Hostage Of Fate: «Συναισθηματική εξωτερίκευση, η δίψα για δημιουργία και η επιθυμία να αφήσουμε κάτι πίσω, είναι πιστεύω οι πιο σημαντικοί λόγοι, όχι μόνο για εμάς αλλά και για όλους όσους ασχολούνται με τις τέχνες και τις επιστήμες»

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο

Είναι νέοι. Ταλαντούχοι. Ενθουσιώδεις. Δυναμικοί κι εμπνευσμένοι. Και το όνομά τους είναι Hostage of fate.

Ο Αχιλλέας Καραγεωργίου, ο Γιώργος Αδαμίδης και ο Δημήτρης Χρήστου, με ήδη τέσσερις δίσκους στο ενεργητικό τους, δίνουν την δική τους ματιά και το δικό τους τέμπο σ’ αυτό το ιδιαίτερο είδος μουσικής που λέγεται metal.

Το Μουσικό Καφενείο έχει την χαρά να φιλοξενεί τους Hostage of fate. Συναντήσαμε τον Αχιλλέα και τον Δημήτρη και συζητήσαμε μαζί τους για την metal μουσική, το έργο τους και τα όνειρά τους.

• Ποιας μοίρας όμηροι είστε; Πιστεύετε, αλήθεια, στην μοίρα;

Α: Το όνομα πηγάζει από την προσωπική πεποίθηση πως η παγκόσμια ζωή είναι αέναη και αιώνια, και πως ο θάνατος είναι ένα απαραίτητο γεγονός, που χωρίς αυτό δεν θα μπορούσε να υπάρξει η εξέλιξη της.

Αυτό είναι και η μοίρα κάθε ατομικής ζωής, και όταν αποδεχόμαστε αυτό το γεγονός κάνουμε ό, τι περνάει από το χέρι μας, για να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για την ζωή όσο την έχουμε όσο και για να περάσουμε αυτό το καλύτερο στις επόμενες γενιές συμβάλλοντας στην εξέλιξη της. 

Δ: Κάποτε ο Roosevelt είχε δηλώσει ότι ο άνθρωπος δεν είναι κατάδικος εξ αιτίας της μοίρας του αλλά των αποφάσεων του. Δεδομένου ότι αυτό προέρχεται από έναν πολιτικό που έτρωγε με χρυσά κουταλιά θεωρώ ότι δεν είναι βάσιμο.

Ακριβώς το αντίθετο, είμαστε όμηροι της μοίρας που διάλεξαν κάποιοι άλλοι αντί για εμάς. Ο νοήμων άνθρωπος, εάν ρίξει μια ματιά γύρω του, μπορεί να κατανοήσει ότι η μοίρα τις περισσότερες φορές δημιουργείται χωρίς να έχει ο ίδιος τον παραμικρό λόγο (πχ πόλεμοι, οικονομικός έλεγχος, αστυνομοκρατία κτλ). Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, θεωρώ ότι μοίρα δεν υπάρχει.

• Πως δημιουργήθηκαν οι Hostage of Fate και τι σας οδήγησε στην δημιουργία αυτού του συγκροτήματος;

Α: Η ιδέα υπήρχε από τότε που εκείνος ο έφηβος αγάπησε τον σκληρό ήχο, πριν από περίπου 15 χρόνια. Μαζί με τον Γιώργο (κιθάρες), αγοράσαμε τις πρώτες μας κιθάρες και μάθαμε μουσική σχεδόν μαζί βάζοντας την βάση για τα πρώτα κομμάτια του πρώτου δίσκου σχεδόν κοντά το 2008.

Συναισθηματική εξωτερίκευση, η δίψα για δημιουργία και η επιθυμία να αφήσουμε κάτι πίσω, είναι πιστεύω οι πιο σημαντικοί λόγοι, όχι μόνο για εμάς αλλά και για όλους όσους ασχολούνται με τις τέχνες και τις επιστήμες.

• Οι Έλληνες είμαστε εξοικειωμένοι με το metal;

Δ: Στον ελλαδικό χώρο θεωρώ πως όχι. Εάν εξαιρέσουμε κάποιες mainstream μπάντες πως οι Νightwish, το metal δεν είναι και δεν πρόκειται να γίνει δημοφιλές. Οι γενιές των Ελλήνων έχουν ανατραφεί με τις δακρύβρεχτες μελωδίες των κακών λαϊκών και ελληνοποπ ‘’καλλιτεχνών’’.  Ακόμα και νέα παιδιά που ξεκινούν να ακούνε metal, αργά ή γρήγορα θα κατασταλάξουν σε ένα είδος του ή θα τους καταπιεί το κύμα του mainstream. Άλλωστε το 60-70% των ατόμων που πηγαίνουν σε live έχουν το δικό τους συγκρότημα. Αυτό τα λέει όλα νομίζω. Φυσικά, δεν μιλάμε για μπάντες  όπως οι Ιron Μaiden ή οι Μetallica.

• Ποιοι θεωρείτε πως ήταν οι κύριοι λόγοι που οδήγησαν στην δημιουργία της metal μουσικής και τι οδήγησε εσάς τους ίδιους σ’ αυτή;

Α: Θα μπορούσε να γραφτεί ένα μικρό βιβλίο για αυτήν την ερώτηση.
Κάθε είδος μουσικής πρέπει να αναλύεται ιστορικά, βάση των κοινωνικοπολιτικών καταστάσεων που μέσα τους δημιουργήθηκαν.
Πιστεύω πως ο κόσμος ήθελε κάτι πιο βαρύ, φασαριόζικο και άμεσο από το αρχέγονο progressive rock, που κυριαρχούσε στα 70’ς∙ εξού και η δημιουργία εκείνου του καιρού του punk κινήματος και του metal.

Δ: Πολύ μεγάλη κουβέντα αυτή για να απαντηθεί εδώ. Οι λόγοι ανάλογα το συγκρότημα, ποικίλουν. Οι Black Sabbath θέλησαν να δημιουργήσουν κάτι πολύ σκοτεινό ενάντια στην χίπικη ιδεολογία των λουλουδιών, οι Iron Maiden δεν θέλαν να παίξουν πανκ, οι Metallica είχαν σιχαθεί το γκλαμ κίνημα και ήθελαν να παίξουν κάτι διαφορετικό πιο βαρύ και πιο γρήγορο κτλ.

Γενικότερα, το metal δημιουργήθηκε για να εκφράσει δυσαρέσκεια προς τον τρόπο ζωής, της πολιτικής αλλά και της φαντασίας. Όλα έχουν να κάνουν με το σκεπτικό του κάθε συγκροτήματος ξεχωριστά. Προσωπικά, το metal για εμένα ήταν ένας τρόπος απελευθέρωσης των συναισθημάτων μου και της οργής μου ενάντια σε γεγονότα που έβλεπα γύρω μου. Ταυτόχρονα, όμως, μου άρεσε πολύ και ο ήχος, είχα βρει τον δικό μου παράδεισο μέσα στο metal.

• Μέσα στα χρόνια, κατηγορήθηκε η metal μουσική για υποκίνηση αυτοκτονιών ή βίαιων συμπεριφορών και για κρυφά σατανιστικά μηνύματα. Τι έχετε να απαντήσετε στους επικριτές της;

Δ: Κάθε είδος μουσικής μπορεί να επηρεάσει τον άνθρωπο, αλλά διαφωνώ στο ότι η μουσική καθ’ αυτή επηρεάζει και τον τρόπο λειτουργιάς του ατόμου. Έχουν υπάρξει, άλλωστε, πολλές αυτοκτονίες ή βίαιες συμπεριφορές που δεν σχετίζονται με το metal, αλλά τον mainstream ήχο, όμως, κανείς δεν κατηγόρησε την ποπ κουλτούρα. Προφανώς δεν τους βολεύει, διότι η μουσική βιομηχανία  δεν θέλει αντιρρησίες αλλά πιόνια. Και στον σκληρό ήχο δεν χωράνε πιόνια.

Α: Τα φανερά σατανιστικά μηνύματα είναι κατά πολύ περισσότερα από τα «κρυφά» και δη σε υποείδη όπως στο black metal. Είναι ένα θέμα που μπορεί να αναλυθεί πάρα πολύ και επειδή ακριβώς μπορεί να πάρει μεγάλες διαστάσεις προτιμώ να μην γίνει εδώ. Πάντως δεν χρειάζεται να είσαι Wittgenstein για να καταλάβεις για πιο λόγο οι συντηρητικοί τα έριξαν σε τέτοιες περιπτώσεις σε αυτή την μουσική, παρόλο που η ίδια έχει σώσει τόσους καλλιτέχνες από βίαιες συμπεριφορές ή και αυτοκτονία μέσω της μουσικής δημιουργίας και ακόλουθα και ακροατές της.

• Το είδος αυτό μουσικής χαρακτηρίζεται από τον πειραματισμό και τις καινοτομίες σε ότι αφορά τις παραμορφώσεις, την ταχύτητα ή τον στίχο. Έχουμε, όμως, και περιπτώσεις όπως π.χ οι Tool που χρησιμοποίησαν την ακολουθία Fibonacci στους στίχους και την μουσική τους. Υπάρχουν όρια, νόρμες ή περιορισμοί στο metal;

A: Είναι θέμα καθαρής επιλογής τι όρια θα θέσεις εσύ στην μουσική σου.
Όσον αφορά το γενικότερο φάσμα αυτού του είδους, είναι, πραγματικά, εντυπωσιακό το τι έχει μέχρι στιγμής παιχτεί και πόσοι χιλιάδες διαφορετικοί ήχοι υπάρχουν.

Δ: Αυτή είναι η χαρά του metal, ότι δεν υπάρχουν, εδώ και πολύ καιρό, στεγανά και όρια. Αυτό το κάνει μοναδικό σαν είδος άλλωστε. Μέσα από το metal ξεπήδησαν τόσα διαφορετικά είδη, που πειραματίστηκαν και έβγαλαν ένα τρομερό αποτέλεσμα. Επιπλέον, ακόμα και στο hardcore/ punk είδαν ότι μπορούν να πάρουν στοιχεία από ποιο ακραίο metal και να το προσαρμόσουν στην μουσική τους (πχ Integrity). To να μένεις στάσιμος, άλλωστε, δεν είναι σίγουρα θεμιτό.

• Επίσης, οι μεταλλάδες έχετε συνδεθεί με ένα συγκεκριμένο είδος ντυσίματος, στυλ μαλλιών, ακόμα και γλωσσικού ιδιώματος. Είναι ένα δομικό στοιχείο της metal κουλτούρας ή είναι πλέον φολκλόρ… μια υπενθύμιση των καλών εποχών των ’70, ‘80s και ‘90s;

Δ: Αν μου επιτρέπεις, περσινά ξινά σταφύλια. Αυτές οι εποχές πάνε ανεπιστρεπτί. Το μακρύ μαλλί όπως και το στυλ ντυσίματος τότε ήταν μια δήλωση και ένα κωλοδάχτυλο προς όλους, ειδικά στις καθώς πρέπει κοινωνίες της Αγγλίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Πλέον, συναντάς όλο και περισσότερα άτομα που έχουν το δικό τους στυλ και δεν ακολουθούν τις νορμες… liberating isn’ t it? 

A: Η αντίδραση σε κάποια φάση έγινε και αυτή με την σειρά της νόρμα. Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρει καθόλου το πώς ντύνεται ή τι μαλλί έχει ο άλλος.

• Ακούτε άλλα είδη μουσικής; 

Δ: Φυσικά, σκληροπυρηνικό hip hop (μικρόβιο από την ζωή μου στην Αμερική), dark wave, κλασσική μουσική (ειδικά Chopin) αλλά και industrial- noise μπάντες.

A: Από videogame soundtracks και psytrance μέχρι ambient και synth-pop. Ό, τι μου ακούγεται καλό και μου αρέσει το ακούω, δεν έχω προκαταλήψεις στα είδη.

• Για ένα σχετικά καινούριο συγκρότημα, τέσσερις δίσκοι είναι ένα δυνατό ξεκίνημα. Ποιοι είναι οι στόχοι σας; 

Α: Σε ευχαριστούμε! Με την έλευση του Δημήτρη, θεωρώ πως τώρα γίνεται η ολοκληρωμένη αρχή του σχήματος. Να παίξουμε live, να γράφουμε καλή και δυνατή μουσική, να τα κυκλοφορήσουμε σε δίσκους και να επηρεάσουμε θετικά και να εμπνεύσουμε συνανθρώπους μας!

• Μου έκαναν μεγάλη εντύπωση οι στίχοι στο τραγούδι “Side by Side”. Μιλάτε εδώ για ένα όνειρο το οποίο σας έχει απορρίψει και για την φωτιά. Βουτάτε σ’ αυτό το όνειρο και στην φωτιά. Πάθος, τάσεις αυτοκαταστροφής ή αντίσταση απέναντι στο κόσμο (ή ακόμα και στον ίδιο σας τον εαυτό); 

A: Πολύ και από τα τρία που αναφέρεις. Τα όνειρα και οι φιλοδοξίες καθενός “καίνε και πονάνε”. Θέλω, ο κάθε άνθρωπος που διαβάζει τους στίχους μας, να τους δώσει την δική του εξήγηση και νόημα, για αυτό μου αρέσει να χρησιμοποιώ αλληγορικούς στίχους.

• Στα τραγούδια σας υπάρχει η σκοτεινότητα, η προδοσία, το βάσανο, η μάχη, το αίσθημα της κενότητας. Όλα αυτά είναι αισθήματα και καταστάσεις που αντιπροσωπεύουν, πιστεύετε, την γενιά σας;

Δ: Σε ένα γενικότερο πλαίσιο ναι. Την αντιπροσωπεύουν σε τεράστιο βαθμό, λόγω όλων των προβλημάτων που υπάρχουν στην σημερινή κοινωνία, συναισθήματα όπως οργή και προδοσία είναι στην αρχή της λίστας. Από εκεί και πέρα είναι και ο τρόπος που το αντιλαμβάνεσαι το πρόβλημα. 

A: Όχι απαραίτητα. Εξαρτάται πως ερμηνεύουμε την λέξη “γενιά”. Ένας 30ρης στην Αγγλία με έναν 30ρη στο Ιράκ, αυτή τη στιγμή, έχουν τεράστιες διαφορές στην ερμηνεία αυτών των λέξεων. Πάντοτε υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν, και με την διαφορετικότητα ανάλογα τον τόπο και το χρονικό σημείο.

• Υπάρχει έντονο το ελληνικό στοιχείο μέσα στην δουλειά σας, όμως επιλέξατε τα αγγλικά ως γλώσσα. Ακόμα και οι πληροφορίες στο site σας είναι στα αγγλικά; Γιατί κάνατε αυτή την επιλογή;

A:  Ξεκάθαρα, διότι η αγγλική είναι αυτή τη στιγμή η πιο διαδεδομένη γλώσσα στον κόσμο και τα λόγια μας θέλουμε να αγγίξουν όσο πιο πολύ κόσμο γίνεται.

• Η ενασχόληση με το τραγούδι μπορεί να εξασφαλίσει, σ’ έναν νέο, τα ως προς το ζην;

Δ: Δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα… θα πρέπει κάποιος να πεινάσει πολύ για να κάνει καριέρα χωρίς κάποια άλλη οικονομική υποστήριξη. Επιπλέον, στην Ελλάδα δεν έχει ο μουσικός να στηριχτεί πάνω σε κάποιους φορείς, όπως π.χ. στην Σουηδία ή γενικότερα στις βόρειες χώρες.

• Ποιος είναι ο αγαπημένος σας στίχος;

Δ:         Fear is a reflex and confidence a choice

What can you think when you stare at me with those eyes
I will crush your feeble heart
Cover mine with its veins
I will drop dead the sun
And on its light I’ll bathe

A:        I discovered alone the cure to almost all of my diseases
The path was simple, best eternal present always wins

• Ποιους δίσκους ξεχωρίζετε;

Δ: Είναι  πάρα πολλά αλλά, ενδεικτικά:

NASUM-INHALE EXHALE
NEUROSIS-TIMES OF GRACE
DARKTHRONE-TRANSYLVANIAN HUNGER
THE HOWLING WIND-INTO THE CRYOSPHERE
BLACK SABBATH- SABBATH BLOODY SABBATH
TERRORIZER-WORLD DOWNFALL
EMPEROR-ANTHEMS TO THE WELKIN AT DUSK
TRAGEDY: VENGEANCE
SUFFOCATION: DESPISE THE SUN
DEPHOSPHORUS:NIGHTSKY TRANSFORM

Α: Πάντα θα έχω στην κορυφή τα “…And Justice For All” των Metallica – “Slaughter of the Soul” των At the Gates και το “Symbolic” των Death.

• Τι θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες μας;

A: Nα μην αντιμετωπίζουν με προκατάληψη ένα δίσκο όταν τον πρωτακούνε και να τον αφήνουν να τους μιλήσει. Καμία μουσική και κανένα τραγούδι δεν πρέπει ποτέ να γράφεται βάση με το τι θέλει ο ακροατής να ακούσει, αλλά με βάση το τι θέλει ο δημιουργός να γράψει και με ποιόν τρόπο.

• Με ποιο τραγούδι θέλετε να κλείσουμε την συνέντευξη;

Δ: CATHARSIS-SABBAT από τον δίσκο PASSION. Αριστούργημα…

*Περισσότερες πληροφορίες για τους Hostage of fate μπορείτε να βρείτε στην προσωπική τους σελίδα: http://www.hostageoffate.com

Advertisements

Δημήτρης Ανδρέου: “Προσωπικά, δεν πιστεύω στη λέξη ταλέντο. Στο μόνο που πιστεύω είναι το μέγεθος της αγάπης σου και της αφοσίωσής σου σε αυτό που καταπιάνεσαι… “

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

Συνέντευξη στο Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο

Ήταν βράδυ. Άκουγα στο ραδιόφωνο την Νόρμα του Μπελίνι και προσπαθούσα να μετρήσω τα άστρα που δεν φαίνονταν στο στερέωμα. Τότε, στο μυαλό μου, ήρθαν τα λόγια του μαθηματικού και φιλόσοφου Λάιμπνιτς που έλεγε ότι, η “μουσική είναι η ηδονή που αισθάνεται η ανθρώπινη ψυχή όταν μετράει, δίχως να έχει συναίσθηση ότι μετράει”.

