Tags
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ
Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΩΝ ΕΣΩ ΟΥΡΑΝΩΝ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ARS POETICA
Του Γιώργου Λίλλη*
Η Βιρτζίνια Γούλφ, εξέθεσε με τον καλύτερο τρόπο το ζήτημα της ποίησης, στο αριστουργηματικό επιστολικό της δοκίμιο, Γράμμα σ΄ ένα νέο ποιητή: “Ως εκ τούτου, λένε, δεν μπορεί να υπάρξει σχέση μεταξύ του ποιητή και της σημερινής εποχής. Ανοησίες. Αυτά τα συμβάντα είναι επιπόλαια. Δεν κατεβαίνουν σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταστρέψουν το πιο βαθύ και πρωτόγονο των ενστίκτων, το ένστικτο του ρυθμού. Το μόνο που χρειάζεσαι τώρα είναι να σταθείς στο παράθυρο και ν’ αφήσεις την αίσθηση του ρυθμού ν’ ανοίγει και να κλείνει ν’ ανοίγει και να κλείνει, ν’ ανοίγει και να κλείνει, τολμηρά, ελεύθερα, ωσότου το ένα πράγμα λιώσει μέσα στο άλλο, ωσότου τα ταξί να χορέψουν με τους νάρκισσους, ωσότου όλα τα κομμάτια σχηματίσουν ένα όλον”. Διαβάζοντας την συλλογή Η χειρουργική των έσω ουρανών του Αχιλλέα Κατσαρού, τα λόγια της Γουλφ παίρνουν ειδικό βάρος, διαπιστώνοντας πώς ένας ποιητής που κατέχει σε υψηλό επίπεδο τον εσωτερικό του ρυθμό, απογιώνει τον λόγο του σε τέτοιο βαθμό που το ποίημα γίνεται ένα συμπεγές καλλιτεχνικό οικοδόμημα. Ο Κατσαρός, με το ένστικτο του ρυθμού, εισβάλει στην εποχή μας, ανατρέπει την καθημερινότητα, δημιουργεί τέχνη, ως μια ασπίδα προστασίας από κάθε τι εφήμερο. Η ποίηση δεν είναι ένα απλό παιχνίδι στιχομυθίας, ούτε ένα απλό εκφραστικό μέσο. Είναι τέχνη, είναι σοβαρή δουλειά. Όταν ένας ποιητής το συνειδητοποιεί αυτό, βάζει τον πήχη ψηλά. Παρατηρώ αυτή την ταπεινή διάθεση στον Κατσαρό να μην επαναπαύεται, αλλά να αναζητά νέους τρόπους έκφρασης, σεβόμενος την τέχνη που εξασκεί, αλλά και τον ίδιο τον εαυτό του:
Πληγή
Ανδρεία κι ελευθερία
πετάξτε τις σάρκες σας μες στον καπνό.
Είναι αχαλίνωτη η ώρα του άλματος.
Και η σοφία στο κενό.
Το ποίημα που παρέθεσα πιο πάνω φανερώνει, κι ας είναι μικρής έκτασης, την δύναμη που κρύβει η αλήθεια ενός ανθρώπου όταν θέλει να μιλήσει απλά, αλλά χωρίς την διάθεση να θέλει να κρυφτεί πίσω από σύμβολα ή λέξεις. Ο Κατσαρός είναι ξεκάθαρος. Η πληγή του βρίσκεται σε κοινή θέα και γι΄ αυτό την οικειοποιούμαστε κι εμείς ως αναγνώστες. Υπάρχει μια υπαρξιακή αγωνία που περιγράφεται με τον πιο άμεσο τρόπο που θεωρώ μεγάλο προτέρημα. Συνεχίζω με δυο ακόμα ποιήματα:
Μπαλάντα για τον ποιητή της διάρκειας
Γράφω
χωρίς να βλέπω γράμματα στο χαρτί.
Δεν γράφω ύμνους.
Δεν γράφω για να μελαγχολώ
αλλά για να θυμάμαι
εκείνο τον πρώτο λυρισμό του ανεπαίσθητου φωτός
που έκαμε ακόμα και τους αφασικούς
σπονδύλους στην πλάτη
να υπομειδιούν στο νωχελικό γαργάλημα
της σάρκας της αθρυμμάτιστης από έρωτα.
Ταξίδι
Μου αφαίρεσες σκοτάδι.
Θάλασσα, που ακόμα δεν είδαμε,
όρμησες.
Σαλώμη έγραψες
στο κομμένο μου κεφάλι.
Συνέχισες να χορεύεις.
Λέξεις αστερίες με ταξίδεψαν σε μύχιες γονυκλισίες.
Στις λέξεις που δεν είπες
κρύφτηκα.
Χαραμάδα έγινα.
Νομίζω ότι περαιτέρω εξηγήσεις δεν χρειάζονται. Ο Κατσαρός με την δεύτερη συλλογή του έχει καταφέρει να μας δώσει αξιόλογα δείγματα μιας αισθαντικής και συνάμα δραματικής ποίησης υψηλού ρυθμού, ακολουθώντας πιστά την μέσα του φωνή.
*Ο Γιώργος Λίλλης γεννήθηκε στη Γερμανία το 1974. Ένα χρόνο αργότερα με την οικογένειά του εγκαθίσταται στην Ελλάδα. Στην αρχή στην Αθήνα και μετά στο Αγρίνιο, τόπο καταγωγής του, μέχρι την επιστροφή στη Γερμανία το 1996 όπου ζει και εργάζεται από τότε. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά κι έχουν παρουσιαστεί σε περιοδικά και ανθολογίες του εξωτερικού. Μεταφράσεις, ποιήματα και δοκίμιά του έχουν δημοσιευτεί και σε διάφορα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά (Ποίηση, Μανδραγόρας,Δέντρο, Ακτή, Γραφή). Επιμελείται ραδιοφωνικές εκπομπές στη Γερμανία στις οποίες παρουσιάζει Έλληνες ποιητές και μουσικούς (μεταξύ άλλων τους Νίκο Καββαδία, Νικόλα Άσιμο και Μίκη Θεοδωράκη). Έχει μεταφράσει στα ελληνικά Βισλάβα Σιμπόρσκα, Έριχ Φριντ, Λι Τάι Πε καθώς και Ινδιάνους ποιητές. Έργα του: ‘Ίχνη στο χιόνι (μυθιστόρημα 2012), Μικρή διαθήκη (ποιήματα 2012)Τα όρια του λαβυρίνθου (ποιήματα, 2008), Στο σκοτάδι μετέωρος (ποιήματα, 2003), Η χώρα των κοιμώμενων υδάτων (ποιήματα, 2001), Το δέρμα της νύχτας (ποιήματα, 1999).