάββατο: 18:00, 21:00
Διάρκεια παράστασης: 135’ (με διάλειμμα)
Κρατήσεις – αγορά εισιτηρίων:
Παραγωγή: ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΘΕΑΤΡΑ Α.Ε.
Διεύθυνση Marketing & Επικοινωνίας: Ελίνα Λαζαρίδου, lazaridou@a-th.gr, 211 10 26263
Γραφείο Τύπου: Γλυκερία Παπαγεωργίου, press@a-th.gr, 211 10 26265
ΑΛΛΙΩΣ 