Κι έπειτα, ο ήχος έκανε την ατμόσφαιρα να λιώσει μέσα στις φλόγες του ιερού δάσους. Μια γυναίκα μπροστά μου έδωσε τον τελευταίο της όρκο. Το πάθος έπνιξε την νυχτερινή γαλήνη. Και λίγο πριν το σκοτάδι σβήσει των φαντασμάτων μου τις ιαχές, η φωνή του πρώτου μύστη με τα ρευστά πρόσωπα, Πεσσόα- Καέιρο- Σοάρες- ντε Κάμπος, ακούστηκε να ιερουργεί στον ματωμένο βωμό της θυσίας…

“Κίρκη ανύπαρκτη των ανθρώπων με πυρετό, των αναίτια θλιμμένων,

Έλα σ’ εμένα, ω νύχτα, πάρε με απ’ το χέρι,

Και γίνου δροσιά κι ανακούφιση, ω νύχτα, στο μέτωπό μου…”. *

Μετά από έναν χρόνο απουσίας, το Μουσικό μας Καφενείο επιστρέφει. Θέλησα ως πρώτο καλεσμένο να έχω έναν αγαπημένο φίλο. Είναι Μπασοβαρύτονος και Δάσκαλος Φωνής. Συζητάμε με τον Δημήτρη Ανδρέου για την Όπερα, την μουσική, την τέχνη και την κοινωνία σήμερα.

*Fernando Pessoa, Αισθησιακή Ωδή, μετάφραση: Γιάννης Σουλιώτης

• • Γιατί έχουμε ανάγκη την Τέχνη;

  Η Τέχνη, με όποια μορφή κι αν εκφράζεται, είναι το χέρι βοήθειας να μεταφράσουμε κάποια άγνωστα πράγματα σε μας… Συναισθήματα που δεν μπορούμε να βρούμε τις κατάλληλες λέξεις για να τα αποτυπώσουμε, πολυποίκιλες αισθήσεις που δεν χαρακτηρίζονται με τις λέξεις μονολεκτικά, λακωνικά και εύστοχα, οπτικές γωνίες τις ζωής που φωτίζονται μέσω της Τέχνης και τις ανακαλύπτουμε κι άλλα πολλά! Η Τέχνη επίσης είναι συνώνυμη με την καλαισθησία… Μας μαθαίνει τι είναι αντικειμενικά όμορφο, τι είναι κομψό, τι είναι ωραίο, τι είναι αρμονικά ήρεμο… Η ομορφιά είναι αντικειμενική. Το γούστο, το τι μας αρέσει δηλαδή, είναι υποκειμενικό. Μπορείς, δηλαδή, να φοράς ένα άκομψο ρούχο, επειδή όμως εσένα σου αρέσει πάρα πολύ· αλλα αν δεν αναγνωρίζεις την ομορφιά των ρούχων της Σανέλ υπάρχει πρόβλημα. Μπορεί -αν είσαι άνδρας- να σου αρέσουν οι μέτριες γυναίκες, αλλά αν δεν αντιλαμβάνεσαι την ομορφιά της Grace Kelly, έχεις προβληματάκι… Κάποτε, έβαλα σε φίλους μου που ακούν συνεχώς κλαρίνα πανηγυριώτικα το 7ο κονσέρτο για κλαρινέτο του Stamitz (το γνωστό 3ο μέρος) και τους ζήτησα να μου πουν αν γνωρίζουν πιο όργανο παίζει. Δεν αναγνώρισαν το κλαρινέτο, ενώ ακούν μουσική με κλαρίνα!! Η Τέχνη είναι ένα διαρκές φροντιστήριο για τους ανθρώπους, ένας καταπληκτικός οδηγός για να είμαστε ομορφότεροι, πιο πολιτισμένοι και πιο έξυπνοι. Η Τέχνη δεν εκτονώνει τον άνθρωπο… Τον κάνει να σκέφτεται, τον πάει πιο μακριά… Η Τέχνη είναι το αρτιότερο περιβάλλον για να γίνεις καλύτερος. Είναι σα να μένεις σε μια πόλη που όλα τα μαγαζιά να πωλούν ρούχα μόνο των Luis Vuitton, Coco Chanel, Carl Langenfeld και άλλων της υψηλής αισθητικής και “αναγκαστικά” να ντύνεσαι έτσι… Ε και με κλειστά μάτια να διαλέξεις κάτι, θα’ σαι συνεχώς καλοντυμένος.

  • Πως ξεχωρίζουμε την φτηνή μουσική από την ποιοτική;

  Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να αντιληφθούμε αν αυτό που ακούμε μας εκτονώνει και μας διασκεδάζει περιστασιακά! Κάτι σαν την ζάχαρη. Το χρήσιμο αυτό -κατά τ‘ άλλα- είδος μουσικής, μας ανακουφίζει λόγω της λήθης που υποβαλλόμαστε για ένα μικρό χρονικό διάστημα μέσα στην ημέρα. Γι’ αυτό και ο πυρήνας δημιουργίας αυτής της μουσικής είναι κάποια πολύ λίγα συναισθήματα που αφορούν τον άνθρωπο, όπως η ερωτική απογοήτευση -κατά κανόνα-  ή ο χωρισμός. Αυτή η μουσική, συνήθως, έχει σαν θέματα κυρίως αυτά τα δυο συναισθήματα. Τώρα, τεχνικά σαν μουσική, επειδή -κατά κανόνα – οι συνθέτες αυτού του είδους της μουσικής είναι αμόρφωτοι όσον αφορά το κάλος στην Μουσική, χρησιμοποιούν πέντε συγχορδίες σε ένα ολόκληρο κομμάτι και με συγκεκριμένες συνδέσεις. Αλλά αυτό που αναφέρω, χρίζει Μουσικής μόρφωσης για να είναι κατανοητό και δεν συντρέχει λόγος να επεκταθώ αναλυτικότερα σε αυτό… Η φθηνή Μουσική έχει μια μορφή, είναι εύκολα αναγνωρίσιμη και ενώ μπορεί να υπάρχουν εκατομμύρια τέτοιες συνθέσεις καταλαβαίνει κανείς ότι πρόκειται ουσιαστικά για παραλλαγές του ίδιου μοτίβου.

  • Το ελληνικό κοινό είναι εξοικειωμένο με την όπερα; Είναι, πράγματι, ένα ελιτιστικό είδος τέχνης;

  Όχι, το Ελληνικό κοινό δεν είναι εξοικειωμένο με την Όπερα, παρότι παρακολουθεί Όπερα. Το Ελληνικό κοινό είναι αφυδατωμένο από το θέμα Όπερα και τρέχει να παρακολουθήσει και να καταχειροκροτήσει οποιαδήποτε προσπάθεια παρουσίασης της Όπερας, σε οποιεσδήποτε συνθήκες, με τους οποιουσδήποτε στην σκηνή. Το Ελληνικό κοινό θέλει να μυηθεί σε αυτό το είδος Κλασικής Μουσικής, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο στην Ελλάδα να το πετύχει…

  Ναι, βεβαίως και είναι ελιτίστικο είδος η Όπερα. Αφορά ανθρώπους που έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν τον εαυτό τους και αυτοί δεν είναι πολλοί. Απαντώ με την προϋπόθεση ότι η λέξη ελίτ αφορά ανθρώπους που ενδιαφέρονται να κάνουν καλύτερη την ζωή τους επί της ουσίας και όχι τους οικονομικά δυνατούς. Είναι ελιτιστικό είδος η Όπερα και σωστά είναι.

  • Η Ελλάδα έχει παράδοση σ’ αυτό το είδος μουσικής;

  Όχι… Κι αυτό συνεχίζει να συμβαίνει καθώς τα νέα παιδιά εξακολουθούν να παραμένουν σκανδαλωδώς αμόρφωτα στο θέμα Φωνής και Όπερας. Αλλά δεν το λέω για κακό. Δεν είναι απαραίτητο μια χώρα να έχει παράδοση στην Όπερα. Η Βουλγαρία ας πούμε έχει τεράστια παράδοση και συνέχεια, φυσικά, αλλά δεν έχει άλλα πράγματα σημαντικά για τους πολίτες της που έχει η Ελλάδα. 

  • Ποιους σύγχρονους συνθέτες και ερμηνευτές ξεχωρίζετε;

  Μ’ αρέσει πάρα πολύ και εκτιμώ, φυσικά , απεριόριστα, τον νέο Έλληνα συνθέτη Γιάννη Μητσιάλη, που αυτή την στιγμή είναι μαθητής επί διδακτορικού σ’ ένα εκ των πέντε σημαντικότερων Πανεπιστημίων Μουσικής του κόσμου, στο Πανεπιστήμιο Μουσικής του San Diego στην Καλιφόρνια. Ένας Κανονικός συνθέτης Μουσικής, που ειδικεύεται στην σύγχρονη μουσική, αφάνταστα καταρτισμένος και άριστα μορφωμένος. Όσο ήταν βέβαια στην Ελλάδα, δούλευε σ’ ένα ωδείο ως καθηγητής θεωρητικών… Αυτή την στιγμή ο Γιάννης Μητσιάλης συμμετέχει σε φεστιβάλ σύνθεσης σε όλη την Ευρώπη και Αμερική και δεν έχει χρόνο να βγει μιαν απλή βόλτα από τις παραγγελίες μουσικών έργων, που τον βομβαρδίζουν από όλο τον κόσμο. Είμαι σίγουρος ότι μετά το τέλος του διδακτορικού του θα αναλάβει έδρα Καθηγητού στο San Diego και αν οι Έλληνες σταθούμε υπερβολικά τυχεροί ίσως αναλάβει και εδώ στην Αθήνα την διοίκηση ενός Μουσικού Ιδρύματος. Αν σταθούμε τυχεροί φυσικά…

  Όσον αφορά τους ερμηνευτές είναι πολλοί, πάρα πολλοί… Στην Όπερα τους τραγουδιστές: Diego Florez, Carlo Colombara, Annita Rachvelisvili, Lusiana d’ Intino, Nadine Serra, Elena Mosuc, Daniella Barchelona, Elena Garanca, Marco Caria κ.α. Είναι πάρα πολλοί οι σπουδαίοι ερμηνευτές του σήμερα σε όλα τα είδη της κλασικής Μουσικής!

  • Ποιες ικανότητες θα πρέπει να έχει ένας καλλιτέχνης για να ασχοληθεί επαγγελματικά με την όπερα;

  Θα πρέπει να έχει “εγκαταστήσει” στον λαιμό του/της την Ιταλική Σχολή Τεχνικής Φωνής ή θα πρέπει να είναι πολύ τυχερός/ή ώστε για κάποιους άλλους λόγους να μπορέσει να προτιμηθεί από τα θέατρα. Θα πρέπει να είναι, δηλαδή, άριστα Τεχνικά μορφωμένος/νη στην Τεχνική Φωνής. Ούτως ώστε κατά κανόνα να στηρίζεται στην Φωνή του/της και να κάνει καριέρα στην Φωνή και στους ρόλους και να μην αναγκάζεται να κάνει θεατρινισμούς, για να προσελκύσει ένα χειροκρότημα, επειδή κάνει τον καραγκιόζη στην σκηνή ή επειδή χτενίζεται σαν την Μαρία Κάλλας.

  Αντί να προσπαθήσει να μοιάσει στην εμφάνιση της Μαρίας Κάλλας, χρήσιμο θα’ ταν να μοιάσει στην δουλειά που έκανε στην Φωνή και στην μόρφωσή της στην Τεχνική η Κάλλας.

Maria Callas in Norma Milano 1955

• • Βλέπουμε κατά καιρούς προσπάθειες «εκσυγχρονισμού» των κλασικών έργων. Θεωρείτε πως μια τέτοια πρακτική είναι αναγκαία σήμερα;

  Οι προσπάθειες αυτές είναι ελάχιστες και μεμονωμένες, δεν αφορούν την γενική τάση… Οι σκηνοθετικές αυτές παρεμβάσεις είναι γελοίες, φυσικά, και ο σημαντικός κύκλος της Όπερας σε όλο τον κόσμο αδιαφορεί πλήρως… Ελπίζω να μην με ρωτάτε αν υπάρχει εκσυγχρονισμός στην Μουσική της Όπερας γιατί αυτό δεν το’ χω υπ’ όψιν μου και τρομοκρατούμαι με την ιδέα ότι πιθανόν να υπάρχει…Έχω δει, δηλαδή, να παρουσιάζεται ο Τανχόιζερ σε μπαρ ή σε μια πλατεία με ένα πιανάκι και ενάμιση βιολί αλλά οκ, κάνω πως δεν το είδα… Εξάλλου κανείς δεν δίνει σημασία σε κάτι τέτοιο, δεν απειλείται η Όπερα από τους πλανόδιους μουσικούς και τα μπουλούκια. Το επιχείρημα ότι προσπαθούμε να φέρουμε κάπως κοντά τον κόσμο στην Όπερα είναι, τουλάχιστον, αστείο γιατί τους φέρνουν κοντά στην αηδία χρησιμοποιώντας την Όπερα. Κι έτσι αντί να ακούσουμε την Νόρμα του Μπελίνι από την κυρία Σάσα, ακούμε την Νόρμα της Σάσας με την Μουσική του Μπελίνι. Κάποτε, που σε συζήτηση, μου είχε αναφέρει κάποιος αυτό το επιχείρημα, περί του θέματος να’ ρθει η Όπερα κοντά στο κοινό, του απάντησα να’ ρθει μια μέρα σπίτι μου να του ψήσω μια χοντρή καλή σόλα αρβύλας να φάει, προκειμένου να’ ρθει κάπως κοντά στο τι σημαίνει σταβλίσια μπριζόλα! 

  • Η σύγχρονη κουλτούρα του καταναλωτισμού έχει επηρεάσει την όπερα;

  Δεν αισθάνομαι, από τις επαφές μου στο εξωτερικό, να συμβαίνει κάτι τέτοιο, ώστε να’ ναι αξιοσημείωτο! Η Αρένα της Βερόνα είναι πάντα γεμάτη, η Σκάλα το ίδιο, εδώ στην Ελλάδα επίσης…

  • Εδώ και κάποια χρόνια, γίνεται μια προσπάθεια «διαλόγου» μεταξύ της όπερας (…και της κλασικής μουσικής εν γένει) και άλλων ειδών μουσικής. Ποια η γνώμη σας;

  Είναι καθαρά πειράματα, που αποσκοπούν σε κέρδος των συμμετεχόντων και μόνο, δεν έχουν κάποια καλλιτεχνική αξία και δεν αποτελούν και κίνδυνο για την Όπερα.

  • Η πολιτεία στηρίζει τον πολιτισμό;

  Μα, ναι, βεβαίως. Σκεφθείτε, για παράδειγμα, την χώρα μας. Σκεφθείτε πόσα Δημόσια Μουσικά Σύνολα έχουμε σε περίοδο κρίσης. Μιλάμε για τρομερά κονδύλια και δημόσιες θέσεις με πάρα πάρα πάρα πολλά άτομα. Μια απλή χορωδία δεν έχει ας πούμε, τουλάχιστον, 20 άτομα που να αμείβονται με 1000 ευρώ το μήνα; Και έναν μαέστρο που μπορεί να αμείβεται με 1700; Και έναν φροντιστή; Το κτήριο των προβών τους; Τις μετακινήσεις τους; Μια απλή χορωδία, δηλαδή, στην Ελλάδα σήμερα στοιχίζει στο δημόσιο 25.000 ευρώ το μήνα το λιγότερο… Φυσικά και στηρίζει η πολιτεία. Φυσικά και οι Έλληνες στηρίζουν. Υπερβολικά στηρίζουν θα’ λεγα… Στην Ελλάδα, ας πούμε, που το φαινόμενο αυτό της στήριξης της Πολιτείας είναι σε έξαρση, όλοι επιθυμούν να μπουν σε ένα μουσικό σύνολο!! Γιατί όλοι επιθυμούν να μπουν σε ένα μουσικό σύνολο παντοιοτρόπως και κανείς δεν επιθυμεί να πάει στην Ιταλία να σπουδάσει και να γίνει Κανονικός Τραγουδιστής Όπερας και να έχει Κανονική Καριέρα ελεύθερου επαγγελματία Τραγουδιστή σε όλα τα θέατρα του κόσμου ή και να γίνουν Δάσκαλοι Φωνής αν βαριούνται την επαγγελματική ζωή του Τραγουδιστή που σημαίνει αεροπλάνα συνέχεια, βαλίτσες, ξενοδοχεία και μοναξιά;

  • Η παιδεία επηρεάζει τον καλλιτέχνη και τον θεατή;

  Μα η παιδεία μας επηρεάζει όλους… Η παιδεία είναι αυτή που διαχωρίζει τους ανθρώπους από τα κτήνη και τους καθιστά χρήσιμους σε ένα κοινωνικό σύνολο. Ο Κανονικός Τραγουδιστής μορφώνεται. Είναι επιλογή του και το κάνει… Ο θεατής αν δεν έχει παιδεία απλά δεν θα μεταφράσει σωστά την Τέχνη και απλά θα πηγαίνει παντού στα πάντα και θα βγάζει φωτογραφίες ότι είναι στο Ηρώδειο, στο Μουσείο κλπ. Η παιδεία είναι προσωπική μας υπόθεση. Όποιος την επιθυμεί, την αποκτά και όποιος δεν την επιθυμεί κάνει ότι την έχει…

  • Η χώρα μας μπορεί να προσφέρει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση στους μελλοντικούς καλλιτέχνες;

  Προσπαθώ να αποφεύγω, όσο (…διακριτικά) μπορώ, να χρησιμοποιώ την λέξη καλλιτέχνης για όλους. Στην Αρχαία Ελλάδα οι καλλιτέχνες ήταν όσοι ασχολούνταν με τα εικαστικά. Οι υπόλοιποι ήταν οι ηθοποιοί και οι Τραγουδιστές. Αν εννοούμε εδώ, με τον όρο καλλιτέχνες, τους τραγουδιστές θα πω πολύ απλά ότι αν θέλει κανείς να γίνει Κανονικός Τραγουδιστής Όπερας θα πρέπει να πάει μόνο στην Ιταλία και να σταθεί τυχερός ώστε να τον αναλάβει προσωπικά ένας Κανονικός Τραγουδιστής Όπερας και να τον διδάξει.

