Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο
Το Secrets of the Past: Dion είναι ένα πρωτότυπο παιχνίδι προσομοίωσης του αρχαιολογικού έργου, του game studio Culturplay.
Το παιχνίδι προσφέρει στην ουσία ένα εικονικό εργαστήριο, που επιτρέπει στον μαθητή να επεξεργαστεί την πληροφορία σε πολλά επίπεδα και με τον δικό του ρυθμό, να δοκιμάσει τον εαυτό του σε μια αναλογία του συστήματος της πραγματικότητας και της ετοιμότητας για δράση που απαιτείται μέσα σ’ αυτό, και έτσι να αναπτύξει τη συνείδηση ερευνητή. Με αυτή τη διαδικασία μεταμορφώνεται και ο ρόλος του δασκάλου από φύλακας πληροφοριών σε καθοδηγητή ερευνητών.
Συναντήσαμε την υπεύθυνη ιστορικού περιεχομένου, Λύδα Μαντζουράνη, και συζητήσαμε μαζί της για το ηλεκτρονικό παιχνίδι, τους στόχους της Culturplay, καθώς και για τα οφέλη και τους κινδύνους των ηλεκτρονικών παιχνιδιών στην ψυχαγωγία και στην εκπαίδευση των παιδιών.
- Θα μπορούσατε να μας μιλήσετε για την ομάδα της Culturplay; Ποιος είναι ο στόχος της;
Με την ομάδα Culturplay, προσπαθούμε να αποτυπώσουμε την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά στο διαδραστικό περιβάλλον του ψηφιακού παιχνιδιού. Φτιάχνουμε ενστικτώδεις προσομοιώσεις με βάση την δική μας ανάγνωση ιστορικών και πολιτιστικών πηγών. Θέλουμε να δούμε πώς οι ερμηνείες με τις οποίες έχουμε μεγαλώσει μπορούν να δομήσουν, όπως άλλωστε επιδιώκουν να αντιπροσωπεύουν, έναν πολυδιάστατο κόσμο. Και θέλουμε να παρουσιάσουμε νέες προκλήσεις στον κόσμο των βιντεοπαιχνιδιών.
Τα παιχνίδια μας είναι πειράματα δημιουργικής αναπαράστασης της ιστορικής μνήμης και των πολιτιστικών τεκμηρίων από την οπτική μια ομάδας δημιουργικών ανθρώπων, θετικής, θεωρητικής και καλλιτεχνικής κατεύθυνσης, που ελπίζουν να εμπνεύσουν νέα ερωτήματα για ένα πολιτισμικό πλαίσιο, μια ιστορική περίοδο, για το παιχνίδι ως αποτελεσματικό μη γραμμικό μέσο μετάδοσης της μνήμης και γνώσης και ως εργαλείο μάθησης στα σχολεία και τα μουσεία.
Η κεντρική μας ομάδα αυτή τη στιγμή αποτελείται από designer, 2 developers, concept artist, 3D artist, researcher & text developer.
- Την Τετάρτη που μας πέρασε βγήκε στην αγορά το παιχνίδι σας «Secrets of the Past: Dion». Σε ποιους απευθύνεται; Πως ξεκίνησε η ιδέα του παιχνιδιού; Πρόκειται για παιχνίδι προσομοίωσης ή παιχνίδι ρόλων;
To Secrets of the Past: Dion είναι ένα casual παιχνίδι προσομοίωσης του αρχαιολογικού έργου. Περιλαμβάνει ένα μείγμα μηχανισμού ανασκαφής και εξερεύνησης, όπου αποκαλύπτεις αντί να χτίζεις, διαχείρισης ομάδας και γρίφων. Ο παίκτης ακολουθεί, σε περιορισμένο χρόνο, το «ταξίδι» του αρχαιολογικού ευρήματος, από την ανασκαφή του μέχρι την τοποθέτησή του στο βάθρο του μουσείου. Στην πορεία, έχει τη δυνατότητα επισκόπησης τρισδιάστατων μοντέλων των αρχαίων ευρημάτων και ανάγνωσης ιστορικών στοιχείων για το αρχαίο Δίον.
Η πρώτη εκδοχή του παιχνιδιού αναπτύχθηκε για κινητές συσκευές. Ανατέθηκε στο studio Culturplay από το Onassis Foundation USA για την έκθεση Gods and Mortals at Olympus: Ancient Dion, City of Zeus που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη το 2016. Η έκθεση έφερε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ μια επιλογή από τα χιλιάδες αρχαιολογικά ευρήματα που μαρτυρούν την καθημερινή, πολιτιστική και θρησκευτική ζωή στο αρχαίο Δίον. Ο στόχος της αρχικής έκδοσης του παιχνιδιού ήταν να προσελκύσει τη νεολαία της πόλης στην έκθεση και να την εισάγει στον κόσμο της αρχαίας ιστορίας και της αρχαιολογικής ανασκαφής.
