Tags
γράφει & επιμελείται η Λίλα Παπαπάσχου
Περίμενα πολύ καιρό να γράψω για τη συγκεκριμένη παράσταση. Κυρίως εξαιτίας της έμμεσης εμπλοκής μου σε αυτήν, η οποία δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να επηρεάσει την αντικειμενικότητά μου (τώρα το κατά πόσο η κρίση του καθενός είναι αντικειμενική εδώ χωράει μεγάλη συζήτηση) ή ακόμη χειρότερα να εκληφθεί η θετική τοποθέτησή μου ως μεροληπτική.
Μέσα από αυτήν την στήλη προσπαθώ πάντα, να σας μεταφέρω τους αισθητικούς και συναισθηματικούς κραδασμούς που μου προκαλεί η εκάστοτε παράσταση που έχω τη χαρά και την τύχη να παρακολουθήσω, χωρίς καθόλου να με νοιάζει αν οι συντελεστές είναι ευρύτερα ή ευρύτατα γνωστοί, αν το θέατρο είναι μέσα στα 10 must, η οποιαδήποτε άλλη λεπτομέρεια δεν αφορά την ουσία αυτού που είδα και βίωσα και μόνον αυτή.
Μετά από πολύ σκέψη λοιπόν και οδεύοντας η παράσταση προς την ολοκλήρωσή της, έκρινα πως θα ήταν πολύ άδικο, να στερηθώ το δικαίωμα να μοιραστώ μαζί σας αυτά που ένιωσα και που νιώθω κάθε φορά που παρακολουθώ το διήγημα της Ελεωνόρας Σταθοπούλου να ζωντανεύει στην σκηνή του Κέντρου Ελέγχου Τηλεοράσεων, από τρεις ηθοποιούς – Τάνια Παλαιολόγου, Λάμπρος Παπαγεωργίου και Γιώργος Σταυριανός – που τιμούν την ετυμολογία της λέξης «ηθοποιός», αλλά και την ίδια την έννοια του καλλιτέχνη και με την εμπνευσμένη σκηνοθετική καθοδήγηση μίας δημιουργού που πάντα ξετρυπώνει κείμενα διαμάντια, τα οποία στη συνέχεια επεξεργάζεται με το δικό της μοναδικό και συνειδητά «ακατέργαστο» τρόπο.
Από αριστερά: Λάμπρος Παπαγεωργίου, Γιώργος Σταυριανός, Τάνια Παλαιολόγου
Η Μαρία Αιγινίτου δεν είναι μία συνηθισμένη περίπτωση σκηνοθέτη. Αντίθετα με πολλούς ομότεχνούς της δεν καρατομεί τα κείμενα. Δεν πιστεύει στην ολική αποδόμησή τους προς χάριν του προσωπικού της οράματος. Τα αγαπάει τα κείμενα. Τις λέξεις. Τα σημεία στίξης. Τις σιωπές τους. Τα κρυφά νοηματικά μονοπάτια τους, στα οποία πάντα βρίσκει τον τρόπο να οδηγήσει και το κοινό, μέσα από μια περιπετειώδη, τρυφερά οδυνηρή διαδρομή.
Διασκευάζοντας για το θέατρο το εξαιρετικά καλογραμμένο και γεμάτο ποιητικότητα διήγημα της Ελεωνόρας Σταθοπούλου, που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ομώνυμης σειράς διηγημάτων (Εκδόσεις της Εστίας) γραμμένη εξ’ ολοκλήρου σε μία ιδιάζουσα καθαρεύουσα και με κεντρικό θεματικό άξονα τις περιπέτειες της νεότητας, η ανήσυχη δημιουργός μας μεταφέρει στη Σύρο περασμένων εποχών, εκεί όπου η νεαρή Λουΐζα Φόξη και ο οικογενειακός και κοινωνικός της περίγυρος ζει μεν σε πολυτελείς, εύαερες και ευήλιες επαύλεις, αλλά το σκοτάδι είναι το μόνο που τελικά…βασιλεύει.