  Όχι, η Ελλάδα δεν παρήγαγε ποτέ Κανονικούς Τραγουδιστές ή Δασκάλους Φωνής Όπερας. Η εκπαίδευση ενός μαθητή Όπερας στην Ελλάδα είναι απλά ένα άλλο σύμπαν… Είναι ένας διαφορετικός πλανήτης. Πολλές φορές λέω ότι είναι διαφορετικό πράγμα το να τραγουδά κανείς ρεπερτόριο Όπερας με μιμούμενη Οπερατική φωνή και διαφορετικό πράγμα το να είναι κανείς Κανονικός, Πραγματικός, Τραγουδιστής Όπερας. Προσωπικά εγκατέλειψα λαμπρές και άκρως επιτυχημένες σπουδές εδώ στην Αθήνα σε πολύ μεγάλο και σπουδαίο Ωδείο των Αθηνών όταν με πήρε μαζί του ο Carlo Colombara στην Ιταλία για να μου μάθει την Ιταλική Σχολή Τεχνικής Φωνής Όπερας!

• Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τις παραγωγές; Οι νέοι καλλιτέχνες μπορούν να βιοποριστούν από αυτή την δουλειά;

  Αν μιλάμε για τους δημόσιους Μουσικούς, ναι, βεβαίως και μπορούν να βιοποριστούν, σαφέστατα. Όσο για τους νέους στην Ελλάδα που δεν έχουν διορισθεί σε κάποιο Δημόσιο Μουσικό Σύνολο, φαντάζομαι ότι θα δυσκολεύονται- εκτός αν δεν έχουν τον κάλο στο κεφάλι ότι είναι καλλιτέχνες, κι ότι μπορούν να δουλέψουν σε ένα μπαρ ή σε ένα ντελίβερι, όπως έκανα κι εγώ ως φοιτητής.

  Όχι, δεν έχω δει εγώ φτωχότερες παραγωγές λόγω της κρίσης. Εγώ, βέβαια, δεν ανήκω σε Δημόσιο Μουσικό σύνολο πλέον, γιατί έχω παραιτηθεί από όσα ήμουν όταν έφυγα για την Ιταλία. Ακούω, όμως, για κάποιες μικρές μειώσεις των μισθών τους, αλλά όχι σημαντικά προβλήματα…

  • Υπάρχει αξιοκρατία στον χώρο αυτό; Κατά πόσο εκμεταλλευόμαστε (ως χώρα) τα νέα ταλέντα;

  ‘Όσο ήμουν στην Ελλάδα φοιτητής και παρακολουθούσα το πως γίνονταν οι οντισιόν και ποιους έπαιρναν και γιατί, ε οκ… δεν ήταν και τόσο αξιοκρατικά! Υπήρχαν κάποιοι διαγωνισμοί που όλοι γνωρίζαμε ότι για να κερδίσεις θα έπρεπε να ήσουν μαθητής μόνο του τάδε. Δεν υπάρχουν νέα ταλέντα. Προσωπικά, δεν πιστεύω στη λέξη ταλέντο. Στο μόνο που πιστεύω είναι το μέγεθος της αγάπης σου και της αφοσίωσής σου σε αυτό που καταπιάνεσαι…

  Όποιος νέος θέλει να ασχοληθεί με την Όπερα σε Κανονικό βαθμό και να μην είναι γελοίος φεύγει για την Ιταλία! Γίνεται πρώτα Κανονικός Τραγουδιστής και μετά αποφασίζει αν θα κάνει καριέρα σε θέατρα, ρόλους και στην διδασκαλία ή και στα δύο. Τώρα εδώ στην Ελλάδα δεν ξέρω τι κάνουν, δεν ανήκω εγώ σε κάποιο Μουσικό σύνολο για να ξέρω τις λεπτομέρειες και τι γίνεται κάτω απ’ το τραπέζι και αν γίνεται κάτι κάτω από κάποιο τραπέζι κλπ κλπ… Δεν έχω ιδέα τι κάνουν εδώ, δεν ασχολούμαι με τέτοια καθόλου γιατί δεν έχουν καμιά καλλιτεχνική αξία. Έχουν μόνο βιοποριστική αξία. Και επίσης δεν καταλαβαίνω γιατί όταν κάποιος παραπονείται ότι δεν υπάρχει αξιοκρατία, δίνει συνεχώς οντισιόν για να μπει σε ένα Μουσικό Σύνολο που κατά τα λεγόμενά του δεν έχει αξιοκρατία!! Αν υπονομεύεις κάτι, γιατί σπεύδεις διακαώς να μπεις..; Δηλαδή, είναι και κουτό νομίζω. Αν δεν σ’ αρέσει κάτι, το αποφεύγεις… Δεν τρέχεις να το αποκτήσεις!!

  Προσωπικά εμένα το λεγόμενο μέσον δεν με ενοχλεί, αν αυτός που είναι σε κάποια θέση είναι καταπληκτικός! Αν μάθαινα, δηλαδή, ότι ο Ettore Bastianini πήρε την θέση του Α’ βαρύτονου στην Σκάλα του Μιλάνου, δεν θα με ενοχλούσε καθόλου γιατί ο Bastianini ήταν ένας καταπληκτικός Τεχνικά Τραγουδιστής και του άξιζε αυτή η θέση και ευτυχώς για την Όπερα που την πήρε.

  • Η όπερα έχει πολιτική διάσταση;

  Η ιστορία έχει δείξει ότι ναι, έχει κατά καιρούς και πολιτική διάσταση… Κυρίως παλιότερα. Η Όπερα -κυρίως- σε μορφώνει σε υψηλά ιδανικά, σε κάνει εξυπνότερο. Τώρα, ο Χίτλερ βέβαια στις ομιλίες του έβαζε Βάγκνερ· ε, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Βάγκνερ έχει φασιστική Μουσική επειδή κάποιος την χρησιμοποίησε…

  Οι Ιταλοί έχουν το χορωδιακό μέρος απ’ το Ναμπούκο του Βέρντι ως ύμνο όταν απαλλάχτηκαν από τους Αυστριακούς. Ε, οκ… Η μουσική δεν έχει γραφθεί για να επιτελέσει τέτοια πράγματα, αν και κάποιοι κλασικοί σύνθετες, ε, έκαναν και λίγο πολιτική κάποιες φορές με την μουσική τους… Περνούσαν μηνύματα αλλά πολύ διακριτικά! Η Όπερα σε μεταμορφώνει σε άνθρωπο, με ό,τι σημαίνει αυτό…

  • Πως φαντάζεστε το μέλλον της όπερας;

  Το φαντάζομαι με άκρως μορφωμένους Τεχνικά Τραγουδιστές για να μπορούν αυτά τα “δοχεία” να μεταφέρουν με ακρίβεια την Τέχνη από τους συνθέτες στο κοινό. Ο Τραγουδιστής της Όπερας είναι κάτι σαν μεταφραστής Τέχνης. Θα πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά την γλώσσα της Μουσικής για να την μεταφέρει απλοϊκά στο κοινό και να το βοηθήσει!

  • Με ποιο τραγούδι θα θέλατε να κλείσουμε την συνέντευξή μας;

  Θα θελα να συστήσω στο κοινό να ακούσει το Requiem Verdi… Σε αυτό το επικό έργο του Θεϊκού συνθέτη Βέρντι, περιλαμβάνεται όλη η διαδρομή των συναισθημάτων όλων μας με τον πιο αυθεντικό τρόπο. Ξέρετε, η φόρμα Requiem είναι ουσιαστικά η μουσική της νεκρώσιμης ακολουθίας της Καθολικής Εκκλησίας και πολλοί θεωρούν ακούγοντας το έργο αυτό ότι ουσιαστικά προσευχόμαστε στον Θεό. Ενώ η αλήθεια του συνθέτη δεν είναι ότι προσευχόμαστε, είναι ότι ζητάμε επιμόνως της βοήθειά Του να μας πάρει στην ευθύνη Του. Είναι διαφορετικά αυτά τα δύο… Ακόμη και στην αρχή αυτού του έργου, όταν η χορωδία τραγουδά, αντιπροσωπεύουν όλους εμάς που με σηκωμένα τα χέρια ζητάμε ανήμποροι μια βοήθεια. Στο έργο αυτό αν κάποιο μουσικό σύνολο το ερμηνεύσει απλά μουσικά σωστά, χωρίς ορθογραφικά λάθη, σαν να εξετάζονται σε σολφέζ Ωδείου, χωρίς ευγένεια, χωρίς πάθος, χωρίς σωστή μετάφραση της μελωδίας σαν να παίζουν δημόσιοι υπάλληλοι, η μελωδία πεθαίνει. Από όλο το Requiem Verdi θα θελα να σας αποχαιρετήσω με το τελευταίο του μέρος, με την άρια Libera me της σοπράνο που με αυτή την άρια τελειώνει φυσικά και το έργο αυτό. Στην τελευταία συγχορδία του έργου, ο Βέρντι, ο ευφυής αυτός συνθέτης, τοποθετεί την συγχορδία Si+ (Σι μείζονα) που είναι η συγχορδία της χαράς, η συγχορδία του φωτός… Ο τρόπος που οδηγεί ο Βέρντι ολόκληρη την Συμφωνική Ορχήστρα και την τεράστια χορωδία που χρειαζόμαστε για ένα Requiem Verdi, είναι παραμυθένιος. Γιατί; Γιατί καταλήγει με τέτοιον τρόπο όπου ενώ σε όλο το έργο οι άνθρωποι ζητούν να τους αναλάβει ο Θεός, με την συγχορδία αυτή η απάντηση του Θεού είναι “Μπορεί… Μπορεί ναι, μπορεί και όχι”. Κι ενώ το έργο τελειώνει, εμείς φεύγουμε όλοι μετέωροι…

 

Περισσότερες πληροφορίες για τον Δημήτρης Ανδρέου μπορείτε να βρείτε στην προσωπική του σελίδα: dimitrisandreou.wordpress.com/

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΟΣΔ ΓΙΑ ΤΟ Σ/Ν ΓΙΑ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ & ΣΥΓΓΕΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

Προς Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού

Κύριο Αριστείδη Μπαλτά

Αθήνα, 21/9/2016

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Μετά τις επισημάνσεις οργανισμών, βουλευτών και διαφόρων φορέων, σχετικά με τις τροποποιήσεις του νομοσχεδίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα, πληροφορούμαστε ότι προβαίνετε σε σημαντικές αλλαγές. Επειδή πρόκειται για ένα πολύ εξειδικευμένο και τεχνικό νομοσχέδιο το οποίο όμως είναι εξαιρετικά σημαντικό για την λειτουργία των οργανισμών μας και την διασφάλιση των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων που εκπροσωπούμε παρακαλούμε να μας δοθεί η δυνατότητα να διατυπώσουμε τις απόψεις μας στις αλλαγές προτού κατατεθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή.

Θεωρούμε δε απαραίτητο να γίνει νομικός έλεγχος και επεξεργασία των αλλαγών από τον ΟΠΙ διότι διαφορετικά μπορεί και εντελώς ακούσια να γίνουν λάθη με πολύ αρνητικές συνέπειες.

Με εκτίμηση,

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

ΑΠΟΛΛΩΝ- ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ- ΕΡΑΤΩ- GEA- GRAMMO- ΟΣΔΕΛ

Επιστολή του ΜΕΤΡΟΝ προς τον ΥΠΠΟ κ. Α. Μπαλτά για το Σ/Ν

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

Αθήνα 8/7/2016

Προς τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Αριστείδη Μπαλτά

Κοιν. Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

 

Το ΜΕΤΡΟΝ είναι σωματείο που εκπροσωπεί ένα σημαντικότατο κομμάτι του Ελληνικού  τραγουδιού. Σήμερα αριθμεί 124 μέλη. (Συνημμένη λίστα μελών) Προς μεγάλη μας έκπληξη διαβάζουμε τις τελευταίες ημέρες επιστολές που υπογράφουν συνάδελφοί μας και ζητούν συνολικά την απόσυρσή του σχέδιου νόμου για την ενσωμάτωση της Ε.Ο.26/2014 στο Εθνικό μας δίκαιο. Ως αιχμή του δόρατος χρησιμοποιείται το άρθρο για την διαμεσολάβηση στη δημόσια εκτέλεση ένα άρθρο για το οποίο και το ΜΕΤΡΟΝ έχει εκφραστεί αρνητικά.

Το κύριο όμως ζήτημα που απασχολεί σήμερα τον χώρο μας είναι εάν η χώρα μας στον τομέα της συλλογικής διαχείρισης θα παραμείνει τριτοκοσμική, επιτρέποντας σε κάποιους να εκμεταλλεύονται τους δημιουργούς και να διαχειρίζονται τα δικαιώματά τους με αδιαφάνεια και καταχρηστικούς όρους ή εάν επιτέλους η συλλογική διαχείριση θα εξυγιανθεί.

Κύριε Υπουργέ, σας διαβεβαιώνουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία συνθετών και στιχουργών επιθυμεί την εξυγίανση της ΑΕΠΙ μέσω της επιβολής κανόνων διαφάνειας, εποπτείας, ελέγχου και ιδίως συμμετοχής μας στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη διαχείριση των δικαιωμάτων μας.

Με μεγάλη ικανοποίηση διαπιστώνουμε ότι το νομοσχέδιο που καταθέσατε στη Βουλή περιέχει πράγματι διατάξεις που διασφαλίζουν τα παραπάνω. Κεντρικό θέμα που απασχολεί όλους τους δημιουργούς είναι η διασφάλιση συνέχειας της λειτουργίας της ΑΕΠΙ στην περίπτωση που επιδεινωθεί περαιτέρω η οικονομική της κατάσταση ή στην περίπτωση που οι μέτοχοί της επιδιώξουν να την μεταφέρουν εκτός Ελλάδος ή να την πτωχεύσουν. Ήδη σύμφωνα με τους ισολογισμούς της έχει πάνω από 13.000.000 ευρώ αρνητικά ίδια κεφάλαια, δηλαδή λείπουν από το ταμείο της 13.000.000 ευρώ από τα χρήματά μας!

Κύριε Υπουργέ, θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό το θεσμό του επιτρόπου. Επίσης είναι θετικό που το νομοσχέδιο επαναφέρει την εύλογη αμοιβή στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές καθώς και μέτρα για την καταπολέμηση της διαδικτυακής πειρατείας.

Για όλους αυτούς τους λόγους σας καλούμε να προχωρήσετε αποφασιστικά το συντομότερο στην συζήτηση και ψήφιση του Σ/Ν. Ευχόμαστε ότι κατά τη συζήτηση στην επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων της Βουλής θα εισακουστεί η άποψή μας και θα επανεξετάσετε το άρθρο της διαμεσολάβησης καθώς και το θέμα της ποσόστωσης εκπροσώπησης των εκδοτών στους ΟΣΔ με βάση τις Ελληνικές ιδιαιτερότητες.

Η επιβολή διαφάνειας, εποπτείας και ελέγχου είναι προς το συμφέρον του συνόλου των δημιουργών. Γι’ αυτό σας ζητούμε να ψηφίσετε το Σ/Ν το συντομότερο δυνατόν.

Με εκτίμηση

Το ΔΣ του ΜΕΤΡΟΝ.

 

Ανακοίνωση του συλλόγου μουσικοσυνθετών – στιχουργών “ΤΟ ΜΕΤΡΟΝ”

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

 

Αξιότιμες κυρίες και κύριοι,

Κατάπληκτοι διαβάσαμε στον τύπο της περασμένης εβδομάδας ότι η ΑΕΠΙ αποφάσισε τη λήξη της λειτουργίας της στην Ελλάδα και τη συνέχιση αυτής στην Κύπρο με την επωνυμία ΑΕΠΙ ΛΙΜΙΤΕΔ! Στα κρυφά, ερήμην των δημιουργών, τα δικαιώματα των οποίων διαχειρίζεται και χωρίς να μας ενημερώσει στοιχειωδώς. Είναι αδιανόητο τα δικαιώματα της Ελληνικής μουσικής να μεταφέρονται εκτός Ελλάδας και να τα διαχειρίζεται πλέον μία Κυπριακή εταιρεία εκτός Ελληνικού δικαίου.

Είναι ολοφάνερο ότι η ενέργεια αυτή της ΑΕΠΙ συμβαίνει ώστε να αποφύγει την εφαρμογή του Ελληνικού νόμου που ελπίζουμε σύντομα να έρθει προς ψήφιση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Ο νέος νόμος για πρώτη φορά επιχειρεί να βάλει τάξη στη συλλογική διαχείριση στην Ελλάδα και να εξορθολογίσει – εξυγιάνει τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης (ΟΣΔ).

Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις είναι εξαιρετικά σημαντικό να συμπεριλάβετε στο νέο νομοσχέδιο διατάξεις που να ακυρώνουν το ενδεχόμενο καταστρατήγησης του, με την μεταφορά της έδρας της ΑΕΠΙ στην Κύπρο.

Θεωρούμε θετικές τις διατάξεις του νομοσχεδίου (όπως αυτό αναρτήθηκε στη διαβούλευση) που επιβάλλουν διαφάνεια, λογοδοσία, εποπτεία και έλεγχο στη λειτουργία των ΟΣΔ και που επιβάλλουν τη συμμετοχή των δημιουργών στη λήψη των αποφάσεων. Εξαιρετικά σημαντική είναι η διάταξη που υποχρεώνει τους ΑΟΔ με δεσπόζουσα θέση, όπως είναι η ΑΕΠΙ, να λειτουργούν με τη μορφή ΟΣΔ και με όλες τις παραπάνω υποχρεώσεις.