Η βελτιωμένη και πολύγλωσση έκδοση PC του παιχνιδιού είναι τώρα διαθέσιμη στο Steam (κανάλι διανομής ψηφιακών παιχνιδιών) και απευθύνεται σε πολύ ευρύτερο κοινό: σε παιδιά αλλά και φοιτητές, σε γονείς και εκπαιδευτικούς, σε casual gamers και σε καθέναν που αναζητά μια πρώτη και ψυχαγωγική επαφή με το επάγγελμα του αρχαιολόγου. Μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως μία «επόμενης γενιάς εφαρμογή μουσείου», που επιτρέπει την απομακρυσμένη μελέτη των αρχαιολογικών θησαυρών του Δίου και αποτελεί κίνητρο για μια επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Πάρκο του Δίου στους πρόποδες του Ολύμπου.
- Το «Secrets of the Past: Dion» έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα; Θα μπορούσε να αποτελέσει εργαλείο για μιαν ενεργητική μαθησιακή διαδικασία;
Αυτό είναι η ελπίδα μας. Η πιστή αναπαραγωγή των αρχιτεκτονικών λειψάνων της πολυτελούς αρχαίας Έπαυλης του Διονύσου και τα 3Δ μοντέλα εκθεμάτων από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Δίου αποτελούν από μόνα τους στοιχεία που θα μπορούσαν να προσθέσουν αξία σε εκπαιδευτικά προγράμματα στο μουσείο και στο σχολείο. Το διαδραστικό περιβάλλον αποτελεί ένα επιπλέον σημείο αναφοράς για τα γραπτά ιστορικά στοιχεία που παρατίθενται μέσα στο παιχνίδι, ενισχύοντας το ενδιαφέρον για την ιστορία και τον αρχαιολογικό χώρο του Δίου. Αλλά και η ίδια η αρχαιολογική διαδικασία απεικονίζεται με εκπαιδευτικό τρόπο, εμπνέοντας στους μαθητές ερωτήσεις για το επάγγελμα του αρχαιολόγου και ενθαρρύνοντας την κριτική έρευνα σχετικά με αυτό.
Το παιχνίδι προσφέρει στην ουσία ένα εικονικό εργαστήριο, που επιτρέπει στον μαθητή να επεξεργαστεί την πληροφορία σε πολλά επίπεδα και με τον δικό του ρυθμό, να δοκιμάσει τον εαυτό του σε μια αναλογία του συστήματος της πραγματικότητας και της ετοιμότητας για δράση που απαιτείται μέσα σ’ αυτό, και έτσι να αναπτύξει τη συνείδηση ερευνητή. Με αυτή τη διαδικασία μεταμορφώνεται και ο ρόλος του δασκάλου από φύλακας πληροφοριών σε καθοδηγητή ερευνητών.
- Ποια θεωρείτε πως θα είναι η ανταπόκριση του κοινού; Πως θα συναγωνιστείτε παιχνίδια πάλης, δράσης και περιπέτειας, που -απ’ ό, τι φαίνεται- κερδίζουν παιδιά κι εφήβους;
Μόλις τώρα έχουμε ξεκινήσει τις προωθητικές ενέργειες, οπότε είναι νωρίς ακόμη να προβλέψουμε την ανταπόκριση σε ευρεία κλίμακα. Κάτι που μας δίνει ελπίδες είναι τα θετικά σχόλια που είχαμε στο Athens Games Festival 2018 από επισκέπτες όλων των ηλικιών και πολλών backgrounds (μαθητές, φοιτητές, casual gamers, γονείς, εκπαιδευτικοί και επαγγελματίες του πολιτισμού). Αφιέρωσαν χρόνο για να παίξουν και να τερματίσουν το παιχνίδι, κάνοντας πληθώρα ερωτήσεων για το περιεχόμενο και δηλώνοντας ενδιαφέρον να μείνουν ενήμεροι και για άλλα παιχνίδια από το στούντιό μας.
Το Secrets of the Past: Dion δεν συναγωνίζεται τα παιχνίδια δράσης και περιπέτειας ούτε ως προς το περιεχόμενο ούτε ως προς τον μηχανισμό. Ως παιχνίδι προσομοίωσης προσφέρει εντελώς διαφορετική εμπειρία και πρόκληση, η οποία έχει και το πλεονέκτημα διάδρασης με στοιχεία του πραγματικού κόσμου. Είναι από τα λίγα παιχνίδια σε αυτόν τον τομέα, και ίσως το μόνο που ασχολείται σε τέτοιον βαθμό με την αρχαιολογία. Ελπίζουμε ότι με αυτά τα στοιχεία θα κάνει τη διαφορά στην αγορά εκπαιδευτικών παιχνιδιών.