Όλη η σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας περνάει από μπροστά μας μέσα από τον σατιρικό, γεμάτο μουσικότητα, αφαιρετικό και άμεσο λόγο της Τάνιας Παλαιολόγου, του Λάμπρου Παπαγεωργίου και του Γιώργου Σταυριανού, που κάνουν την καθαρεύουσα να ηχεί τόσο οικεία…σχεδόν καθομιλουμένη. Οι τρεις ταλαντούχοι ηθοποιοί άλλοτε εμφανίζονται ως αφηγητές και άλλοτε ενδύονται τους χαρακτήρες του έργου, δρώντας όμως καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης ως ένας συμπαγής και αρμονικός σκηνικός οργανισμός, που στόχο έχει να πει μία ολοκληρωμένη ιστορία.
Μια ιστορία απώλειας. Ψυχολογικής βίας. Καταστολής. Ενηλικίωσης. Μια ιστορία που περιλαμβάνει την αποτρόπαια και παρανοϊκή πράξη της καύσης των βιβλίων ως μέσο προφύλαξης των νέων από ακραίες και επαναστατικές ιδέες. Την καύση της γνώσης διαδέχεται μία άλλη, ακόμη πιο ολέθρια συνθήκη. Ο άκρατος πολλαπλασιασμός των βιβλίων και ως εκ τούτου της πληροφορίας, που ευθύς μετατρέπει το επικίνδυνο αίτημα «ψωμί-παιδεία-ελευθερία» σε… «άρτον και θεάματα».
Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα σαρωτικών αλλαγών, εκσυγχρονισμού, λαϊκισμού και «πραγματικότητας», που βιώνει το νησί της Σύρου (όπου Σύρος – Ελλάδα και κάθε τόπος επί της γης) η Λουΐζα κάνει την προσωπική της επανάσταση με οδηγό έναν «Άγγελο» που ξεκίνησε όπως και εκείνη από τη γη, στη συνέχεια βυθίστηκε στα ύδατα, για να αναδυθεί εντέλει στους ουρανούς, απ’ όπου και την καθοδηγηθεί προς τη δική της ηρωική έξοδο. Εις Ελευθερίαν. Εκεί που το «είμαι» είναι σημαντικότερο από το «υποδύομαι». Σε έναν τόπο μακρινό και ανεξερεύνητο που ενδεχομένως να μην υπάρχει καν, παρά μόνο στη φαντασία μας. Εκεί που τα βιβλία έχουν φτερά όπως οι γλάροι και μιλιά όπως οι άνθρωποι και μας παρακινούν να μην κλαίμε και να φεύγουμε…
Διανθισμένη με ευρηματικότατα μουσικοχορευτικά ιντερμέδια υπό τους ήχους της πρωτότυπης μουσικής της Ελένης Ευθυμίου και με την καθοριστική όπως πάντα συμβολή της κινησιολόγου Φαίδρας Σούτου στις χορογραφίες και την επιμέλεια της κίνησης, η παράσταση αποτελεί μία γνήσια θεατρική εμπειρία με λογοτεχνικό έρεισμα. Χωρίς μελοδραματισμούς και με έμφαση στην άρρηκτη σχέση της γνώσης με την ελευθερία η Μαρία Αιγινίτου κατάφερε να τα πει όλα και μάλιστα με το όνομά τους.
Στιγμιότυπο από την παράσταση με διάθεση…μουσικοχορευτική…
Μένουν ακόμη δύο παραστάσεις, αυτό το Σαββατοκύριακο 25 & 26 Φεβρουαρίου 2017, στις 21.00, για να ανακαλύψετε μόνοι σας αν όλα αυτά που αναφέρονται παραπάνω (ενδεχομένως και πολύ περισσότερα) όντως συμβαίνουν στην σκηνή του Κέντρου Ελέγχου Τηλεοράσεων και αν τελικά σας αφορούν.
Το μόνο που θα ήθελα να προσθέσω ολοκληρώνοντας το σημερινό αφιέρωμα στην παράσταση «Εις Ελευθερίαν» είναι πως σίγουρα θα ψυχαγωγηθείτε με τρόπο αναπάντεχα λυτρωτικό, συνειδητοποιώντας ότι η ζωή έχει την αξία που της δίνουμε και ότι εντέλει τούτος ο τόπος και κάθε άλλος, αν τον κοιτάξεις από μακριά δεν είναι και τόσο απειλητικός, αλλά μάλλον αστείος ή έστω κωμικοτραγικός σαν.. «ωραίον ζώον, γελοιοποιούμενον εις το τσίρκον»…
ΑΛΛΙΩΣ 