Επίσης θετική είναι η διάταξη που παρέχει τη δυνατότητα διορισμού επιτρόπου σε ΟΣΔ που έχουν οικονομικά ή διαχειριστικά προβλήματα. Είναι ένα ύστατο μέτρο το οποίο μπορεί όμως να αποτρέψει τυχόν κενό στην αγορά που θα είχε καταστρεπτικά αποτελέσματα όχι μόνο για το σύνολο των δημιουργών αλλά και για το σύνολο των χρηστών. Θετική είναι επίσης η διάταξη για την καταπολέμηση της διαδικτυακής πειρατείας.

Τέλος, εξαιρετικά σημαντική είναι η διάταξη για την εύλογη αμοιβή σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές όμως θα έπρεπε να οριστεί σε 6% για να δικαιολογείται ο χαρακτηρισμός εύλογη και όχι μόλις στο 2%, όπως προβλεπόταν στο αρχικό σχέδιο νόμου. Ευελπιστούμε ότι δεν ευσταθούν οι φήμες ότι δεν θα υπάρχει η σχετική διάταξη στο προς κατάθεση σχέδιο νόμου, μετά από πιέσεις των εταιρειών πληροφορικής.

Όμως θεωρούμε αρνητική και ενδεχομένως εξαιρετικά επιζήμια τη διάταξη για τη διαιτησία στη δημόσια εκτέλεση, η οποία είναι πολύπλοκη και χρονοβόρα και ενδέχεται να φέρει μεγάλη αναστάτωση στην αγορά και άρνηση καταβολής δικαιωμάτων. Καλούμε τον Υπουργό να την αφαιρέσει από το προς κατάθεση νομοσχέδιο. Επίσης θα πρέπει να γίνει πρόβλεψη ώστε η συμμετοχή των μουσικών εκδοτών στα όργανα των ΟΣΔ να είναι περιορισμένη σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική και τις ιδιαίτερες Ελληνικές συνθήκες.

Αναμένουμε να φέρετε σύντομα προς ψήφιση το σχέδιο νόμου και να διασφαλίσετε τη συνέχιση της λειτουργίας της ΑΕΠΙ εντός της Ελληνικής επικράτειας και στο πλαίσιο του νέου νόμου.

 

Το ΔΣ του ΜΕΤΡΟΝ

Φοίβος Δεληβοριάς (Πρόεδρος)

Παναγιώτης Καλαντζόπουλος (Αντιπρόεδρος)

Αντώνης Πλέσσας (Γραμματέας)

Γιώργος Ανδρέου (Ταμίας)

Μανώλης Φάμελλος, Φοίβος Τασσόπουλος,, Στάθης Δρογώσης (Μέλη)

 

Απόστολος Αρμάγος: «Η ζωή είναι μια μάχη, είναι γεμάτη συγκρούσεις. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πολύ δυναμικές και στο σύμπαν υπάρχει γενικά μια συνεχής κίνηση και δεν υπάρχει σταθερότητα πουθενά. Αυτό νομίζω έχει σχέση και με την αγάπη».

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

 

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο

Τον γνώρισα κάπου στα Εξάρχεια. Ένας ενδιαφέρον άνθρωπος, προσηνής και ευγενικός. Μου προκάλεσε αμέσως το ενδιαφέρον. Το ίδιο κιόλας βράδυ έψαξα για την δουλειά του. Εκείνο που μου έκανε αίσθηση ήταν η καθαρότητα του ήχου του. Τίποτα το περιττό… τίποτα το βεβιασμένο. Μονάχα αυτός και η ιδιαίτερη αισθαντικότητά του.

«Κι αν όλα ξεθωριάσανε
ακόμα πριν αρχίσουν
δε μένει να ελπίζω πια
ο έρωτας σαν φεύγει
μια βόλτα μόνο κόστισε
ολόκληρη η ζωή μου»

Το Μουσικό Καφενείο έχει την τιμή να φιλοξενεί τον Απόστολο Αρμάγο και να συζητά μαζί του εφ’ όλης της ύλης.

• Σ’ ένα μεγάλο μέρος του έργου σου φαίνεται να σε απασχολεί το θέμα της αγάπης. Τι είναι, για σένα, αγάπη;

Έλα ντε…δεν είμαι σίγουρος. Όσο γερνάω, που λέω και στο τραγούδι μου, πιστεύω πως είναι δύσκολο να αγαπάς πραγματικά. Η ζωή είναι μια μάχη, είναι γεμάτη συγκρούσεις. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πολύ δυναμικές και στο σύμπαν υπάρχει γενικά μια συνεχής κίνηση και δεν υπάρχει σταθερότητα πουθενά. Αυτό νομίζω έχει σχέση και με την αγάπη. Άλλες φορές, πιστεύω, πως υπάρχει αγάπη κι άλλες όχι. Δεν ξέρω τί είναι πάντως. Ίσως η κατανόηση και ο αλληλοσεβασμός μεταξύ των ανθρώπων, καθώς και ο σεβασμός απέναντι στη φύση.

• Μουσικά που εντάσεις τον εαυτός σου;

Θεωρώ τον εαυτό μου τραγουδοποιό, που ‘φτιάχνει’ τραγούδια με ελληνικό στίχο. Δεν τον εντάσσω κάπου, γιατί στα cd μου κάποιος θα ακούσει κλασική, παραδοσιακή, ποπ, ροκ και λαϊκή μουσική. Με λίγα λόγια, γράφω μουσική με ελληνικό στίχο.

• Πόσο δύσκολο είναι για έναν μουσικό να συνοδεύσει τις μελωδίες του με στίχους;

Εξαρτάται από το ταλέντο, τις εμπειρίες του και την ανάγκη να εκφραστεί. Δε γνωρίζω για τους άλλους∙ εγώ γράφω στίχους, αλλά δε μου είναι το ίδιο εύκολο, όπως το να συνθέτω μια μελωδία. Στη δική μου περίπτωση, για να καθίσω να γράψω, χρειάζομαι κίνητρα γιατί αλλιώς ξεχνιέμαι και αφήνω το χρόνο να κυλάει.

• Τι μουσική ακούς;

Ακούω διάφορα πράγματα. Ελληνική και ξένη μουσική πολλών ειδών. Μου αρέσει πολύ η κλασική, η ροκ και η τζαζ, καθώς και η ελληνική παραδοσιακή μουσική.

• Θα ήθελες να μας μιλήσεις για την συνεργασία σου με την ερμηνεύτρια Ξένια Ροδοθεάτου;

Με την Ξένια γνωριζόμαστε από το 2004. Πέρασε αρκετός καιρός ώστε να συντονιστούμε και να δημιουργήσουμε κάτι μαζί. Μου άρεσε η φωνή της και συμφωνήσαμε να κάνουμε ένα ντέμο με δικά μου τραγούδια στο στούντιο του φίλου της Νίκου Ξύδη. Το ντέμο κατέληξε να γίνει κανονικό cd με πέντε κομμάτια και κυκλοφόρησε το 2013 με τίτλο ‘Το η του ήλιου’.

• Τον Νοέμβριο βγήκε ο νέος σου δίσκος «Απόσχιση». Μίλησέ μας γι’ αυτή σου τη δουλειά.

Η ‘Απόσχιση’ είναι το δεύτερο cd μου, αλλά ουσιαστικά η πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά, που έκανα μαζί με την Ξένια Ροδοθεάτου. Περιλαμβάνει εννέα τραγούδια σε στίχους δικούς μου, αλλά και άλλων νέων στιχουργών. Στο δίσκο συμμετέχουν πολλοί αξιόλογοι μουσικοί που είναι και οι ίδιοι δημιουργοί, πράγμα πολύ σημαντικό, και υπάρχει ένα ντουέτο που ερμηνεύει η Ξένια με τον Αλέξανδρο Καψοκαβάδη, από τους Ματ σε δυο υφέσεις. Πιστεύω πως είναι μια δουλειά που αξίζει να ακουστεί και όσοι ακούνε ελληνική μουσική θα την απολαύσουν.

• Ένας νέος μουσικός τι δυσκολίες συναντά σήμερα στην προώθηση του έργου του;

Μεγάλη κουβέντα αυτή. Ενώ στις μέρες μας είναι γενικά εύκολο να κυκλοφορήσεις τη μουσική σου σε φυσικό προϊόν -δηλαδή να φτιάξεις ένα cd- για να το προωθήσεις, αναγκάζεσαι να κάνεις ένα σωρό άλλα πράγματα, που δεν έχουν σχέση με τη δημιουργία. Επειδή οι εταιρίες πλέον δεν στηρίζουν τους νέους καλλιτέχνες, πρέπει τα κάνεις όλα μόνος σου.

Το ραδιόφωνο, δε βοηθάει ιδιαίτερα, μη σου πω σχεδόν καθόλου, έναν νέο καλλιτέχνη. Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο παίζει τα ίδια πράγματα συνεχώς που ναι, είναι ωραία, αλλά ως πότε θα τα ακούμε πια. Επίσης, ο περισσότερος κόσμος, πιστεύει πως ό,τι ακούμε στο ραδιόφωνο είναι καλό και άξιο και ό,τι δεν ακούγεται σημαίνει πως μάλλον δεν αξίζει και τόσο. Κακά τα ψέματα, το ραδιόφωνο το έχεις ανάγκη γιατί έτσι σε μαθαίνει ο κόσμος και μπορεί να έρθει εκεί που εμφανίζεσαι. Ας μη μένουμε μόνο στα αρνητικά όμως. Ευτυχώς υπάρχει το διαδίκτυο όπου μπορείς να διαδόσεις τη μουσική σου και να γνωστοποιήσεις το έργο σου, ανεβάζοντας τα κομμάτια σου ή τα video clip σου. Και τα ιντερνετικά ραδιόφωνα είναι πιο φιλικά απέναντι στους νέους καλλιτέχνες.

• Εκτός από μουσικοσυνθέτης διδάσκεις και στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Πως συνυπάρχουν αυτοί οι δύο ρόλοι;

Άλλος το πρωί κι άλλος το βράδυ που λένε. Και τα δυο έχουν σχέση με τη μουσική, δεν είναι πως δουλεύω σε σούπερ μάρκετ, όπως στο παρελθόν. Επίσης, και τα δυο σχετίζονται με τη δημιουργία.

Δεν είναι εύκολος ο ρόλος του δασκάλου και μιλάμε για το δημοτικό σχολείο. Ευαίσθητες ηλικίες, τα παιδιά ρουφούν όλη σου την ενέργεια και πολλές φορές αρκούν 45 λεπτά για να κουραστείς. Βέβαια, καθημερινά ακούς ατάκες που σε κάνουν χαρούμενο και ξεχνάς την κούραση και τις δυσκολίες. Πέντε δύσκολες ώρες κάθε μέρα αλλά και πέντε ατάκες που ισοφαρίζουν την κούραση και έτσι περνάει ο καιρός. Μέσα μου πιστεύω πως κάτι θα τους μείνει και φέτος, μια πληροφορία, ένα τραγούδι, δυο-τρεις λέξεις, οι όμορφες γιορτές.

Και όταν γυρίζεις πίσω στο σπίτι κάνεις την τρίτη σου δουλειά που είπαμε πριν. Προσπαθείς να προωθήσεις το έργο σου. Τα βάζω κάτω και λέω: Πόσες δουλειές κάνω; Είμαι μουσικοσυνθέτης, είμαι δάσκαλος, είμαι μάνατζερ, είμαι μουσικός που κάνω και live. Ξεχνάω κάτι;

• Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;

Ετοιμάζω δυο πράγματα. Ένα πρότζεκτ με την Ξένια Ροδοθεάτου και ένα άλλο με έναν νέο ερμηνευτή. Με αυτά θα ασχοληθώ πιο ειδικά μετά την παρουσίαση του δίσκου μας στο ΡΥΘΜΟΣ stage στην Ηλιούπολη, την Κυριακή 19 Απριλίου. Εγώ και η Ξένια Ροδοθεάτου θα μοιραστούμε τη σκηνή με τη Χρυσούλα Κεχαγιόγλου, η οποία θα παρουσιάσει κι αυτή τον πρώτο της δίσκο.

• Με ποιο τραγούδι θα ήθελες να κλείσουμε την συνέντευξη;

Με τον ‘Στόχο’. Είναι ένα σκοτεινό τραγούδι, εσωστρεφές. Για άλλους το καλύτερο του δίσκου και για άλλους το χειρότερο.

Πέτρος Σατραζάνης: «Μη γελιόμαστε. Δε με αφορά κανένα μήνυμα κρυφό ή φανερό. Τα ψυχολογικά μου εκτονώνω, και κάνω μακροβούτια σε θάλασσες προσώπων , ιδεών και ιστοριών. Αν δακρύσει κάποιος με τη μουσική μου, σημαίνει ότι άκουσε τη σιωπή μου και πήρε ένα μπουκάλι που έριξα στη θάλασσα».

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

 

Συνέντευξη
στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο

Αγαπημένος φίλος. Ιδιαίτερος καλλιτέχνης. Πνευματικός άνθρωπος. Δύσκολος συνδυασμός, μα κυρίως δύσκολη η αποστολή που ανέλαβα. Έθεσα ως στόχο να αποκωδικοποιήσω τις μυστικές ατραπούς της μουσικής του… φανατικός ακροατής του γαρ…

Κάθε που ακούω κάποιο τραγούδι του μπορεί η ποίηση να με συνεπαίρνει, όμως, η μουσική του Πέτρου με βάζει σε μια διαδικασία περιπλάνησης. Υπάρχει κάτι που κρύβει ο μουσικός; Είναι ένα μήνυμα που το ρίχνει στην πελώρια θάλασσα των ιδεών και των μυστηρίων και περιμένει από κάποιον να το βρει; Ή είναι- απλά-  ένα τάλαντο, που επιδέξια το χειρίζεται ο καλλιτέχνης; Τόσες και τόσες φορές, φευ, τυραννήθηκα με αυτή την ιδέα μάταια.

Έτσι, είδα ως τελευταία ελπίδα ετούτη εδώ την συνέντευξη. Αποκρυσταλλώνοντας την εικόνα του καλλιτέχνη, θεώρησα πως κάτι μπορεί να ξεκλέψω από την αύρα του έργου του. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα. Πάντως την απόλαυσα…

Το Μουσικό Καφενείο, μετά από ένα μικρό διάλειμμα, έχει την τιμή και την χαρά να φιλοξενεί τον μουσικοσυνθέτη Πέτρο Σατραζάνη και να συζητά μαζί του εφ’ όλης της ύλης.

 

• Αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό στην μουσική σου, είναι η ατμοσφαιρικότητα της μελωδίας και το ιδιαίτερο δέσιμο της μελωδίας αυτής με τον λόγο. Επίσης, επιλέγεις πιο συχνά την ποίηση, να συνοδεύει την μουσική σου. Θέλεις να μας μιλήσεις λίγο για την προ θετικότητα του καλλιτέχνη;

Σ’ ευχαριστώ για αυτά που λες, αλλά δεν πρόκειται για μια, ακριβώς, συνειδητή επιλογή. Όταν ξεκίνησα να γράφω στην εφηβεία μου, ήθελα κάπως να διοχετεύσω την έμπνευσή μου. Έτσι, συνέθετα μουσικά θέματα και μελοποιούσα (ίσως και ασυναίσθητα) ποίηση , την οποία αναζητούσα σε κάτι παμπάλαιες εκπληκτικές εκδόσεις, που είχαμε στο σπίτι. Η θητεία μου αυτή, εκτός των άλλων, με έκανε να γνωρίσω από πάρα πολύ νωρίς τον ακαταμάχητο πλούτο της ελληνικής ποίησης. Από το Σολωμό , τον Κάλβο και τους ‘’Ελάσσονες’’ μέχρι τον Καρυωτάκη, το Ρίτσο, το Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Καρούζο, τον Αναγνωστάκη, τον Εμπειρίκο κλπ.
Με τον τρόπο αυτό αγάπησα τη γλώσσα στην οποία νιώθω, αισθάνομαι και ομιλώ, βρίσκοντας εκεί μέσα την πατρίδα μου. Ειδικά, σήμερα αυτό το εφόδιο, με κάνει να μην υποκύπτω στην αυτομαστιγωτική τάση ορισμένων νεοελλήνων (δυστυχώς των πιο πολλών) που αποθεώνοντας την αντίφασή τους, κατηγορούν και κατηγοριοποιούν ό, τι τους καίει βαθιά. Φτάσαμε λοιπόν σήμερα διχασμένοι, να μισούμε τον όμοιό μας και να χρειαζόμαστε εχθρούς για να πολεμήσουμε, αντί αδελφούς να πορευτούμε. Κάτι άλλο με ρώτησες όμως…στο απάντησα τελικά;

• Ποιο είναι το κρυφό μήνυμα, που θέλει ο καλλιτέχνης Πέτρος να περάσει μέσα απ’ το έργο του;

Μη γελιόμαστε. Δε με αφορά κανένα μήνυμα κρυφό ή φανερό. Τα ψυχολογικά μου εκτονώνω, και κάνω μακροβούτια σε θάλασσες προσώπων , ιδεών και ιστοριών. Αν δακρύσει κάποιος με τη μουσική μου, σημαίνει ότι άκουσε τη σιωπή μου και πήρε ένα μπουκάλι που έριξα στη θάλασσα. Το άνοιξε και τον άγγιξε. Εκεί είναι η μαγεία. Στην δια-προσωπική περιπέτεια. Τόσο άπιστοι είναι πλέον οι άνθρωποι στη δύναμη του αοράτου, που νομίζουν ότι αν φορτώσουν ηθικολογικά ένα έργο, του προσδίδουν νόημα ή το κατευθύνουν. Στο τέλος θα το χτυπάν και στην πλάτη, για να πάει στον προορισμό του, όπως θέλουν αυτοί.