- Πολλοί γονείς είναι αρκετά επιφυλακτικοί και μόνο στο άκουσμα του όρου «ηλεκτρονικό παιχνίδι». Τι θα τους συμβουλεύατε;
Πράγματι, τα προβλήματα που είναι εγγενή στο ηλεκτρονικό παιχνίδι ως μέσο μπορεί να αποξενώσουν τους γονείς. Η απομόνωση του παίκτη που μπορεί να προκαλέσει η εμβύθιση στον μηχανισμό παιχνιδιού, η πιθανώς επίμονη επιστροφή του παίκτη στο παιχνίδι για την επίτευξη του στόχου του, το ενδεχόμενο αλλοίωσης των γνώσεων ή της συνείδησης του παίκτη από την υπεραπλούστευση πληροφοριών και την έμμεση προώθηση ανεπιθύμητων προτύπων μέσα από το παιχνίδι, είναι λογικό να δημιουργούν υποψίες στους γονείς. Αλλά κάθε μέσο ενημέρωσης, μετάδοσης γνώσης και ψυχαγωγίας παρουσιάζει τα ίδια ελαττώματα, πόσο μάλλον στην εποχή μας, την εποχή του διαδικτύου, όπου κυριαρχεί η αφηγηματική μονομέρεια και η αποπλαισιωμένη πληροφορία. Το ζήτημα είναι η εξισορρόπηση των ελαττωμάτων αυτών με ένα υγιές πλαίσιο σκεπτικισμού, που ενθαρρύνει τον εντοπισμό προβλημάτων και τη μελέτη διαφορετικών τρόπων ερμηνείας. Όταν το παιδί είναι εφοδιασμένο με αρκετά ερεθίσματα για την κριτική προσέγγιση οποιουδήποτε μέσου πληροφόρησης ή ψυχαγωγίας, τα ψηφιακά παιχνίδια αποκτούν νόημα ως άσκηση ανάπτυξης της συνείδησης του παιδιού.
- Εδώ και δεκαετίες έχουν γραφτεί πάρα πολλά για την επικινδυνότητα των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Ποια είναι η δική σας άποψη;
Η απάντησή μας είναι όμοια με την προηγούμενη: τα παιχνίδια μπορεί να γίνουν επικίνδυνα μόνο όταν ο παίκτης δεν έχει ισορροπία ερεθισμάτων και δραστηριοτήτων. Κάθε δραστηριότητα μπορεί να γίνει εθιστική όταν προσεγγίζεται μονομερώς. Κάθε πληροφορία και τρόπος μετάδοσής της μπορεί να ενθαρρύνει τον ενστερνισμό ή την μίμηση λάθος προτύπων όταν δεν υπάρχει αντιστάθμισμα που ενισχύει την κριτική σκέψη. Το ζήτημα και εδώ είναι η ισορροπία.
- Ετοιμάζετε κάτι αυτό το διάστημα;
Παράλληλα με άλλες δραστηριότητες, τον τελευταίο χρόνο δουλεύουμε εντατικά στην «μεγάλη» μας παραγωγή. Πρόκειται για ένα παιχνίδι στρατηγικής για την πολιτική και την φιλοσοφία στην Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ. με τίτλο «Polis Kratos Athens». Σκοπός του παίκτη θα είναι η σωτηρία των Αθηναίων από την τραγική μοίρα που τους επιφύλασσε η ιστορία στο τέλος του «χρυσού» αιώνα της πόλης.
Ως Σχόλαρχος μιας προσωκρατικής φιλοσοφικής σχολής, ο παίκτης θα πρεπει να συγκεντρώσει ακολούθους που θα του δώσουν πολιτική δύναμη στην Εκκλησία του Δήμου. Εκεί, σκοπός του είναι προτείνει στρατηγικά νέους νόμους που θα βοηθήσουν την πόλη να αποφύγει τον Πελοποννησιακό πόλεμο (είτε με ειρηνικό είτε με αυταρχικό τρόπο).
Η ιδέα για το Polis Kratos Athens ξεκίνησε οταν προσπαθήσαμε να απαντήσουμε σε μια βασική ερώτηση: «Γιατί όλα αυτά τα λαμπρά μυαλά που συνυπήρξαν για 50 χρόνια θέτοντας τα θεμέλια της Δημοκρατίας, των Τεχνών, των Επιστημών και τόσων άλλων επιτευγμάτων δεν κατάφεραν τελικά να διατηρήσουν την Αθήνα ως ηγέτη του αρχαίου κόσμου;».
- Τι να περιμένουμε από εδώ και πέρα από την Culturplay;
Σύμφωνα με το δεδομένο πρόγραμμα, το Polis Kratos Athens θα διατεθεί στην παγκόσμια αγορά προς το τέλος του 2019.
Μέσα στον επόμενο χρόνο θα ξεκινήσει και η παραγωγή ενός τρίτου παιχνιδιού, προσομοιωτή της τουριστικής αγοράς με τον τίτλο Travel Tycoon Greece, όπου οι παίκτες θα διαχειρίζονται ένα τουριστικό γραφείο προσφέροντας βέλτιστες υπηρεσίες στους επισκέπτες της χώρας.
- Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους αναγνώστες μας;
Να είναι ανοιχτοί σε νέες ιδέες, να επιδιώκουν κριτική σκέψη και να δοκιμάζουν νέες εμπειρίες.
*Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην σελίδα: culturplay.com