• Εκτός από μουσικός έχεις κάνει και σπουδές στην Φιλοσοφία. Τα συνδυάζεις αυτά τα δύο ή αποτελούν κομμάτια δύο διαφορετικών προσώπων/ ρόλων σου;

Η Φιλοσοφία, (και η φιλοσοφική γραφή και σκέψη) δεν είναι ένα χαζοχαρούμενο παίξε –γέλασε, όπου διαβάζοντας πέντε ατάκες, δέκα βιογραφίες, και θέτοντας μικροαστικά ερωτήματα δήθεν ψαγμενιάς να είμαστε έτοιμοι να ασχοληθούμε μαζί της. Είναι ένας διαφορετικός τρόπος να λειτουργείς το μυαλό, την ψυχή και το κορμί σου. Είναι μιαν άλλη πρόταση ζωής. Είναι καταβύθιση στην ουσία και στην -κάτω από τις επιφάνειες- ζωή των όντων. Είναι σκληρή μελέτη. Ποιος έχει τη διάθεση και το στομάχι να τα πράξει τούτα;

• Τι είναι αυτό που σε οδήγησε στην τέχνη;

Ο εαυτός μου.

• Θα ήθελες να μας εισαγάγεις λίγο στο μουσικό σου εργαστήρι; Πως γράφεις; Βασίζεσαι στους στίχους ή πρώτα γράφεις την μουσική;

Όταν μου δίνουν στίχους, ή τους βρίσκω εγώ , διαβάζοντας τους γεννιέται ή δε γεννιέται μέσα μου μια μουσική. Αυτή ακριβώς αποτυπώνω, ή τουλάχιστον προσπαθώ. Βέβαια, όταν είμαι στο γραφείο ή στο πιάνο με τα γραπτά μου, δουλεύω και επεξεργάζομαι μουσικά θέματα, που ανά καιρούς συνέθετα και  σημείωνα, με στόχο να θερμάνω τη δημιουργική φαντασία μου. Το μυαλό και η καρδιά χρειάζονται έναν ερεθισμό, έναν σπινθήρα για να πουν την ιστορία τους. Δε θα στην κάνουν εύκολα τη χάρη. Θέλουν παίδεμα. Και αυτός ο αγώνας είναι σκληρός, μοναχικός και αινιγματικός. Για αυτό και τόσο όμορφος.

• Μπορείς να μας πεις πέντε εικόνες, που σου έρχονται στο μυαλό, από τη μέχρι τώρα πορεία σου;

Ένα 16χρονο παιδί στον 7ο όροφο μιας πολυκατοικίας στη Θεσσαλονίκη, να προσπαθεί να αποδώσει έναν ακατανόητο εσωτερικό χείμαρρο ήχων βάζοντας τα χέρια του στο πιάνο. Εκείνες οι στιγμές της δημιουργίας, όπου μου αποκαλύπτονταν μια ικανότητα μου ήταν κάτι μαγικό.
Το βλέμμα και τα λόγια του Μίκη Θεοδωράκη όταν, 20 χρονών κάθισα στο πιάνο του και του έπαιξα μουσική μου. Η πρώτη μου συναυλία στο παλιό κτήριο του Μουσείο Σύγχρονης τέχνης Φλώρινας. Ένα νεοκλασικό δίπλα στο ποτάμι, δέκα μέτρα από το σπίτι του Μελισσοκόμου, όπου γύρισε την ταινία του ο Θ. Αγγελόπουλος. Ένιωσα ότι χάραξα τη στιγμή και τη ρούφηξα. Η πρώτη συνύπαρξη με τη Μαρία Φαραντούρη στη σκηνή. Φοβερή εικόνα, σφηνωμένη,
και η αέναη εικόνα των φίλων μου που μαζί τους γεννώ και αναθρέφω αυτά που μας στιγμάτισαν.

• Ποιος είναι ο αγαπημένος σου στίχος;

«Κυνηγούσα τ’ όνειρο για να μάθω την αλήθεια» του Νίκου Γκάτσου και «Πάντα περνάς τη φωτιά για να φτάσεις τη λάμψη» του Οδυσσέα Ελύτη.

• Τι μουσική ακούς;

Ακούω φανατικά και από μικρό παιδί Βασίλη Τσιτσάνη, συμφωνική μουσική μεταρομαντικών συνθετών και ορισμένους Ρώσους Ντ. Σοστακόβιτς , Τσαϊκόφσκι, Μουσόρσκυ και Ραχμάνινοφ. Μίκη Θεοδωράκη, Ζακ Μπρελ, Νικ Κειβ και Μπίτλς.

• Ποιος είναι ο μεγαλύτερός σου φόβος;

Η όψη του Θανάτου.

• Ποια η θέση του καλλιτέχνη σήμερα;

Αυτή που ήταν και χτες. Κουκκίδα ενός απροσδιόριστου χάρτη: Μοναξιά και αυτοκαταστροφή. Μεγαλείο και αγωνία. Ένα σφυρί που χτυπάει το φλοιό της φτήνιας και του τίποτα . Μια επίμονη μεγαλομανία και ένας λυρισμός που σπάει την πέτρα της φθοράς.

• Με ποιο τρόπο η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τη δουλειά σου; Θα έκανες ποτέ συμβιβασμούς;

Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό. Στο ότι με καθυστερεί να εκδώσω την πρώτη ολοκληρωμένη μου μουσική πρόταση. Συμβιβασμούς; Δεν ξέρω. Αν εννοείς, το να ξεφτιλίζομαι για να επιβιώνω, έχω να πω πως, τη δίνω αυτή τη μάχη εδώ και χρόνια. Εργάζομαι, σπουδάζω και παράγω καλλιτεχνικό έργο. Είμαι συνεπής στην τρέλα μου, και έχω αλλεργική σχέση με την τάση αυτή της υπερκουλτούρας που με ωραία φορέματα, μπλε σμόκιν και ‘’οδηγούς κατανόησης έργων τέχνης’’ σβαρνίζει τον εστετισμό της.

• Έχεις facebook; Ποια είναι η επαφή σου με το κοινό;

Έχω ναι. Ξεσπάω, εκτονώνομαι, κουβεντιάζω, παρουσιάζω την οπτική μου και τη δουλειά μου μέσα από αυτό∙ έχοντας επίγνωση ότι η ζωή είναι εκεί έξω και εδώ μέσα παίζουμε όλοι τους ρόλους μας, φορώντας τα καλά μας. Η επαφή μου με το κοινό; Κυκλοθυμική.

• Που σε βρίσουμε φέτος;

Στη Γαλλία το Δεκέμβρη. Θα παίξω τη μουσική μου για μια θεατρική-αφηγηματική παράσταση πάνω σε Ελληνικούς μύθους σε κεντρικό Θέατρο του Παρισιού. Τα υπόλοιπα σχέδια, σχεδιάζονται ακόμη.

• Με ποιο τραγούδι ή με ποια μουσική θα ήθελες να κλείσουμε την συνέντευξη;

Δεν ξέρω. Επέλεξε εσύ ένα δικό μου!

Απόστολος Καλτσάς: «Πιστεύω στην κρυμμένη ποιότητα, που όλοι διαθέτουμε μέσα μας και που ίσως μόνο κάποιο πολύ δυνατό ερέθισμα μπορεί να αναδείξει».

Tags

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

Συνέντευξη
στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο 

Ο Απόστολος είναι ένα ιδιαίτερο είδος καλλιτέχνη. Ταλαντούχος. Μαχητικός. Ακούραστος. Αφοσιωμένος. Απόλυτα συνειδητοποιημένος. Αποδομεί και αποκαλύπτει τις πιο βαθιές συνιστάμενες, αποκρυσταλλώνοντας σε τραγούδι αισθήματα και καταστάσεις.

Δεν είναι πολύς ο καιρός που γνωριζόμαστε, κι όμως ένας ιδιαίτερος δεσμός με ενώνει μ’ αυτόν τον εξαιρετικό καλλιτέχνη. Ίσως είναι που επικοινωνούμε στο ίδιο μήκος κύματος… ίσως πάλι να’ ναι το πάθος μας για την Τέχνη που μας κάνει το ίδιο παιδιά…  ενός σκοτεινότερου θεού…

Το Μουσικό μας Καφενείο συναντά τον Απόστολο Καλτσά και συζητάμε μαζί του εφ’ όλης της ύλης.

• Απόστολε, πως θα περιέγραφες την Ελλάδα του σήμερα;

Δε “βουλιάζει” αλλά ούτε κι “αλλάζει”. Αμήχανη παρατηρεί τις εξελίξεις σ’ ένα κόσμο που αναπροσδιορίζεται συνεχώς. Ξέρει ότι πρέπει να πάρει τα πόδια της και να σηκωθεί, ν’ αναθεωρήσει ιεραρχίες, να εκριζώσει νοσηρές νοοτροπίες και συνήθειες δεκαετιών βαθιά εμπεδωμένες στο συλλογικό υποσυνείδητο, αλλά προς το παρόν σέρνεται. Δεν είναι εύκολο. Ας ελπίσουμε ότι θα τα καταφέρει.

• Σε συνέντευξή σου δήλωσες πως: «η Ελλάδα πεθαίνει. Δεν έχει σημασία αν θα συνεχίσει να υπάρχει σαν κράτος, σαν πρόταση πολιτισμού όμως, σαν διαφορετικότητα και ιδιοπρόσωπη κουλτούρα ο Ελληνισμός πνέει τα λοίσθια». Συνεχίζεις να το πιστεύεις ακόμα αυτό;

Ναι, δεν είμαι αισιόδοξος. Αν, για παράδειγμα, πάρουμε ως αξίωμα ότι η ταυτότητα ενός πολιτισμού εκπορεύεται πρώτα πρώτα απ’ τη γλώσσα του, πράγμα που ισχύει βεβαίως, δες πόσο κομπλεξικοί είμαστε με την ίδια μας τη γλώσσα: Βλέπω πολλά παιδιά να χτυπάνε στο σώμα τους τατουάζ στ΄ αγγλικά, τη γλώσσα της παγκοσμιοποίησης που χρησιμοποιούνε εκατοντάδες εκατομμύρια πάνω στον πλανήτη αυτή τη στιγμή. Αν αυτό δε δείχνει ότι αισθάνονται μειονεκτικά με την ελληνική γλώσσα τότε τί δείχνει; Αφήνω κατά μέρος ότι η ελληνική αποδεδειγμένα είναι ένα απ’ τα πιο πλούσια κι ολοκληρωμένα συστήματα σύλληψης κι έκφρασης του κόσμου, ακόμη κι αν δεν ήταν, δεν είναι ενδεικτικό ότι αυτά τα παιδιά απεμπολούν την ίδια τους τη σπάνια διαφορετικότητα;(Τα ελληνικά ομιλούνται το πολύ από 15 εκατομμύρια ανθρώπους.)Προτιμούν να είναι ανθρώπινα αντίγραφα μιας πολτοποιημένης πολιτισμικά, ομοιόμορφης μάζας χωρίς ιδιαίτερη ταυτότητα. Κι απ’ την άλλη η ιδεολογική σύγχυση σήμερα είναι τέτοια που αν κάνεις τατουάζ στα ελληνικά θα σε κατηγορήσουν αυτόματα ως εθνικιστή και φασίστα! Χρειάζεται πολλή δουλειά για να τα λύσουμε όλα αυτά κ η επίσημη παιδεία δε βοηθάει καθόλου. Τεράστια ευθύνη βέβαια έχουν η Δεξιά και η Αριστερά σ’ αυτή τη χώρα  ολ΄ αυτά τα χρόνια, η μεν με το να μην  ανανεώνει την εθνική αυτοσυνειδησία και συμβολική, η δε με το να τις κατεδαφίζει.

• Τι έχει να προσφέρει η Τέχνη στους φραπεδόμαγκες νεοέλληνες;

Μάλλον τίποτα απ’ τη στιγμή που δε μπορούν να την καταλάβουν. Αλλά αν αυτοί οι ίδιοι είχαν την ευαισθησία να μην παρκάρουν ας πούμε το αμάξι τους αβασάνιστα σε χώρους για τους πεζούς και δεν άφηναν τα σκουπίδια τους στην παραλία ή φρόντιζαν αυτούς που έχουν ανάγκη και τα αδέσποτα, δεν θα’ χα κανένα πρόβλημα να πίνουν όλη μέρα φραπέ και να ακούν σκυλάδικα, δε θα με ενοχλούσε, ειλικρινά. Η τέχνη όμως ευαισθητοποιεί, σε κάνει πιο ελεύθερο και χρήσιμο άνθρωπο.

• Είσαι «στρατευμένος» καλλιτέχνης;

Δεν είμαι στρατευμένος κομματικά, είμαι στρατευμένος με τη ζωή! Δεν έχω καμιά πολιτική ιδεοληψία απ’ αυτές που πασχίζουν να στριμώξουν τη ζωή στα μέτρα μιας άκαμπτης ιδεολογίας, αντί να κάνουν το αντίθετο: να προσαρμόζουν τις ιδέες στα μέτρα της πραγματικής ζωής, που θεωρώ ότι είναι και το αυτονόητο…

• Τι σε κρατά, τι σου δίνει δύναμη, για να συνεχίσεις το έργο σου; 

Έχω ευτυχώς τον τρόπο να απολαμβάνω τον εαυτό μου μέσα απ’ αυτό που κάνω, είναι άλλωστε προνόμιο των μουσικών αυτό σε σχέση με τους εκπροσώπους άλλων τεχνών. Από κει και πέρα με αναπτερώνει η αναγνώριση από φίλους, συνεργάτες και δασκάλους μου.

• Υπάρχει αλληλεγγύη στον καλλιτεχνικό κόσμο;

Υπάρχει στο βαθμό που υπάρχει και σ’ άλλες συντεχνίες. Οι ανταγωνισμοί, οι έριδες, είναι φυσιολογικοί ειδικά σε ψυχολογίες τόσο ανασφαλείς όσο των καλλιτεχνών, αρκεί να μην καταλήγουν σε “τρικλοποδιές”. Θέλω να πιστεύω πάντως  ότι οι νεότερες γενιές μουσικών είμαστε πιο ενωμένοι και μονιασμένοι απ ό, τι οι προηγούμενες.

• Πολλές φορές έχεις αναφέρει πως η κρίση είναι μια ευκαιρία για αναστοχασμό και αυτοκριτική. Το έχουμε καταφέρει; Ο πνευματικός κόσμος έχει κάνει τον δικό του απολογισμό;

Αυτό μένει να αποδειχθεί αλλά όπως προανέφερα οι Έλληνες έχουμε πολύ κακή σχέση με την αυτοκριτική και την αυτοψυχανάλυση. Όσο για τον πνευματικό κόσμο, πρέπει να ορίσουμε ποιός είναι αυτός. Υπάρχουν προσωπικότητες όπως ο Στ.Ράμφος, ο Τάκης Θεοδωρόπουλος, ο Χρ.Γιανναράς, ο Βασίλης Παπαβασιλείου κ.α. που απ’ τη σκοπιά του ο καθένας ,άσχετα αν συμφωνούμε ή όχι, μέσω συνεντεύξεων ή αρθρογραφίας στηλιτεύουν τα κακώς κείμενα, αλλά απ’ τη στιγμή που δεν καλούνται στα τηλεοπτικά μεσημεριανάδικα δεν έχουν καμία δύναμη. Εξάλλου όπως είπε κάποτε κάποιος ‘οι διανοούμενοι είναι άνθρωποι που κάθονται και σκέφτονται, αλλά κυρίως κάθονται! Τώρα αν με ρωτάς αν οι μουσικοί, τραγουδιστές, τραγουδοποιοί κτλ αποτελούν μέρος του πνευματικού κόσμου, με την εξαίρεση ελαχίστων περιπτώσεων θα σου απαντήσω αρνητικά, αυτό άλλωστε είναι και το βασικό έλλειμμα στα μουσικά πράγματα σήμερα. Σπάνια συναντώ μουσικούς που να έχουν μια κουλτούρα ευρύτερη του αντικειμένου τους, να’ χουν ανοίξει π.χ. κι ένα βιβλίο κλασσικής λογοτεχνίας. Δεν υπάρχει το πνευματικό αντίβαρο ενός Χατζιδάκι που έλεγε τα πράγματα έξω απ’ τα δόντια χωρίς να τον νοιάζει αν ήταν αρεστός στις εκάστοτε τρέχουσες ή μέλλουσες εξουσίες.

• Πιστεύεις στους ανθρώπους;

Απ’ όλα αυτά που έχω απαντήσει μάλλον “όχι” προκύπτει, ε; Κι όμως πιστεύω στην κρυμμένη ποιότητα, που όλοι διαθέτουμε μέσα μας και που ίσως μόνο κάποιο πολύ δυνατό ερέθισμα μπορεί να αναδείξει, πιστεύω σε μια συλλογική υπέρβαση που μπορεί να γίνει σχεδόν “ως εκ θαύματος”.

• Γράφεις πιο εύκολα μουσική ή στίχο;

Μουσική βέβαια, οι στίχοι προκύπτουν συνήθως αφού έχω ήδη συλλάβει μια μελωδία που μου αρέσει. Έχει συμβεί όμως και το αντίθετο.

• Πιστεύεις στην έμπνευση ή στον προγραμματισμό και στην δουλειά, για την καλλιτεχνική δημιουργία;

Είναι νομίζω μια σύζευξη και των δύο που φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μόνο με το ταλέντο δεν πας μακριά. Αλλά ούτε και μόνο με την τεχνική.

• Ποιο είναι το σημαντικότερο για σένα: ο έρωτας, η φιλία, το πάθος ή η τέχνη;

Γιατί να πρέπει να διαλέξω; Όλα με θρέφουν. Αν είχα πάντως συνεχώς ακέραια τα τρία πρώτα, ίσως και να μην είχα ανάγκη την τέχνη.

• Έχεις συνεργαστεί με πολλούς γνωστούς καλλιτέχνες, πολλοί εκ των οποίων αντιπροσωπεύουν διαφορετικά μουσικά είδη. Εσύ που εντάσεις στον εαυτό σου;

Στυλιστικά πουθενά γιατί μ’ αρέσουν εξίσου πάρα πολλά είδη. Θέλω απλά να κάνω καλή μουσική πέρα από ταμπέλες. Αυτές τις αφήνω για τους ξερόλες δημοσιογράφους.

•  Ποιες είναι οι επιρροές σου;

Έχω ακούσει πολλή ροκ και ποπ μουσική, πολλή κλασσική και τζαζ. Όσο μεγαλώνω όμως έλκομαι ακαταμάχητα από συνθέτες όπως ο Τσιτσάνης, ο Πιατσόλα ή ο Χιώτης  που πήραν λαϊκές μουσικές και τις εξέλιξαν εισάγοντας νεωτερικά στοιχεία. Το να αναμείξεις αρμονικά το τοπικό με το διεθνές, αυτό είναι το στοίχημα! Και βέβαια συνθέτες με όραμα και Λόγο όπως οι Θεοδωράκης, Χατζιδάκις. Μια σταθερή αναφορά μου είναι οι Νότιος Ήχος του πολύ αδικημένου κατά τη γνώμη μου Αχιλλέα Περσίδη, ενός καταπληκτικού μουσικού και ανθρώπου.

• Από τις συνεργασίες σου, ποια ξεχωρίζεις;

Ήταν μεγάλη μου χαρά να αποδώσει δικό μου τραγούδι ο Γιάννης Κούτρας, ενας σπάνιος τραγουδιστής κι εντελώς  αποκομμένος απ το στάρσιστεμ του εντέχνου. Επίσης καμαρώνω πολύ τις συνεργασίες μου με τη Μελίνα Τανάγρη και τη Μαρία Φαραντούρη ή την Αμερικανίδα σαξοφωνίστρια Jessica Lurie.

• Ποια θεωρείς ως την σημαντικότερη «στιγμή» της καριέρας σου;

Η παρουσίαση του πρώτου μου δίσκου στον Ιανό ήταν μια απίστευτη βραδιά, έμπλεη συναισθημάτων και φοβερής ενέργειας απ’ όλους όσους συμμετείχαν. Την είχε προλογίσει άλλωστε γενναιόδωρα ο Θάνος Μικρούτσικος!

• Έχεις διδάξει μαζί με την κα. Γαλάνη στιχουργική. Θα ήθελες να μας μιλήσεις γι’ αυτή σου την εμπειρία; Συνεχίζεις αυτή σου την δραστηριότητα;

Ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία γιατί συνειδητοποίησα ότι χωρίς να’ μαι δόκιμος στιχουργός ο ίδιος μπορούσα να ενσταλάξω στους σπουδαστές το δικό μου πάθος για την ποιότητα και την ιστορία του νεοελληνικού στίχου, καθώς και την αγάπη μου για το έργο των σημαντικών μας στιχουργών. Βοήθησαν σ’ αυτό βέβαια οι φιλολογικές μου σπουδές όπως και η οξυδέρκεια και η εμπειρία της Δ. Γαλάνη. Το συνεχίζω σε διαφορετικό πλαίσιο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες των νέων ηθοποιών, στο Θέατρο των Αλλαγών.

• Έχεις κάνει ποτέ συμβιβασμούς στην δουλειά σου;

Φυσικά, σε ένα χώρο τόσο πολυεπίπεδο όπως ο μουσικός, αναγκάζεσαι να συμβιβαστείς με πολλά πράγματα γιατί δουλεύεις με πολύ διαφορετικές κι έντονες προσωπικότητες. Αλλά συμβιβασμοί δεν έγιναν ποτέ σε επίπεδο αισθητικό, τουλάχιστον στη δισκογραφία μου.

• Ονειρεύεσαι;

Πολύ και συχνά. Γι’ αυτό και μου αρέσει πολύ ο ύπνος!

• Ποια τα σχέδιά σου για τον χειμώνα;

Εύχομαι να κάνουμε πολλές εμφανίσεις τόσο με τη Σοφία Κουρτίδου, που ερμηνεύει κομμάτια στο δίσκο μου, όσο και μ΄ άλλους σταθερούς αγαπημένους μου συνεργάτες, όπως η Σάσα Παπαλάμπρου, ο Απόστολος Ρίζος, οι Carousel, οι Άνεμος κ.α. Θα συνεχίσουμε την επιτυχημένη θεατρική παράσταση Passport με τον ηθοποιό κι ερμηνευτή Γιάννη Κωσταρή στο Ζp87 κάθε Κυριακή, ενώ αυτή την εποχή μορφοποιώ ένα εθνικ-τζαζ κουαρτέτο με μερικούς εξαιρετικούς μουσικούς της αθηναϊκής σκηνής, με σκοπό να παίζουμε τα ορχηστρικά κομμάτια από τον πρώτο μου δίσκο αλλά και τον επόμενο που θα είναι ορχηστρικός και που θ’ αρχίσω με αργούς ρυθμούς να ηχογραφώ.

• Με ποιο τραγούδι ή με ποια μουσική θα ήθελες να κλείσουμε;

Με το “Down by the seaside” των αγαπημένων Led Zeppelin, μια που το καλοκαίρι είναι ακόμα νωπό.

Ρίτα Αντωνοπούλου: «Οι μισές ευχές που μου δίνουν εάν έβγαιναν αληθινές, θα ήμουν σίγουρα ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον πλανήτη».

Συνέντευξη
στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο 

Πάνω κάτω η Πατησίων. Φωνή μπάσα επιβλητική. Τα γαλάζια μάτια σε κατεύθυνση ίσια προς τα μέσα. Δεν τραγουδά· χαράσσει δρόμους στα ερεβώδη τοπία του Εαυτού. Ποίηση και μελωδία- πόνος και ηδονή- ρυθμός και καρδιοχτύπι · όλα μαζί υποτάσσονται στο αδιαπραγμάτευτο της θωριάς της.

Η Τέχνη γίνεται όπλο. Ο κόσμος γίνεται μια τεράστια αγκαλιά. Η μουσική κερδίζει το χάος.

Το Μουσικό μας Καφενείο συναντά την Ρίτα Αντωνοπούλου και συζητάμε μαζί της για την περιοδεία της με τον Γιάννη Κότσιρα και τον Θάνο Μικρούτσικο… την νέα της δισκογραφική δουλειά που ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει το φθινόπωρο και γι’ άλλα πολλά.

• Τι έχει να προσφέρει η μουσική και το τραγούδι σήμερα; Σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς υπάρχει χώρος για την Τέχνη; 

Νιώθω ότι η ερώτηση είναι ρητορική…το τραγούδι κι η μουσική –γενικότερα-  πήγαιναν και πάνε πάντα χέρι χέρι με την όποια συγκυρία. Δεν είναι τυχαίο, που ολόκληρες εποχές αναβιώνουν μόνο και μόνο με το άκουσμα μιας μελωδίας. Η μουσική ενώνει. Δεν είναι πανάκεια, ούτε θα μας βρει τις λύσεις για τα σοβαρότατα προβλήματα μας…αλλά η συμβολή της στην ψυχολογία μας είναι καθοριστική. Για μένα που την υπηρετώ, είναι το σωσίβιό μου και με έχει σώσει από πολλές θαλασσοταραχές.

• Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την δουλειά σας; 

Φυσικά. Τίποτα δε μένει ανεπηρέαστο μέσα σε τέτοιο χαλασμό! Εξάλλου, η δική μας δουλειά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον κόσμο…αν ο κόσμος υποφέρει, αυτό θα μεταφερθεί και στο χώρο μας άμεσα. Γι’ αυτό κι έχει τεράστια σημασία πια η προσέλευση του κόσμου στις παραστάσεις μας. Δεν είναι τίποτα δεδομένο. Είναι ουσιαστική επιλογή του κόσμου που έρχεται να διαθέσει το όποιο μικρό πόσο, για να ψυχαγωγηθεί με το τρόπο που επιθυμεί. Εγώ προσωπικά νιώθω τεράστια τιμή κάθε φορά που αντικρίζω όλα αυτά τα πρόσωπα κάτω από τη σκηνή. Οι συνθήκες έχουν δυσκολέψει παρά πολύ και για μας, αλλά για μένα είναι μονόδρομος. Έχω διαλέξει αυτή τη δουλειά…ή με έχει διαλέξει…δεν την αλλάζω.

• Σε κάποια δύσκολη στιγμή θα κάνατε παραχωρήσεις;

Νομίζω είναι γενική η ερώτηση και δυσκολεύομαι να απαντήσω. Ποια θα ήταν μια δύσκολη στιγμή και για τι είδους παραχώρηση μιλάμε; Όσον αφορά στην ποιότητα της δουλειάς μου, η απάντηση είναι σίγουρα όχι. Όσον αφορά στην αξιοπρέπεια μου και στην υπερηφάνειά,  μου η απάντηση είναι σίγουρα όχι.

• Υπάρχει «ποιοτικό» τραγούδι;

Ξέρετε, η ποιότητα είναι αδιαμφισβήτητη σε κάποια πράγματα. Στην τέχνη, όμως, είναι λίγο πιο μπερδεμένο το θέμα. Δε νομίζω ότι υπάρχουν σαφή όρια μεταξύ ποιοτικού και μη ποιοτικού τραγουδιού, γιατί απλά μπαίνει στη μέση ο παράγοντας «προσωπική αισθητική». Κάτι που εγώ μπορεί να το θεωρώ σκουπίδι, για κάποιον άλλον μπορεί να είναι έργο τέχνης. Ο καθένας έχει τη δική του αίσθηση για τα πράγματα. Θα ήθελα, όμως, να πιστεύω ότι δε θα έμπαινε υπό αμφισβήτηση από κανέναν το χαμόγελο της Τζοκόντα του Χατζιδάκι.

• Ποιος ο ρόλος του ίντερνετ στην διάδοση και προώθηση της δουλειάς σας;

Τεράστιος. Είναι το βασικότερο εργαλείο της δουλειάς μας πια μαζί με τα live. Εγώ έχω -ας πούμε- κάνει συναυλίες στο εξωτερικό μέσω ανθρώπων, που με ανακάλυψαν από το Ίντερνετ. Ξέρεις ότι η μουσική σου μπορεί να ακουστεί παντού.

• Ποια είναι η επαφή σας με το κοινό;

Αυτό είναι ένα μαγικό αλισβερίσι. Παίρνω τόσα πολλά…ένα βλέμμα μόνο μπορεί να με γεμίσει για μέρες. Οι μισές ευχές που μου δίνουν εάν έβγαιναν αληθινές, θα ήμουν σίγουρα ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον πλανήτη. Κι αυτή η σύνδεση, τη στιγμή της παράστασης, δεν περιγράφεται με λόγια. Είναι φορές, που απλά νιώθω την ανάγκη να γυρίσω το κεφάλι προς τα πάνω και να πω ευχαριστώ για αυτό που ζω.

• Πως είναι να δουλεύει κάποιος με τον κ. Μικρούτσικο;

Καλομαθαίνεις και μετά δύσκολα προσαρμόζεσαι αλλού. Είναι ο απόλυτος επαγγελματίας, ο δημιουργός που σέβεται τους συνεργάτες του και λατρεύει με πάθος αυτό που κάνει και ταυτόχρονα ένας άνθρωπος γεμάτος ενέργεια που μας παρασύρει όλους! Είναι μοναδικός και για μένα πια, μετά από τόσα χρόνια συνεργασίας, είναι σαν οικογένεια. Είναι σαφέστατα ο πιο σημαντικός άνθρωπος που έχω γνωρίσει σε αυτόν το χώρο κι είναι τιμή μου που είμαι δίπλα του.

• Μετανιώσατε ποτέ για τον δρόμο που ακολουθήσατε;

Εδώ απλά γελάμε…ΠΟΤΕ!

• Θα θέλατε να μας μιλήσετε λίγο για την συνεργασία σας με τον Γιάννη Κότσιρα και την περιοδεία σας;

Ο Γιάννης είναι ένας υπέροχος συνεργάτης, αλλά πιο πολύ ένας εξαιρετικός τραγουδιστής. Είναι Πολύ μεγάλη η χαρά μου που είμαστε μαζί. Η περιοδεία μας είναι από τις πιο επιτυχημένες του καλοκαιριού, αλλά και του χειμώνα που μας πέρασε κι αυτό σίγουρα έχει να κάνει με το ότι μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος, αλλά και τον ίδιο σεβασμό για αυτό που κάνουμε. Δεν είναι τυχαία στη θέση που είναι όλα αυτά τα χρόνια.

• Ποια είναι τα σχέδιά σας για τον χειμώνα;

Το φθινόπωρο θα κυκλοφορήσει η καινούρια μου δισκογραφική δουλειά, σε στίχους και μουσική του Γιώργου Ανδρέου. Είναι μια δουλειά που ετοιμάζουμε εδώ και περίπου δυο χρόνια και περιμένω πώς και πώς τις αντιδράσεις του κόσμου. Πιστεύω πολύ στα τραγούδια αυτά κι ελπίζω να «δικαιωθούμε»…εννοώ με το να αγαπηθούν από τον κόσμο.

Κατερίνα Τσιρίδου: «Το ρεμπέτικο είναι πάντα στην καθημερινότητά μας, γιατί είναι πάρα πολύ απλοί οι στίχοι,απλοί, ουσιαστικοί και διαπεραστικοί» (Α’ Μέρος)

Συνέντευξη
στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο 

Από την πρώτη φορά που ήρθαμε σε επικοινωνία μου ζήτησε να της μιλάω στον ενικό. Η φωνή της δεν είχε τίποτε το επιτηδευμένο και τα λόγια της φανέρωναν πως έχω να κάνω με μια γυναίκα που… «δεν χαρίζει κάστανα»…

Η συνέντευξη κράτησε πάνω από το αναμενόμενο και καθ’ όλη την διάρκειά της η Κατερίνα ήταν αυτό που θα λέγαμε, η ψυχή της παρέας. Η ζωντάνια της, το ταπεραμέντο της και αυτή η αύρα που σε καθηλώνει, κυριαρχούσαν στο καφέ της Αγίας Παρασκευής.

Το Μουσικό μας Καφενείο συναντά την Κατερίνα Τσιρίδου και συζητάμε μαζί της εφ’ όλης της ύλης. 

• Τι είναι το ρεμπέτικο και ποια η διαφορά του από τα σμυρναίικα τραγούδια;

Το ρεμπέτικο. Θα σου το πω όπως το αισθάνομαι εγώ. Είναι το ελεύθερο τραγούδι. Η σχολή του ρεμπέτικου δημιουργήθηκε στον Πειραιά. Είναι το παρθένο και το αυθεντικό ελληνικό τραγούδι, το λαϊκό μας τραγούδι, που δεν έχει καθόλου συστολές και φτιασίδια. Νομίζω είναι ό, τι πιο παρθένο έχει να παρουσιάσει η μουσική μας αυτή την στιγμή, ό, τι πιο αυθεντικό. Χωρίς να υποβιβάζω τα άλλα κομμάτια, διότι η ελληνική μουσική είναι φοβερά πλούσια. Πού χωρίζεται τώρα από την σμυρναίικη μουσική. Το ρεμπέτικο ξεκίνησε στις αρχές του 1900 και ήτανε το πάντρεμα που έγινε από  τους πρόσφυγες που ήρθανε από την Μικρά Ασία. Εκεί μπλέχτηκε. Αυτή είναι η διαφορά με το σμυρναίικο, είναι χρονολογική και το σμυρναίικο είναι «εισαγόμενο». Ή μάλλον όχι… δεν είναι αυτή η σωστή λέξη, διότι και η Μικρά Ασία είναι ελληνική, οπότε να πούμε ότι απλώς είναι διαφορετικής τοποθεσίας. Σαν να λέμε ότι αυτά είναι στεριανά και τα άλλα είναι νησιώτικά. 

• Άρα το ρεμπέτικο έχει ως ρίζα τα σμυρναίικα τραγούδια.

Έτσι. Και όλα έχουν τις ρίζες τους από τα δημοτικά. Δηλαδή, το σμυρναίικο, το ρεμπέτικο και το δημοτικό, το δημώδες, το αστικό της Αθήνας, αλλά και της επαρχίας, ανακατευθήκανε όλα μαζί και γι’ αυτό υπάρχουνε πάρα πολλοί στίχοι παρμένοι από τα δημοτικά και τα σμυρανίικα που είναι στα ρεμπέτικα. Όλα αυτά μαζί είναι ένα αποτέλεσμα και χρονολογικό, γιατί το σμυρναίικο ήταν από το 1800.

• Έχουν έναν αιώνα διαφορά δηλαδή;

Βέβαια. Οι μουσικοί που ήρθαν στην Ελλάδα ήταν φοβερά καταρτισμένοι σαν μουσικοί, είχαν μια παιδεία μουσική,  ενώ οι ρεμπέτες δεν είχαν μουσική παιδεία. Ήτανε αυτοδίδακτοι -ως επί το πλείστον-  και κάποιοι σιγά σιγά, όπως ο Τσιτσάνης που είχε μουσική παιδεία ,άρχισαν. Είχαν έρθει από εκεί μαέστροι, όπου διευθύνανε στουντιατίνες ,διευθύνανε μεγάλες και κλασικές ορχήστρες και σμίξανε οι μουσικές γι’ αυτό έγινε το κόσμημα στην πορεία που βγήκε. Με εξέλιξη τον Τσιτσάνη, τον Μητσάκη, γιατί ο Μάρκος είναι πιο πρωτόγονος, ο ήχος του είναι πιο μπρουτάλ, ας πούμε. Μετά ο Τσιτσάνης έβαλε μέσα πιάνο , βάλανε ορχήστρες, βάλανε βιολιά και κατόπιν το παρέλαβε ο Χιώτης.

• Όπου ο Χιώτης είχε την διαφορά με το είδος του μπουζουκιού…

Ο Χιώτης προσέθεσε – είχε την ιδέα να προσθέσει- μία ακόμα χορδή, από τρίχορδο να το κάνει τετράχορδο, αυτό έκανε ο Χιώτης.

• Στην σύγχρονη απόδοση των «απαγορευμένων» ρεμπέτικων τραγουδιών, παρατηρούμε μιαν αλλοίωση στους στίχους. Γιατί πιστεύεις πως συμβαίνει αυτό;    

Εντάξει, σήμερα δεν τους αλλάζουμε πια. Αλλά παλιά τους αλλάζανε, γιατί ήτανε άλλοι καιροί. Περάσανε δικτατορίες και συνεχίζει ο κόσμος να σοκάρεται. Είναι φοβερό.

• Αλήθεια;

Ναι, δηλαδή εντάξει…

• Για ποιο λόγο; 

Ε, κοίτα. Αυτό τους μάρανε. Άμα θα πούμε ένα τραγούδι με τους αυθεντικούς του στίχους που είναι γραμμένο το 1920. Τέλος πάντων…

• Τόσο παλιά τραγούδια τι έχουν να μας προσφέρουν σήμερα;

Σήμερα τι έχουν να μας προσφέρουν; Δεν έχει να μας προσφέρει το «όσοι γεννούν πρωθυπουργοί όλοι τους να πεθάνουν/ τους κυνηγάει ο λαός για τα κακά που κάνουν»; Για πες μου εσύ. Τι έχει να μας προσφέρει; Είναι πάντα επίκαιρο το ρεμπέτικο. Το λέω πάντα αυτό. Το ρεμπέτικο είναι πάντα στην καθημερινότητά μας, γιατί είναι πάρα πολύ απλοί οι στίχοι ,απλοί, ουσιαστικοί και διαπεραστικοί.

• Και είναι πιο κοντά στον λαό…

Ναι, είναι . Σου λέει κάτι και είναι αυτό που σου λέει. Δεν σου λέει να πας στα σύννεφα σ’ ένα βενζινάδικο και να ανέβει και τέτοιο  και άρμεγε και κούρευε, κατούρα και δεμάτιαζε. Δηλαδή, είναι πολύ ειλικρινείς οι στίχοι. Και απλοί, το απλό δεν το λέω για να το ευτελίσω καθόλου. Αλλά, απλό. Ένα κι ένα δύο,  παπ! «τα ματόκλαδά σου λάμπουν σα τα λούλουδα του κάμπου». Τέλος, άμα σου πει ένας άντρας αυτό, τι άλλο θέλεις να σου πει, δηλαδή; Είναι φοβερό! Ε, ναι!

• Ποιο ήταν το ερέθισμα που σε ώθησε να ασχοληθείς με το ρεμπέτικο;

Το ερέθισμα. Εγώ να σου πω, μεγάλωσα σε μια οικογένεια που ακούγανε Νέο Κύμα, Θεοδωράκη. Δεν ακούγανε καθόλου ρεμπέτικο, να σου πω την αλήθεια. Έμπλεξα με μια παρέα στο γυμνάσιο και εγώ  έπαιζα λίγο κιθάρα, είχα κάνει και μαθήματα πιάνου. Να σου πω, το ερέθισμα και η κεφαλιά που έφαγα ήταν από την Μαρίκα Νίνου. Όταν άκουσα την Μαρίκα Νίνου, είπα εδώ είμαστε. Και ο Στράτος Παγιουμτζής μετά, ο οποίος με ταράζει πάντα. Αυτοί οι δύο τραγουδιστές με ταράζουνε. Μετά από τόσα χρόνια που τα ακούω, που ασχολούμαι και τα λέω ακούγοντάς τους. 

• Εκτός από αυτούς τους δύο ερμηνευτές, ποιοι άλλοι σε επηρεάσανε; Και μουσικοί ή στιχουργοί.

Με απασχόλησε πάρα πολύ ο Άκης Πάνου. Πρόκειται για έναν νεότερο στιχουργό.

• Και ο τελευταίος, νομίζω…

Ε, όχι ο τελευταίος. Εγώ δε λέω για κανέναν ο τελευταίος. Το τραγούδι εξελίσσεται ,συνεχίζεται και υπάρχει.

• Εννοώ για το ρεμπέτικο.

Το ρεμπέτικο δεν μπορεί να είναι με αυτή τη μορφή που ήταν. Αυτοί που είχαν αυτή τη ζωή, αυτή τη ρεμπέτικη ζωή, ήταν περιθωριακοί. Είχανε γκόμενες, είχαν πάθη. Όχι ότι τώρα δε συμβαίνουν αυτά. Συμβαίνουν, απλώς δε θα έβαζα ταμπέλα. Εγώ τα βάζω όλα μαζί στο λαϊκό τραγούδι, το οποίο τρέχει. Υπάρχει ο Κορακάκης, ο Χρήστος Νικολόπουλος, υπάρχουν κι άλλοι συνθέτες οι οποίοι κάνουν πάρα πολύ καλή δουλειά που μπορεί σε 20 χρόνια να λένε «α… αυτοί οι παλιοί». Όπως λέγανε και για τους άλλους.

• Οι νέοι ακούνε Ρεμπέτικα;

Ακούνε πάρα πολύ ρεμπέτικη μουσική και μάλιστα από την τελευταία δεκαετία, που μπήκε  στην ζωή μας το διαδίκτυο πολύ έντονα στην Ελλάδα. Στις άλλες χώρες ήταν  πολύ πιο νωρίς. Ακούνε πάρα πολύ και είναι πάρα πολύ ωραίο, γιατί τώρα μπορούνε να πάρουνε την πληροφορία. Είναι πολύ σημαντικό.

• Εννοείς ότι τώρα μπορούνε να το ψάξουνε…

Ε, βέβαια. Να βρουν τη σωστή πληροφορία. Δηλαδή, εγώ όταν ξεκίνησα να ακούω έπαιρνα βινύλιο. Έκανα φοβερό κόπο να ψάξω να βρω δίσκους. Έπαιρνα έναν δίσκο ο οποίος μέσα είχε βλακείες. Δεν ήξερα ότι πρέπει να ψάξω αυτόν τον τραγουδιστή και ξανά κόπος, κασέτες, αντιγραφές. Κάναμε πολύ κόπο εμείς,  ενώ τώρα γράφεις Μάρκος Βαμβακάρης και σου το βγάζει.

• Ναι, αλλά υπάρχουν και πιο πολλές άχρηστες πληροφορίες σ’ αυτά…

Υπάρχουν, αλλά έχει κανείς και την ευκαιρία να βρει κι αυτό που πρέπει, ενώ εμείς δεν το είχαμε. Δηλαδή, με λίγη καθοδήγηση. Γιατί τώρα τα παιδιά δεν είναι. Ξέρεις, έχουν παίξει και πολύ ρόλο τα Μουσικά Σχολεία. Πάρα πολύ ρόλο, διότι βγήκαν παιδιά που κρατάνε στα χέρια τους  παραδοσιακά όργανα από το σχολείο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό!

• Προωθούν το ρεμπέτικο τα σχολεία αυτά;     

Βεβαίως, αφού κάνουνε παραδοσιακά όργανα αναγκαστικά. Κάνουν κανονάκι, κάνουνε μπουζούκι, κάνουνε κιθάρα, κάνουνε ταμπουρά, κάνουν παραδοσιακά ελληνικά όργανα. Αυτά τα όργανα σε παραπέμπουν σε ένα είδος. Δεν μπορεί να παίζεις ταμπουρά και να παίζεις Ρολιγκ Στόουνς. Κατάλαβες; Οπότε τουλάχιστον δημιουργούνε ένα καλό επίπεδο. Εμείς όταν βγήκαμε στην δουλειά, εγώ συγκεκριμένα, που εγώ θεωρούμαι και από τους πιο καταρτισμένους γιατί έπαιζα όργανα , δεν ξέραμε τι μας γινόταν. Με τ’ αυτί ψάχναμε ,μελετάγαμε. Εντάξει, δηλαδή είναι πολύ διαφορετικά. Τώρα το κοριτσάκι από μικρό παίζει κανονάκι. Ξέρεις τι είναι το κανονάκι; Είναι από τα πιο δύσκολα όργανα. Βγήκε από το σχολείο 20 χρονών και είναι έτοιμη με την έννοια  όχι να γίνει όνομα,  αλλά ξέρεις τι είναι να ξέρεις μουσική; Πολύ σημαντικό, διότι λειτουργείς με άλλο τρόπο στην δουλειά σου.

• Άκουγες άλλα είδη μουσικής;

Βέβαια. Άκουγα και ακούω. Ο  Stevie wonder είναι τρελή μου αδυναμία κι’ έχω όλη του την δισκογραφία. Τα πάντα ακούω: Franklin, Huston, άκουγα Cure, U2. Nαι, ακούω απ’ όλα και ακούω και από την ελληνική μουσική. Τώρα παρόλο που έχω οικογένεια και δουλεύω σαν τρελή, πάντα βρίσκω χρόνο για ν’ ακούσω μουσική. Κι απ’ όλα. Σήμερα το πρωί άκουγα στο αυτοκίνητο Ξανθίππη Καραθανάση, προχθές  είχα βάλει έναν παλιό δίσκο μπλουζ. Ό, τι πέσει στα χέρια μου. Η μουσική είναι μία, η καλή και η κακή.

• Υπάρχει καλό και κακό τραγούδι;

Βεβαίως. Υπάρχει πάρα πολύ σαβούρα, παντού.  

• Πώς  ξεχωρίζουμε τη σαβούρα από την ποιοτική μουσική;

Κοίταξε να δεις, αυτό είναι τελείως υποκειμενικό. Αυτό που ακούς εσύ με αυτό που ακούω εγώ,  αυτό που αρέσει σε εμένα με αυτό που αρέσει σε εσένα είναι διαφορετικό. Τώρα εμείς που είναι η δουλειά μας αυτή κι έχουμε  ένα άλλο αυτί από τους άλλους, ακούμε άλλα πράγματα. Δηλαδή, εάν ένας δίσκος είναι κακοπαιγμένος, εάν ο τραγουδιστής είναι φάλτσος. Αυτό όμως που  δεν μ’ αρέσει εμένα, εσένα μπορεί να σου αρέσει. Γι’ αυτό και όλο αυτό το κομμάτι το καλλιτεχνικό είναι πολύ ανασφαλές και τραγουδιστές που βγάλανε πολλούς φόβους, να, έχει να κάνει με αυτό που λέγαμε για τη Μαριώ. Ένας που τρελαίνεται με τη Μαριώ, ένας άλλος μπορεί να πει, ξέρεις, δεν είναι τόσο καλή, γιατί ο καθένας  λειτουργεί με τ’ αυτί του.  Και είναι και το αισθητικό κομμάτι.

• Η γυναίκα στο ρεμπέτικο έχει ιδιαίτερη θέση;

Βεβαίως κι έχει! Πάντα είχε ιδιαίτερη θέση. Ήτανε σαράντα άντρες και μια γυναίκα. Και τώρα όλες οι μπάντες έχουνε γυναίκα πάντα.

• Είναι το ίδιο δύσκολο – με παλιά- για μια γυναίκα να ασχοληθεί επαγγελματικά με αυτό το είδος;

Παλιά η γυναίκα που ανέβαινε να τραγουδήσει ήτανε πουτάνα. Ήτανε συνυφασμένο, ήτανε δεδομένο. Δε θεωρούσανε ότι ήτανε καλλιτέχνης, ή ότι είναι μουσικός. Ξέρω’ γω, ήτανε πολύ διαφορετικά τα πράγματα. Και τώρα δεν μπορώ να σου πω ότι το έχουν ξεπεράσει όλοι, μην φανταστείς. Έχουμε πολλά παραδείγματα, που  εγώ συνάντησα πολλά και διάφορα. Στην πορεία μου με τους συμμαθητές των παιδιών μου, με τους γονείς από τους συμμαθητές των παιδιών μου. Σου λέει αυτή είναι τραγουδίστρια, δεν θέλω να κάνεις παρέα με το παιδί της.

• Κι όμως έρχονται για να σε ακούσουν…

Βεβαίως! Καλά, εντάξει, είναι κι άλλοι που αντιλαμβάνονται τι κάνεις και τι είδος υπηρετείς και σε εκθειάζουν. Ξέρω’ γω, έχει να κάνει αποκλειστικά με την παιδεία και το επίπεδο που έχει ο καθένας για ‘μένα. Ποτέ δεν μπήκα στην διαδικασία εγώ. Τα παιδιά μου εκτιμούν πάρα πολύ αυτό που κάνω. Το θαυμάζουνε και το εκτιμούν, γιατί βλέπουν με τι κόπο  γίνεται και τι δύσκολη είναι αυτή η δουλειά… σε διάφορα επίπεδα. Οπότε…

• Ο ρόλος της μητέρας πώς επηρεάζει την δουλειά σου; 

Πάρα πολύ. Για ’μένα ο πρώτος ρόλος είναι της μαμάς. Εάν με ρωτήσεις τι είναι το πιο σημαντικό που έχω κάνει στην ζωή μου, έχω κάνει τρία παιδιά θα σου πω και ποτέ δεν είπα α, είμαι τραγουδίστρια να μην κάνω άλλο παιδί. Αυτά και η καριέρα μου ποτέ! Έκανα τρία παιδιά και τρέχω σαν τρελή.

• Εάν χρειαζόταν κάποια στιγμή, λόγω των παιδιών, να σταματήσεις την δουλειά σου, θα μπορούσες να το αντέξεις;

Θα μπορούσα. Βεβαίως θα μπορούσα. Άκου λέει! Καταρχήν εγώ δε δουλεύω, δε με αφορά καθόλου να με χειροκροτήσουν και να με δούνε. Μου αρέσει πάρα πολύ να τραγουδάω, να είμαι με ωραίες ορχήστρες και με ωραίες μουσικές. Μου αρέσει η μουσική. Εάν μου’ λεγες τώρα, ξέρεις Κατερίνα, θα παίρνεις 2.000 ευρώ τον μήνα και δε θα πας να ξανατραγουδήσεις, θα’ λεγα πολύ ευχαρίστως και ελάτε στο μπαλκόνι να σας φτιάξω και ένα ωραίο μεζεδάκι,  να τραγουδήσουμε  και να γουστάρουμε για πάρτη μας, γιατί μη φανταστείς ότι πάντα αυτό είναι ευχάριστο. Δηλαδή, εμένα πέθανε ο πατέρας μου και το βράδυ ήμουν στο μαγαζί και τραγουδούσα. Και δεν έπρεπε εσύ που ήσουν από κάτω –που θες να γλεντήσεις- να καταλάβεις ότι εγώ ήμουν στενοχωρημένη. Έπρεπε εγώ να σε κάνω να διασκεδάσεις, γιατί εμένα αυτή είναι η δουλειά μου.

• Η τραγουδίστρια διασκεδάζει το κοινό ή το ταξιδεύει ακόμα και με τον πόνο της;

Κοίταξε να δεις, να σου πω κάτι. Εξαρτάται τι είναι αυτό που πας να υπηρετήσεις την κάθε στιγμή. Δηλαδή, που δουλεύεις; Δουλεύεις σε μια ταβέρνα; Δουλεύεις σε ένα μαγαζί που ο κόσμος βγαίνει Σάββατο να γλεντήσει και να με δει; Κάνεις παράσταση σε ένα θέατρο; Απαιτεί διαφορετικό ρόλο και διαφορετική ψυχοσύνθεση, άλλα πράγματα. Δεν είναι το ίδιο να κάνουμε μια παράσταση. Στο εξωτερικό, ας πούμε, κάνουμε παραστάσεις. Είναι συγκεκριμένο το ρεπερτόριο, συγκεκριμένα στημένο.

• Το κοινό όμως πώς είναι στο εξωτερικό;

Το κοινό είναι άριστο.

• Πιο καλό από το ελληνικό κοινό;

Βέβαια. Να σου πω τι διαφορές έχουνε. Καταρχήν, έχουνε φοβερό σεβασμό για τον καλλιτέχνη. Φοβερό σεβασμό. Δεν μπορείς να φανταστείς! Σου συμπεριφέρονται λες και περπατάς πάνω στο νερό. Ανεξαρτήτως είδους. Δεν τους αφορά, δηλαδή. Εκείνος που έρχεται να δει την παράστασή σου είναι ενημερωμένος για το τι θα παρουσιάσεις, σ’ έχει δει, έχει διαβάσει.

• Κι ας μη καταλαβαίνει τη γλώσσα; 

Ναι, αυτό είναι το πιο ωραίο. Ό τι τους παίρνει πάρα πολύ η μουσική και πλάθει ο καθένας την δικιά του ιστορία για το τραγούδι, ανάλογα με τα συναισθήματα που του δημιουργεί . Μετά έρχονται στο τέλος, που πουλάμε τα CD και κουβεντιάζουμε με τον κόσμο και μας λένε τι έλεγε ρε παιδί μου, ήτανε ερωτικό τραγούδι; Είναι πάρα πολύ ωραίο! Στο εξωτερικό έχουμε άλλη αντιμετώπιση οι μουσικοί και για τις παραστάσεις. Δεν είναι «εεε, Κώστα παίξε το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας», ξέρω’ γω. Αυτό είναι μια επαφή που έχουμε με τον κόσμο που είναι ωραία, βέβαια. Δεν το συζητώ! Αυτό το interact, να μπορεί ο άλλος να σου ζητήσει ένα τραγούδι. Στο εξωτερικό δεν μπορούν να φανταστούν ότι θα σου ζητήσουν ένα τραγούδι .Αυτό είναι εξωπραγματικό, ότι θα σηκωθεί ο άλλος όρθιος.

• Στο ρεμπέτικο ταιριάζει αυτό το στυλ;

Κοίταξε να δεις, είναι παράσταση. Παρουσιάζουμε διάφορα τραγούδια, τους εξηγούμε τι είναι αυτό, για το κάθε τραγούδι, τι σημαίνει, τι αφορά. Τραγούδια για τα ναρκωτικά, τραγούδια για την ξενιτιά, εκεί είναι τελείως διαφορετικά. Έχουμε κάνει και δυο φορές βραδιές γλεντιού, αλλά με το συγκρότημα αυτό που κάνουμε είναι παραστάσεις.

• Οι Έλληνες τους εξωτερικού;

Οι Έλληνες δεν πολυέρχονται, γιατί οι Έλληνες του εξωτερικού θέλουν γλεντοκόπι. Αυτό που υπηρετεί το συγκρότημα που έχω εγώ, δεν κάνει.

• Δηλαδή δεν έχουν τον ελληνικό τρόπο διασκέδασης;

Κοίταξε, είναι άνθρωποι που ζουν στο εξωτερικό. Η πληροφορία που παίρνουν αυτοί που ζουν χρόνια, είναι από την τηλεόραση. Άρα ,Βανδή, Ρουβάς, Βίσση και σκουπίδια. Χωρίς να θέλω να πω πως αυτοί οι άνθρωποι είναι σκουπίδια. Δεν παίρνουνε όμως τον Μάλαμα, τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, την Χαρούλα Αλεξίου. Και πάλι, αυτά τα ονόματα που σου λέω τα ψιλοπαίρνουν. 

• Ούτε Θεοδωράκη ακούνε;

Ο Θεοδωράκης είναι διακοσίων χρονών. Είναι ξεπερασμένος. Ο Θεοδωράκης για τον νέο κόσμο σημαίνει Πολυτεχνείο, θα σου πω στα ίσια, άλλο αν έχει κάνει αριστουργήματα, αν είναι σπουδαιότατος. Το ξέρω κι απ’ τον εαυτό μου. Όταν ήμουν στο σχολείο, έλεγα τι είναι Πολυτεχνείο; Ή ξέρω γω, 25^ηΜαρτίου; Εκεί μας πήγαινε ο Θεοδωράκης, πάντα. Τα τραγούδια του είναι συνδεδεμένα, δυστυχώς ή ευτυχώς, με τη Μεταπολίτευση, με την Επανάσταση.

• Επομένως, εξαιτίας της πολιτικοποίησής τους έχουνε χάσει ένα μέρος της μαγείας τους, εν αντιθέσει με το ρεμπέτικο; 

Το γιατί δεν το ξέρω να στο πω. Η αξία του τραγουδιού εμφανίζεται με τον χρόνο. Εγώ άμα σε ρωτήσω ποιο τραγούδι ήταν πέρυσι σουξέ του Ρέμου, θα ξέρεις να μου πεις ποιο ήταν; «Τα ματόκλαδά σου λάμπουν» είναι γραμμένο το 1940. Ξέρεις πόσα χρόνια είναι αυτά; 75. Τι ψάχνεις τώρα; ο χρόνος δείχνει για τον καλλιτέχνη και για το τραγούδι. Για το τι μένει και τι δεν μένει. Μόνο αυτό μπορεί να μας πει. Τίποτε άλλο. 

• Σε έχουνε παρομοιάσει με την Ρόζα Εσκενάζυ. Πώς αισθάνεσαι γι’ αυτό;

Όχι μωρέ, δεν κάνει αυτά να τα λέμε.  Πολύ με τιμάει, αλλά δεν κάνει. Αυτές οι τραγουδίστριες είναι άπιαστες.

• Δεν μπορούν να ξαναεμφανιστούν τέτοιες τραγουδίστριες;

Βεβαίως και μπορούν. Ένα πολύ μεγάλο ταλέντο. Αλλά εντάξει, αυτές είναι άπιαστες.

• Τι ήταν αυτό που τις ξεχώριζε;

Καταρχήν, ήτανε από ψυχής. Είχαν φοβερό ταλέντο από ψυχής. Τώρα βλέπεις τις κοπέλες να τρέχουνε στις δασκάλες φωνητικής. Μην πίνεις ζεστό, το κόκκινο κρασί κλείνει τον λαιμό… έλα μωρέ! Μου λένε μην πίνεις παγάκια. Βρε, άσε με που δε θα πιω καλοκαιριάτικά κρύο τσάι. Δε θα πεθάνουμε κιόλας! Αυτές ήτανε πηγαία ταλέντα, πώς να σου το πω; Όλες αυτές οι τραγουδίστριες, του ρεμπέτικου – τουλάχιστον- δεν είχαν καμία κλασική παιδεία, δεν είχε καμία τρέξει στους δασκάλους.

• Παίζει ρόλο και η ιστορική περίοδος στην οποία ζήσανε;

Τι εννοείς;

• Δηλαδή οι δυσκολίες και οι συνθήκες στις οποίες έζησαν, τις επηρέασαν; Ενώ εμείς είχαμε περισσότερες ευκολίες.

Σίγουρα παίζει ρόλο. Καταρχήν, να σου πω κάτι. Αυτές τραγουδούσαν σκέτα. Σκέτα, εννοώντας χωρίς μικρόφωνα και τέτοια. Αυτές οι μπάντες ξεκίναγαν στις οκτώμιση το βράδυ που έπεφτε ο ήλιος και τελειώνανε την άλλη μέρα στις οκτώ το πρωί. Και δουλεύανε τόσες ώρες χωρίς μικρόφωνα. Μιλάμε για άλλη κατηγορία πια. Μέσι, Ρονάλντο, άλλη κατηγορία. Μην το ψάχνεις.

Το οποίο διαρκούσε και την άλλη μέρα το ίδιο.

• Μπορεί αυτό να γίνει σήμερα;

Δε νομίζω, δεν υπάρχει τέτοιο δείγμα πουθενά αυτή τη στιγμή. Και στο λέω υπευθύνης μου.

• Πώς αισθάνεσαι όταν ανεβαίνεις στην σκηνή να τραγουδήσεις;

Πάντα αισθάνομαι λίγο τρακ, αν και έχω φοβερή αυτοπεποίθηση. Αυτός είναι ο χαρακτήρας μου. Όχι ότι αισθάνομαι ότι είμαι πολύ καλή, αλλά γιατί αισθάνομαι όταν ξεκινάω να κάνω κάτι ότι το ξέρω να το κάνω, το’ χω δουλέψει, δηλαδή.

• Είναι δουλειά αυτό που κάνεις;

Δεν μπορώ να σου πω ψέματα. Πολλές φορές ξεκινώντας, το βλέπω σαν δουλειά. Φεύγοντας από το σπίτι, ενώ όλη την μέρα έχω μαγειρέψει, έχω πλύνει, τους έχω βάλει για ύπνο, τους έχω νταντέψει, έχω πρωινή δουλειά εγώ. Δουλεύω το πρωί κανονικά, οπότε όταν καταλήξω να φύγω και πάει 11 η ώρα κι εγώ είχα φοβερή μέρα πριν  από αυτό, λέω ωχ πού πάω τώρα εγώ; Να πέσω να κοιμηθώ. Όμως, μετά το δεύτερο τραγούδι έχει τελειώσει.

• Και το άλλο πρωί δουλεύεις;

Ναι, πολλές φορές. Εντάξει, δεν υπάρχει δουλειά πια όπως παλιά που δουλεύαμε κάθε μέρα. Τώρα δουλεύουμε Παρασκευοσάββατα. Παλιά, ας πούμε, εγώ δούλευα 7 μέρες την εβδομάδα. Παρακαλούσα να πάρω μια μέρα ρεπό. Τώρα δεν ισχύει αυτό.

• Εάν αποφασίσει ένας νέος καλλιτέχνης να ασχοληθεί με αυτό το είδος τραγουδιού, πόσο δύσκολο είναι να ξεκινήσει την δισκογραφική του καριέρα;

Κοίταξε, δισκογραφική καριέρα αυτή τη στιγμή σημαίνει ότι έχει λεφτά και κάνει μόνος του έναν δίσκο. Παραγωγοί, κάποιος να βρεθεί μπροστά, να σου πει εγώ σου πληρώνω στούντιο, μουσικούς και να κάνεις δισκογραφία, δεν υπάρχει. Δηλαδή, αυτό το έχουνε πολύ μεγάλες κατηγορίες και πάλι υπό προϋποθέσεις. Για παράδειγμα, κυκλοφόρησε τώρα ένας δίσκος του Γιώργου Μαργαρίτη στον οποίο κάνω εγώ φωνητικά. Ο δίσκος αυτός πουλήθηκε κατευθείαν σε μια εφημερίδα. Δηλαδή, τα λεφτά της παραγωγής τα πήραν κατευθείαν από μια εφημερίδα. Κατάλαβες; Δηλαδή, δεν είπε ένας είμαι παραγωγός στο τάδε και πιστεύω σε’ σένα και θα σε υποστηρίξω. Δεν υπάρχει αυτό πλέον.

• Μπορεί να ζήσει ο καλλιτέχνης από αυτό;

Δύσκολα. Εδώ δεν μπορούν οι καλλιτέχνες που είναι πιο γνωστοί. Εγώ, ας πούμε ,φέτος το καλοκαίρι έχω πάρα πολύ λίγες συναυλίες. Δεν το επιδίωξα και δεν ενέδωσα στο οικονομικό κομμάτι, έλα να πάρετε από 50 ευρώ και από 100 ευρώ. Δεν ενέδωσα. Γιατί έχω την πολυτέλεια της πρωινής δουλειάς και μπορώ να πω όχι. Και το όχι, σ’ αυτή την δουλειά, φέρνει πάρα πολλά ναι, να ξέρεις. Ο κόσμος είναι και λίγο ανώμαλος. Δεν θέλει να του λες όχι, εάν του λες όχι, ζορίζεται. Όμως είναι πάρα πολύ δύσκολο να επιβιώσεις από αυτή την δουλειά μόνο. Έχει πάρα πολύ κόσμο, έχουνε βγει πάρα πολλά νέα παιδιά τα οποία το κάνουνε για το κέφι τους και πάνε και παίρνουνε- από εκεί που θα έπαιρνε κάποιος 40 και 100- πάνε και παίρνουνε 30 και ρημάζουνε όλη αυτή την προσπάθεια που κάνουμε τόσα χρόνια ώστε να έχουμε τα μεροκάματα και τα budget κάπου σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Τα αφεντικά έχουνε αλλάξει πάρα πολύ, γιατί δεν είναι όπως παλιά που έλεγε εγώ πάω να παίξω με την Τσιρίδου, παραδείγματος χάριν, η οποία έχει κάνει αυτό κι αυτό. Δεν έχουνε αυτή την πληροφορία πλέον και την γνώση. Έλα μωρέ εσύ εδώ, έλα, πάρε 50  ή δεν έχει δουλειά. Εγώ δεν συμβιβάζομαι με αυτό, δεν το κάνω στον εαυτό μου. Έχω δουλέψει πάρα πολλά χρόνια για να το ανεχτώ. Και σαν χαρακτήρας, δηλαδή. Δεν είμαστε όλοι ίσα. Και δεν το λέω για τα ταλέντα. Δεν έχουμε όλοι την ίδια πορεία, δεν έχουμε διαγράψει τα ίδια χιλιόμετρα.  Ούτε τις ίδιες συνεργασίες. Εγώ κάθισα δίπλα στον Γκολέ την πρώτη φορά που ξεκίνησα να δουλεύω μαζί του για έναν μήνα και δε μ’ άφηνε να τραγουδήσω, δε μ’ άφηνε. Μου έλεγε κάτσε, καθόμουνα κι εγώ. Εγώ και μόνο που καθόμουνα δίπλα του, που ήμουνα εκεί μ’ αυτή την ορχήστρα, το θεωρούσα πολύ μεγάλη τιμή. Που υπήρχα σ’ αυτό το κομμάτι το μουσικό κι εγώ σαν οντότητα. Κι ένα βράδυ, καθόμουνα εγώ εκεί που καθόμουνα γιατί ήμουνα μικρή,19 χρονών, χάζευα και γυρνάει και μου λέει θα μπεις σε αυτό το ρεφραίν ανάποδα, αντίστροφα στη δεύτερη φωνή. Αυτό μου είπε, τίποτα άλλο. Μου λέει θα τα καταφέρεις; Τα καταφέρνεις; Είσαι μάγκας να μου κάνεις φωνητικά; Εγώ τα κατάφερα, γιατί εντάξει, ασχολούμαι πάρα πολύ και όλη τη νύχτα ήμουνα σφουγγάρι. Πώς να σου το πω; Με αιφνιδίασε, αλλά τα κατάφερα. Ε, και μετά τέλος. Την άλλη μέρα μου είπε θα μου κάνεις φωνητικά σε όλα τα τραγούδια που έχουνε φωνητικά. Με τέσταρε, πώς να σου το πω. Θέλω να σου πω ότι δεν έχουνε κάνει όλοι την ίδια πορεία, δεν μπορώ να συγκριθώ εγώ με ένα κορίτσι 20 χρονών και 25. Όχι γιατί είμαι καλύτερη, αλλά γιατί είμαι εμπειρότερη. Κι εγώ δε συγκρίνω τον εαυτό μου. Μου λένε α, εσύ… Τι είμαι με τη Νάντια Καραγιάννη; Λέω ρε παιδιά,  μη με συγκρίνετε με αυτές τις γυναίκες. Είναι και 20 χρόνια μεγαλύτερές μου και οι δύο και δεν είναι ωραίο  να συγκρινόμαστε. Ο καθένας είναι αυτό που είναι, ο καθένας έχει το δικό του κομμάτι να δώσει . Άμα έχουμε την αυτοπεποίθησή μας, υπάρχει χώρος για να αφήσουν κάτι. Αυτό είναι το σημαντικό. Να βλέπεις το big picture, που λέμε…

• Συνεχίζεις να μαθαίνεις μέσα από τη δουλειά σου;

Βέβαια, πάρα πολύ! Και μάλιστα λόγω της οικογένειας και της πρωινής δουλειάς αισθάνομαι ότι έχω μείνει πάρα πολύ πίσω. Μελετάω μέσα στ’ αυτοκίνητο, όπου βρω! Μαγειρεύοντας… Δεν έχω τον χρόνο. Πιστεύω αν είχα τον χρόνο σαν μονάδα, εάν επέλεγα να αφιερωθώ σ’ αυτό, θα τα’ χα πάει πολύ καλύτερα.

•  Σταματάει ποτέ ο καλλιτέχνης να μαθαίνει;

Όποιος νομίζει ότι ξέρει. Κι’ αυτό δεν είναι για τους καλλιτέχνες μόνο, είναι για τους πάντες. Εγώ όσα περισσότερα μαθαίνω, τόσα λιγότερα νομίζω ότι ξέρω. Και με τα βιβλία αυτό παθαίνω, όσο πιο πολύ διαβάζω… Καλά, αυτό δεν το είχα διαβάσει και μου ανοίγει άλλη πόρτα. Έτσι είναι και με όλα εγώ πιστεύω, δεν είναι μόνο με την μουσική. Όποιος νομίζει ότι ξέρει , δεν ξέρει τίποτα. Αυτό είναι κανόνας για όλους. Πολλές φορές το βλέπεις και στους ποιητές και σ’ αυτά.

• Έχεις συμμετάσχει και σ’ ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή της Εσκενάζυ, το «Καναρίνι μου γλυκό». Θέλεις να μας μιλήσεις λίγο γι’ αυτό;

Ναι. Θα σου τα πω και λίγο σκληρά. Μας ξεφτιλίσανε, να πούμε. Αντί να το κάνουνε οι Έλληνες, το κάνανε οι Εβραίοι. Ήτανε πάρα πολύ ωραίο, καταπληκτικό.Δεν το λέω  άσχημα, ξέρεις… προς Θεού! Τα παιδιά είναι όλοι φίλοι, αλλά για μια τραγουδίστρια που έζησε και μεγαλούργησε στην Ελλάδα, ήρθανε εισαγόμενοι τέτοιοι να κάνουνε ντοκιμαντέρ. Και το κάνανε όπως το φανταστήκανε αυτοί, όπως το προωθήσανε αυτοί. Ωραία ήτανε, εντάξει. Μη φανταστείς ότι είχαμε πολύ μεγάλη συμμετοχή. Εμάς μας χρησιμοποιήσανε για να τραγουδήσουμε. Αυτό έγινε ουσιαστικά. Βέβαια, τα παιδιά, προς θεού, μας τιμήσανε, μας βάλανε στον δίσκο, στο soundtrack.

•  Ποιος ήταν ο μεγαλύτερός σου δάσκαλος;             

Νομίζω ο Μπάμπης ο Γκολές. Ο Μπάμπης, παρόλο που ήταν μια ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου, είναι πραγματικά ένας σπουδαίος καλλιτέχνης. Φοβερά ταλαντούχος και να σου πω έμαθα γιατί δε χάριζε κάστανα, που λέμε. Δηλαδή, έπρεπε να το κερδίσεις, ενώ υπήρχαν πολλοί που το γύριζαν στο γκομενικό. Εγώ ήμουνα πιτσιρίκα, ομορφούλα ξέρω’ γω. Σε πλευρίζανε, σε κάνανε. Ο Μπάμπης, ήτανε στυγνός. Σου’ λεγε για να είσαι δίπλα μου να δουλεύεις σ’ ένα μαγαζί… Να σου πω ένα παράδειγμα, είχαμε δεκατετραμελή ορχήστρα. Όταν ανέβαινε ο Γκολές έλεγε θα τους κλείσεις όλους, θα είναι πάνω και θα κάθονται, αλλά δε θα είναι στον ήχο. Και θα παίζει μονάχα αυτός αυτός κι αυτός μαζί μου. Από την δεκατετραμελή ορχήστρα είχε τρία άτομα. Σου λεγε εγώ θα παίξω με αυτούς που κάνουνε, δεν έκανε παραχώρηση.  Βέβαια, με πολλούς σπουδαίους έχω συνεργαστεί. Πιο αγαπημένος μου είναι ο Γιώργος ο Ξυντάρης. Ο Αγάθωνας κι αυτός είναι πολύ καλός δάσκαλος, είναι πολύ ειλικρινής. Ο Μπάμπης δε θα σου λεγε μην κάνεις αυτό, ο Μπάμπης περίμενε να το πιάσεις. Ενώ ο Αγάθωνας θα σου’ λεγε Κατερίνα… Και μου’ χει πει, επανειλημμένως, γιατί έχουμε κάνει δισκογραφία μαζί, εδώ μην το κάνεις έτσι, εδώ κάνε έτσι. Ξέρει ότι θα τον ακούσω και τον σέβομαι πάρα πολύ. Και θα το προσπαθήσω να το κάνω αυτό που μου δείχνει. Και θα το καταφέρω κιόλας.

Τώρα είχα πάρα πολλές συνεργασίες. Καταπληκτική ήταν, ας πούμε, η Δούκισσα. Καταπληκτική, μια πολύ μεγάλη κυρία. Θεός σχωρέσ’ την, τη γυναικούλα! Ο Τάκης Μπίνης. Έχω δουλέψει με όλους τους παλιούς, δηλαδή, δε νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που να μην έχω δουλέψει μαζί του. Τουλάχιστον, όσους πρόλαβα ζωντανούς. Είχα την τύχη…

*Για πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της ομάδας της Κατερίνας Τσιρίδου kompania: http://www.kompania.gr/el